“Vrije partnerkeuze” op gemeenteposters: nare, nationalistische campagne


woensdag 31 mei 2017

Al enige dagen woedt er in media discussie over een campagne van de gemeente Rotterdam. Door middel van posters wordt daarin gewezen op het recht om in vrijheid je partner te mogen kiezen. De campagne is, door haar vormgeving en gekozen leus, chauvinistisch en etnocentristisch, om dat r-woord maar even niet meteen in de strijd te gooien. Maar wie dat naar voren brengt, krijgt de wind van voren: hoe kun je dit zeggen zonder daarmee de gelijkwaardige rechten van vrouwen te laten vallen?

Maar laten we eens kijken naar de poster die je bij berichtgeving over de zaak ziet. Daarop een zoenend stel, van duidelijk verschillende godsdienstige herkomst. Iemand met een keppeltje met een hoofddoek dragend persoon bijvoorbeeld.. Tekst er boven: “in Nederland kies je je partner zelf”. En meer naar onderen: “Voel jij je vrij om te kiezen?”

Twee dingen springen in het oog Nummer één: vrije partnerkeus is specifiek gekoppeld aan Nederland. Het is kennelijk iets nationaals. Wat mensen in andere landen doen moeten zij weten, of mannen daar vrouwen ontvoeren en opsluiten en gedwongen tot partner maken, dat maakt kennelijk allemaal eventjes niet uit. Maar in Néderland doen we zoiets niet, in Nederland heerst vrije partnerkeus. Dat is de strekking: nationale op de borstklopperij vanwege ‘onze vrijheid’. Beschaving is iets nationaals.

Nummer twee: degenen die aangesproken worden met dit verhaal-in-beeld zijn mensen van niet-Nederlandse achtergrond, met een moslim-achtergrond vooral. Die moeten worden doordongen van hoe ‘we dat hier samen hebben afgesproken’. Die moeten worden bijgeschaafd en beschaafd, van overheidswege. Er zijn mensen die weten hoe het horen: autochtone christelijke, agnostiosche dan wel atheistische Nederlanders. En er zijn mensen bij wie dat niet vast staat: moslims. Waar joden in dit verhaal passen is overigens minder duidelijk: bij degenen die worden opgevoerd als mensen met wie je heus wel mag zoenen als moslim(a), of als mensen die zelf van die boodschap moeten worden doordrongen. De vraag maakt de hele postercampagne alleen maar ongemakkelijker. “Waarom moet een onderwerp waar we juist een brede samenwerking in de samenleving nodig hebben, worden gegoten in een belerend punt van integratie?” zo vraagt Fatima Talbi, lid van de gemeenteraad, zich af. (1) Beeld en tekst van de posters hanteren een tegenstelling tussen wij-Nederlanders versus zij,-mensen-van-buiten. Dat maakt de campagne nationalistisch en xenofoob.

De kritiek dat de campagne ook nog eens “amateuristisch en contraproductief” is, zoals Han van der Horst stelt (2), klopt op zich ook. Wie echt denkt dat een jonge conservatieve gelovige die gelooft dat een gearrangeerd huwelijk het beste is, na het zien van de poster denkt: verrek, nooit aan gedacht, vrije partnerkeus, wat een jofel idee!”, gelooft in sprookjes. Als je mensen in behoudende geloofsgemeenschappen – ze wonen onder meer in Staphorst en Urk, in menig Brabants en Fries dorp, en ja, ook in grote steden – echt wil doordringen van vrije partnerkeus als iets goeds, kan maar beter aanknopen bij waarden en normen die daar gangbaar zijn. “Je moet ingesleten denkpatronen eerbiedigen om ze te kunnen ondermijnen.”

Maar dit soort kritiek is niet echt adequaat. Zo accepteer je namelijk impliciet dat het de taak van de overheid is om geloofsgemeenschappen op te voeden tot een bepaald concept van vrijheid.. Gunnen we de staat dat recht? Vinden we dat de staat niet alleen de wetten mag opleggen – hetgeen al verwerpelijk genoeg is – maar ook nog de normen en de waarden?

