zondag 16 april 2017
Een krappe meerderheid van deelnemers heeft volgens officiële uitslagen ‘Ja’gestemd in het referendum dat vandaag in Turkije plaatsvond. Daarmee zeiden ze ‘Ja’ tegen de uitbreiding van bevoegdheden van de Turkse president Erdogan. Dat is slecht nieuws: het is wéér een stap op weg naar een democratisch gelegitimeerde, met zware repressie regerende, dictatuur. Maar de overwinning is erg krap. Zo krap dat de uitslag lang niet de steun aan Erdogans ambities biedt die hij er vast van zal hebben gehoopt. En de uitslag wordt al aangevochten ook. De strijd tegen de oprukkende Erdogan-dictatuur is niet afgelopen.
Waar ging het over? Kiezers mochten zich uitspreken over een reeks voorstellen. Samen hielden die een forse uiotbreiding van bevoegdheden van de president in. Volgens de voorstellen verdwijnt de rol van premier: de president krijgt niet alleen de rol van staatshoofd, maar tevens van regeringsleider, met uitgebreide macht om ministers te benoemen. Hij mag in tussen gewoon partijlid blijven. De president krijgt de bevoegdheid om op eigen houtje het parlement te ontbinden en de noodtoestand uit te oefenen. Ook krijgt de president ook nog het recht om hoge rechters te benoemen en sommige wetten per decreet door te voeren. Het parlement verliest het recht om ministers grondig te controleren. Wel mag het bij meerderheid van stemmen een afzettingsprocedure in gang zetten; voor een daadwerkelijk afzettingsproces is dan twee derde meerderheid nodig. De BBC zegt: “Het plan zou Turkije van een parlementaire in een presidentiële republiek veranderen”.(1) Die ‘presidentiéle republiek’komt goeddeels neer op een democratisch in geklede dictatuur.. Die democratische dictatuur is, met de overwinning van het ‘Ja’-woord, dus verder op poten gezet. Een slechte zaak.
Maar de overwinning van ja – een overwinning van Erdogan – is slechts krap. Ook in het regeringskamp voelt men dat. “De Turkse vicepremier Veysi Karnak had verwacht dat meer Turken voor het referendum hadden gestemd”, schrijft Nu.nl (2). Dictators willen niet simpelweg overwinningen zien. Ze willen overweldigende overwinningen zien, liefst minimaal 99,96 procent. De hakken-over-de-sloot-victorie die Erdogan vandaag binnen wist te slepen, is voor diezelfde Erdogan eigenlijk een beetje een afgang.
Onder tegenstanders wordt al gehint op fraude. “’De enige bron van verkiezingsdata is persbureau Anatolu. De oppositie vertrouwt dat staatspersbureau niet en zegt dat er manipulatie in het spel is’, vertelt correspondent Lucas Waagmeester” op de NOS. (3) Met een meerderheid van iets boven de 51 procent is die verdenking niet gek. Sowieso was campagne voeren voor een ‘nee”al buitengewoon moelijk. De Volkskrant schrijft: “Istanbul hangt vol met vlaggen met Evet – ja – en portretten van de president. De nee-campagne – hayir – die werd geleid door de grootste oppositiepartij CHP en de Koerdische partij HDP, kreeg veel minder kans. Vrijwilligers werden geïntimideerd, campagnemateriaal werd vernietigd.” (4) En op Doorbraak lezen we, in een waardevol achtergrondstuk: “Als regeringspartij heeft de AKP alle middelen van de overheid tot haar beschikking om propaganda te maken. En daarnaast zet de partij ook nog eens staatsgeweld in om oppositie nog noeilijker, zo niet onmogelijk te maken. Ook straatgeweld door AKP-hooligans is aan de orde van de dag. (…) Bijna alle leiders van progressieve pro-Koerdische HDP zitten vast”.
Met een vorig jaar uitgeroepen noodtoestand hadden Erdogan en zijn AKP-machthebbers zich al van een effectief wapen tegen oppositie voorzien. Handig, die mislukte staatsgreep van juli 2016 die Erdogan van eenn geweldig excuus voorzag om die noodtoestand door te drukken. Het antwoord dat Erdogan op die staatsgreep lanceerde – noodtoestand, massa-ontslagen en massa-arrestaties van mensen die van medeplichtigheid aan die staatsgreep werden beschuldigd – was een eerdere fase in diens machtsgreep waarin het huidige referendum een volgende stap betekent.
Die volgende stap in Erdogans machtsgreep stap is dus al omstreden, en dat is een goede zaak. Komende uren en dagen zal duidelijk worden welke vormen het protest ertegen van oppositiolelen aanneemt. Blijft het beperkt tot het formeel en procedureel aanvechten van uitslagen, van geldigheid van uitgebrachte stemmen? Of komt er straatprotest en meer? Het staatsgezag heeft, volgens het in voetnoot 2 aangehaalde liveblog, het Taksim-plein in Istanbul maar vast afgezet. Wellicht blijkt de zege van Edogan een pyrrhus-overwinning, en kantelt de boel alsnog. Dat valt in ieder geval te hopen – en komend protest tegen dit frauduleuze Ja in dit frauduleus repressief doorgedrukte referendum verdient solidariteit.