Door het vooral te gooien op de effectiviteit van de campagne tolereer je bovendien ook de xenofobe beeldvorming. Zo van:in het verlichte Nederland doen we vrije partnerkeuze, en dat gaan we ‘nieuwkomers’ en ‘mensen met een migratie-achtergrond’ eens haarfijn uitleggen. Door de vraag naar de effectiviteit centraal te stellen, laat Van der Horst de vraag naar de rechtvaardigheid naar de achtergrond verdwijnen. Misschien is de hele campagne wel niet bedoeld om ‘productief’ te zijn. Misschien is de stereotype beeldvorming en het terechtwijzende ‘In Nederland doen we dat zó’- toontje wel de hoofdmoot ervan, en niet zomaar een onbedoelde onhandigheid..

Wat ook een beetje ondersneeuwt is de intense hypocrisie van de campagne. Vrije partnerkeus, typisch Nederlands? Echt waar? Hoeveel lesbische, homoseksulele en transgenderjongeren zijn het huis uit gevlucht of erger, omdat hen de keuzevrijheid om vanuit hun eigen seksuele oriëntatie een partner te kiezen, niet werd gegund door ouders, buurtbewoners, kerkelijk gezag? Hoe lang is het trouwens geleden dat gereformeerde jongeren uit Tholen maar beter niet met een katholieke partner uit Roermond aan konden komen zetten,? En hoeveel ouders roepen ‘vrije partnerkeus, respect!’als hun zoon van 18 thuiskomt met een vriend van 48? Of als hun dochter aankondigt samen te gaan wonen, niet met één maar met twee vrienden waarmee ze nog intiem wil zijn ook?

Het hele idee van vrije partnerkeus als iets dat voor iedereen in Nederland vanzelf spreekt, op een handvol reactionaire moslims na, is zelfgenoegzame chauvinistische beeldvorming, geen realiteit. De gemeente Rotterdam versterkt die beeldvorming, en schoffeert daarmee wel degelijk mensen uit moslimgemeenschappen, veelal mensen met een migratieachtergrond, die vooral de les gelezen moet worden via posters. Dat een Leefbaar Rotterdam-wethouder zich er breed voor mnaakt, verbaast me niets. Maar de campagne is niet in de eerste plaats verkeerd vanwege die Leefbaar-connectie. Het is andersom. De Leefbaar-connectie is logisch, vanwege de verkeerdheid van de campagne

Natuurlijk is er verweer tegen de kritiek. “Wat is er zo erg aan vrije partnerkeuze dat er negatief op de campagne gereageerd moet worden?”zo vraagt Shirin Musa van de groepering Femmes for Freedom (3), die het idee heeft aangeleverd waar de Leefbaar-Wethouder en het gemeentebestuur van Rotterdam uitvoering aan heeft gegeven. Ewen misplaatst-suggestieve vraag is het. Wie tegen deze postercampagnes en haar nationalistische suggestiviteit is, is daarmee immers nog niet automatisch tegen vrije partnerkeus, en het is een demagogisch trucje om dat te suggereren.

Ze vraagt ten slotte: “Moet ik me schamen omdat ik met een Leefbaar-wethouder samenwerk, of moeten de partijen die de mensenrechten van vrouwen en meisjes niet op de agenda willen zetten, zich schamen?” Het één sluit het andere niet uit: misschien moeten beiden zich wel schamen, want partijen die werkelijk tegen deze vrije partnerkeus zelf ageren, doen daar verkeerd aan. Dat doet aan het verkeerde karakter van de postercampagne en de samenwerking met de harde rechtse Leefbare wethouder echter niets af.

Opvallend is hier trouwens ook hoe de vrije partnerkeus van anderen dan genoemde “meisjes en vrouwen” uit beeld verdwijnt, op de posters en in de verdediging ervan door Musa.. Shirin Musa hanteert een aanpak waarin genderdiversiteit onzichtbaar is, net als veel wat de heteroseksuele oriëntatie te buiten gaat. Ja, één van de vier piosters (4) betreft een lesbisch stel. Waar zijn echter in het hele verhaal van keuzevrijheid de transgenders van alle kleuren en achtergronden, de homoseksuele mannen van welke herkomst dan ook, waar zijn de personen die aan geen enkele gendernorm voldoen? Ze hanteert haar punt dan ook nog eens als deel van een een Nederlands-nationalistische campagne.

Vrije partnerkeus is een groot goed.? Ja. Te groot om over te laten aan het enge nationalisme van Shirin Musa, Femmes for Frreedom, Leefbaar Rotterdam en het Rotterdamse gemeentebestuur.

Noten:

1 Fatima Talbi, “Waarom Leefbaar en hun postertjes niet deuge”., Joop, 26 mei 2017, https://joop.vara.nl/opinies/waarom-leefbaar-postertjes-niet-deugen

2 Han van der Horst, “Postercampagne vrije partnerkeuze is amateuristisch en contraproductief”, 31 mei 2017, op Joop, https://joop.vara.nl/opinies/postercampagne-vrije-partnerkeuze-is-amateuristisch-en-contraproductief

3 Shirin Musa, “Opinie: wie vrouwenrechten niet op de agenda wil zetten, moet zich schamen”, Volkskrant, 30 mei 2017, http://www.volkskrant.nl/opinie/opinie-wie-vrouwenrechten-niet-op-de-agenda-wil-zetten-moet-zich-schamen~a4497785/

4 Janny Groen, “Poster met zoenende moslima en joodse jongeman moet laten zien: dit is normaal in Rotterdam”, Volkskrant, 25 mei 2017, http://www.volkskrant.nl/4496931

Peter Storm

, , ,

  1. #1 by Nayoko Sadashi on 2017/06/12 - 15:39

    Tonnie

    Jij gaat ervanuit dat de staat interesse heeft in het welzijn van mensen. Als dat zo is, waarom zijn er dan geen woningen ? Waarom worden sociale voorzieningen dan weg bezuinigd, waarom pleit de VVD er dan voor, om bedelaars van hun paar stuivertjes te ontdoen ? Waarom worden bedrijven en banken dan gespekt, terwijl de burgers afhankelijk zijn van christelijke liefdadigheid, zoals het leger des heils, waarom zijn mensen dan aangewezen tot tentenkampen, waarom ligt er vuil in de straten, waar ratten op af komen, kortom, Amerikaanse toestanden.

    Ik rook niet, maar het gaat de staat helemaal niets aan of ik rook of niet, met wie ik een relatie heb of niet, waar ik woon of niet. Als ik mijn tentje in het bos wil opzetten, dan komt er meteen een of andere boswachter, mij vertellen dat ik daar niet mag zitten. Ga weg, je bent niemand behulpzaam daarmee, je bent alleen maar mensen aan het betuttelen. Staten betuttelen, alsof we kleuters zijn, die begeleid moeten worden bij het plassen. Maar als we echt hulp nodig hebben, dan is die staat er ineens niet meer, zo hypocriet functioneert het dan weer wel

    Staten wijzen belerende vingertjes en noemen het wangedrag van andere ‘misdaad’ , maar hun eigen genocides en imperialisme noemen ze altijd ‘het brengen van democratie’, of iets dergelijks.

    De staat mag dus wel een Vietnam oorlog uitvoeren en kinderen met napalm besprenkelen, maar gaat vervolgens tegen jou zeggen dat je niet mag roken, of niet mag kraken, of hoe en met wie je een relatie moet hebben,

  2. #2 by Tonnie on 2017/06/08 - 14:57

    Mag de staat zich niet bemoeien met misstanden in de persoonlijke levenssfeer?
    We willen ook graag dat de staat verantwoordelijk is voor het geval een individu bv ziek wordt, of anderszins aangewezen is op hulp, omdat hij/zij een onheil overkomt.
    We willen allemaal dat de staat (bv de zorg) zich verantwoordelijk voelt wanneer iemand longkanker heeft.
    Volgens mij mag de staat dan ook pleiten om te stoppen met roken. Of iig te wijzen op de gevaren van roken.
    Gedwongen huwelijken leiden tot narigheid en is een ongewenste situatie. Dit leidt tot uitsluiting uit de maatschappij, onderdrukking van de vrouw etc.
    Op het moment dat dit tot een uitbarsting komt, zal iedereen pleiten voor goede opvang in “blijf van mijn lijf huizen” etcetera.
    Waarom dan niet “voorkomen ipv genezen” en wijzen op de ongewenstheid van een gedwongen huwelijk.
    Zo’n informatieposter zal wel nooit genade vinden bij iedereen, maar iig wordt er gewezen op de onwenselijkheid van een dergelijk fenomeen.
    Het is niet nationalistisch om dat het woord “Nederland” er in te betrekken omdat de uitgever van de poster alleen de wetgeving in Nederland kan aanwijzen.
    Het in inderdaad niet een “typische Nederlandse verworvenheid”, maar daar kun je Nederland niet de schuld van geven.
    Het wordt typisch Nederlands omdat veel andere landen in de wereld om de één of andere reden deze deugd (relatie op grond van vrijwilligheid) er voor kiezen dit niet in hun wetgeving op te nemen.

  3. #3 by Nayoko Sadashi on 2017/06/08 - 13:37

    Tonnie, onze manier van denken staat gewoon erg ver van elkaar af.

    Ik krijg altijd een beetje kromme tenen, als men met het ‘wij met zijn allen’ verhaal komt.

    Wij met zijn allen bestaat niet, is een fantoom. Er zijn zeventien miljoen geheel diverse mensen, die elkaar niet kennen. Hoe is dat een ‘wij met zijn allen’.

    Partnerkeuze ligt in de persoonlijke sfeer. Het collectieve, maatschappelijke wezen, dient niet binnen te dringen in de persoonlijke sfeer. Het ‘wij’, dient niet te moraliseren over wat IK als persoon doe en laat.

    Juist omdat dit ‘wij’, deze ‘staat’ zelf, de meest gruwelijke zaken heeft uitgespookt, dient het niet te moraliseren over wat ‘wij’ zouden doen. Je dient niet een perceptie van ‘het perfecte leven’ aan andere op te leggen.

  4. #4 by Tonnie on 2017/06/08 - 01:39

    De vergelijking met “rechts rijden” gaat wél op.
    Je kunt toch “vrijheid van partnerkeuze” nét als “rechts rijden” gewoon als “een gewenste situatie” die we met zijn allen graag zien.
    Net zoiets als bijvoorbeeld de acceptatie van lesbische pleegouders.
    En waarom zou je daar niet op mogen wijzen wanneer dat bij velen nog niet bekend is.
    Dat je naast deze posteractie ook een individuele benadering wil stimuleren staat daar los van.
    Menigeen is het er over eens dat “vrije partnerkeuze” een goede zaak is. Waarom zou je dan afzien hiervoor te ijveren, alleen maar omdat rechtse partijen die als “hun issue” maken.
    Zo laat je de agenda van “gewenste onderwerpen” helemaal afhangen van de agenda van de “rechtse partijen”.

  5. #5 by Osno on 2017/06/07 - 15:23

    CS

    Ik denk dat veel racisme ook daaruit voort komt. Uit het feit dat veel van ‘onze vrouwen’ geïnteresseerd zijn in dat wat ‘exotisch’ is. Dus als Hollandse polder jongen genaamd Kelvin werkeloos op de bank zit, terwijl hele boten met ‘exotische’, schijnbaar mooie mannen word aangevoerd, dan wekt dat wanhoop op bij Kelvin.

    Een tijdje terug ging ik van die achterlijke extreem rechts fora af, gewoon, om te kijken wat men bezig houd. Zie het als een soort rioolonderzoek.

    Het viel mij op dat veel sentimenten van jaloezie speelde. Fantasieën over autochtone vrouwen die veroverd worden door Arabische Marokkanen, zwaaiende met kromzwaarden, gehuld in gewaden, wapperend door de woestijn.

    Veel mannetjes redden het niet in het kapitalisme, veel mannetjes zijn niet mooi, slim, leuk, grappig, bijzonder of interessant. Omdat het patriarchaat je geleerd heeft, dat een man geen fouten kan maken, ligt het dus aan iemand, of iets anders. In dit geval ‘de moslims’. Doorzichtige troep dit allemaal.

  6. #6 by Nayoko Sadashi on 2017/06/05 - 19:53

    Natuurlijk, Tonnie, is het onzinnig wat je zegt.

    . Rechts rijden is niet ‘onze cultuur’. Rechts rijden is een arbitraire toevalligheid. En men brengt dit mensen bij, als ze uit Engeland komen, wegens praktische redenen….

    Je kan alles wel onder de paraplu van ‘onze cultuur’ scharen. We dragen schoenen ‘onze cultuur’. Het wegdek is van asfalt, wow onze cultuur. We eten met mes en vork, wow, cultuur monumentaal !

  7. #7 by Tonnie on 2017/06/02 - 18:41

    Toch nog een bijdrage in de vorm van een vergelijking.
    Een paar maand geleden was er een NL toerist die in Myanmar stekkers uit een luidspreker trok, waaruit een Boeddhistisch gebed te horen was (bij een dienst). Deze NL toerist is daarvoor gestraft. Ik zou het niet erg vinden dat ik als NL toerist in een info-boekje wordt gewezen op het feit dat dat niet mag. Ik voel mij niet geframed of gediscrimineerd.
    Ik ben naar Thailand geweest op vakantie. In een infoboekje las ik dat je daar absoluut de Koning niet mag beledigen. Zelfs mag je niet op een wegwaaiend bankbiljet staan, omdat daar de Koning op staat. Ben ik dan beledigd of voel ik mij gediscrimineerd?
    Is het feit (verworvenheid?) dat Koningsverering in Thailand breder wordt gedragen dan in Nederland onzin. Volgens mij niet. Wie bepaalt wanneer een eigenschap binnen een bepaald land een algehele verworvenheid is of “typisch geldend voor dat land”. Dat is een onzinnige discussie. En wanneer is iets een verworvenheid. Nederlanders fietsen meer dan een gemiddeld ander land. Is dat een verworvenheid? Zo’n milieuvriendelijk attribuut. Moet je nu ook je best doen om te ontkennen dat Nederlanders meer fietsen dan anderen? Je kunt nog zo anti-Nederlands zijn maar het is anno 2017 statistisch gewoon zonneklaar dat “vrije partnerkeuze” in NL “beter” is geregeld dan in andere landen. Net zo als dat in Thailand “koningsverering” breder wordt gedragen dan in NL. Maar er zijn natuurlijk Thai die de koning ook niet vereren en Nederlanders die hun koning wel vereren. Maar net zo goed dat een Nederlander bij aankomst in Thailand mag worden gewezen op deze koningsverering (is dat trouwens een verworvenheid?) mag je toch ook informatie geven aan de regels van vrije partnerkeuze in Nederland? Je kunt het toch zien als voorlichting, zonder “borstklopperij”.

  8. #8 by ex-cellentie on 2017/06/02 - 01:05

    “Maar hoe moet je zo’n poster dan introduceren zonder dat het nationalistisch lijkt”

    In Nederland doen we dit of dat posters zijn absurd . Je vergelijking met die Engelsman gaat mank omdat het een verkeersregel betreft . Dat is net zoiets als een waarschuwingsbordje – u weet wel iets met een rode driekhoek.

    In Nederland doen we dit of dat is flauwekul we zijn hier met velen en we doen niet dit of dat in Nederland .

    Ik ben hier geboren (en mijn overoveroveroveroverfamilie meestal ookl) en ik doe sommige dingen die andere mensen ook doen en dingen die mensen tamelijk raar van me vinden.
    Maar kennelijk is het zo dat als ik iets ‘normaals’ doe dat dat heel erg Nederlands is maar wanneer ik iets abnormaals doe dat ook is want ik heb blauwe ogen en een noordelijk accentje en dat kan natuurlijk in Nederland
    Maar had ik een wat donkerdere huid en een aparte achternaam dan was het natuurlijk heel onnederlands van me .

    En wat die vrije partnerkeus betreft – u wilt niet weten hoeveel naarlingen uit de hoek van PVV en Leefbaar er niet zijn om nogal ‘kritisch’ op die van mij te zijn gezien zij niet hier geboren is .
    Geloof me als er op die poster een Marokkaanse man met een blonde dame had gestaan dan was het land te klein voor Leefbaar en de PVV

  9. #9 by CS on 2017/06/02 - 00:15

    Osno, ik ga mee een trans humane utopie stichten. Je slaat de spijker op zijn kop, overal mee eens. Alleen voeg ik nog wat toe aan de daders.. naast neven, ooms, enz….OOK opa, broer, de babysitter gescreend door gemeente, de dorpsslager.. in ruil voor vlees uit de slagerij. en inderdaad deze narcistische racistische hooligans, willen de controle houden op “hun vrouwen”.. maar ja.. vrouwen worden dat ook steeds meer zat, integratie is onvermijdelijk. One Love. Ik veroordeel hun niet, ik laat hen in hun waarde, maar helaas is dat nooit andersom, Let it Go! Genoeg leuke allochtone mannen die wel respect voor vrouwen hebben. En het worden er steeds meer, uit de hele wereld!! Hoeraa!!
    Zolang de white supremacy mannen hun eigen vrouwen en kinderen willen onderdrukken en misbruiken, ipv beschermen, ontwikkelen en respect geven, dan zal het zeker niks worden met vreemden op gelijkwaardig niveau te behandelen!!
    Pure Narcisten en Machtswellustelingen. en maar graaien.. “Grab em by the …. mentaliteit”. heb ik al jaren geleden achter me gelaten.

  10. #10 by Tonnie on 2017/06/01 - 21:14

    Maar hoe moet je zo’n poster dan introduceren zonder dat het nationalistisch lijkt. Stel dat een Engelsman naar Nederland wil komen, en je wil hem wijzen op het feit dat in Nederland we aan de rechterkant van de weg rijden. Hoe doe je dat zonder dat het nationalistisch lijkt. Want het is natuurlijk niet typisch Nederlands om rechts te rijden. Denk maar aan al die spookrijders. Zolang er nog spookrijders zijn in NL mag je dus geen Engelsman op “onze” rechts-rijdende “verworvenheid” wijzen.

  11. #11 by Osno on 2017/06/01 - 11:19

    Inderdaad, ik bedoel, de mensen op wie gewezen word, de schijnbaar ‘niet volwaardige’ Nederlanders, hebben gewoon een Nederlands paspoort.

    Alsook, je kan met je poster, of met je idee van ‘hoe Nederland werkt’, helemaal niet doordringen in de levens van andere. Als je potentiele moslims wilt weerhouden van eerwraak, of iets dergelijks, dan zal zo’n poster daar niets aan bijdragen. De gezinnen waarbinnen dat voorkomt, laten zich niet weerhouden door een PVV postertje.

    En ook wijst het de vinger weer naar ‘de moslim’, de zogenaamde problemen met ‘de buitenlanders’ en de hele PVV diarree die door de middenpartijen klakkeloos is overgenomen.

    Als je kijkt hoeveel huiselijk geweld er is, in ‘normale autochtone gezinnen’. Hoeveel vrouwen er verkracht worden. Miljoenen gezinnen die naar de voedselbank moeten en schulden hebben, door die verdraagzame Rutte en zijn terreur partij.

    Ze hebben altijd wilde fantasieën over verkrachtende buitenlanders, de Pegida . Maar recentelijk onderzoek wijst gewoon uit, dat de verkrachters meestal in de bekende sfeer verkeren. Kortom, autochtone Nederlanders, of Nederlandse, worden meestal verkracht door neven, ooms, vaders, dominees, vrienden. Kortom, niet door ‘de moslims’. Dat is ook weer zo’n beeldvorming, overal word verteld dat als ‘zei’ hier komen, dat ‘onze vrouwen’, dan massaal verkracht gaan worden. Als je niet kritisch nadenkt, dan ga je hierin geloven, terwijl het niets meer is dan irrationele, racistische hetze, van een stel narcistische hooligans.

    Waarom dan je belerende vingertje wijzen, naar mensen die ‘niet autochtoon zijn’. Mensen die hier wonen, Nederlands praten, een Nederlands paspoort hebben.

    Alsook, de community die je in een klap over een kam scheert, daartussen is misschien een heel klein percentage in staat tot eerwraak achtige toestanden. Het overgrote gedeelte niet. Die worden toch zo wel via een soort 1930 posters gestigmatiseerd. Als moslim zit er dan toch wel een luchtje aan je. Hoe goed je ook je best doet, hoe braaf je ook bent, je blijft altijd een beetje ‘een probleem Nederlander’, omdat de politiek dat besloten heeft, omdat de politiek daar stemmen mee wint.

    Al die moslims, die je in de straat ziet. Meisjes met hoofddoekjes etc. Ze doen geen vlieg kwaad, tenzij jou ogen uit je kassen barsten,als je een hoofddoekjes ziet, of als je weet dat iemand een ramadan doet. Maar verder zijn ze net zo insignificant als ‘normale Nederlanders’.

    Nederland is een achterhaald land. Ik wil naar een andere planneet verhuizen en daar een trans-humane utopie stichten. De hele gereformeerde polder drek, zal ik achter mij laten.

Comments are closed.