Noten:
1 “Why is Turkey holding a referendum?”, BBC, 16 april, http://www.bbc.com/news/world-europe-38883556
2 “Nipte meerderheid Turkije stemt voor grondwetswijziging”, 16 april 2017, http://www.nu.nl/onrust-turkije/4624926/nipte-meerderheid-turkije-stemt-grondwetswijziging.html
3 “’Oppositie ruikt bloed’”, bericht op NOS-liveblog, 16 april 1017, http://nos.nl/liveblog/2168616-turks-referendum-oppositie-vertrouwt-het-niet.html
4 Carlijne Vos, “Erdogan claimt overwinning Turks referendum, oppositie eist hertelling 16 april 2019, http://www.volkskrant.nl/buitenland/erdogan-claimt-overwinning-turks-referendum-oppositie-eist-hertelling~a4487712/
5 Taylan Devrim, “Erdogan is een onderdrukker – en dat is geen framing door de nederlandse media op Doorbraak.eu, 12 april 2017, http://www.doorbraak.eu/erdogan-is-onderdrukker-en-is-geen-framing-nederlandse-media/
Peter Storm
#1 by Osaka Hyamasta on 2017/04/19 - 23:59
Ik denk dat dit soort vormen van fascisme ( laten we eerlijk zijn ), het fascisme van Trump, Erdohan, Wilders, Le pen en allerlei andere bruinhemden, voort komt uit een falende democratie.
Zoals ik een huisgenoot laatst hoorde zeggen, als grap, maar in iedere grap zit een kern van serieusheid. Hij zei, ja, we kunnen net zo goed een Erdohan hebben, die de hele drek in een keer schoon wast.
Het kapitalisme kan geen recht faciliteren voor mensen, mensen zijn aan de Goden overgeleverd. Iedere stap die je zet word in rekening gebracht, over iedere scheet die je laat moet je belasting betalen, alles word gedocumenteerd, en geregisseerd, bij alles wat je doet, moet je een advocaat bij de hand hebben, om je ‘medeburger’ te bestrijden en jezelf te beschermen. Want in een wereld van kapitaal, gaat alles over je recht halen, wat je behaald door geld te hebben, wat je hebt door erfrecht en privilege.
Als mensen niet bij de politie kunnen aankloppen voor hun problemen, omdat die er alleen is om banken te beschermen en samenkomsten van wereldleiders af te zetten en preventief Marokkanen in elkaar te trappen. Als de partijen waarop je stemt je sowieso in de steek gaan laten, omdat ze de slagkracht niet hebben, de middelen om druk uit te voeren ontbreekt geheel, dus hebben ze niets om handen.
Mensen kennen zelfbestuur, anarchisme, mutualisme, of zelfs libertarisme niet. Dit zijn elitaire, of inclusieve subcultuurtjes geworden.
Wat ze wel kennen is ‘die man van het volk’. Die ‘normale man van televisie’, een man met een simpele boodschap, van het land houdt, geen ‘moeilijke’ woorden gebruik,een snor heeft ‘heel grappig is’, gewoon net zo goed een vieze oom van je had kunnen zijn, die ergens tot diep in de nacht in een kroeg zit, biertjes achterover te gieten en offensieve dingen naar de barvrouw schreeuwend. Kortom, een man die ‘het volk’ begrijpt. Een net iets te laag voorhoofd en een net iets te grote bek, brede spieren en een bodemloze zelfoverschatting. Kortom, het soort man dat we allemaal wel kennen, omdat je er niet omheen komt, deze man is immers overal, weet zich overal doorheen te manoeuvreren.
Ik weet nog hoe we die achterlijke Berlusconi toch stiekem een beetje een stouterd moesten vinden. Want, ohhh, wat zegt hij toch rare dingen, wat een boefje. Ohh, ohh, ohh, wat heeft hij nou weer uitgespookt. Coke gesnoven uit de bilnaad van een minderjarig meisje, wat een boefje he, maar we houden wel heel veel van hem.
Nee, ik heb het van begin af aan een sukkel gevonden, die verschrikkelijke dingen gedaan heeft. Niet eens een grappige sukkel, gewoon een sukkel.
De reden dat in die relatief democratische landen ( want democratie en kapitalisme sluiten elkaar uit ) Stemde men voor Erdohan, Erdogan.De reden is denk ik, dat veel arbeiders in die landen wonen, veel gastarbeiders. Van arbeiders weten we hoe insolidair ze met zichzelf zijn en hoe ze altijd in het belang van de machthebbers zullen stemmen ? Waarom ? zo zijn ze geconditioneerd, zo zijn ze gedisciplineerd. Arbeiders stemmen op Wilders. Waarom, omdat arbeiders autoritair zijn, waarom zijn arbeiders autoritair ? Omdat ze weinig scholing gehad hebben en zich hebben moeten plooien naar de maatschappelijke grillen, om überhaupt bestaansrecht te hebben. De arbeiders van de 21ste eeuw zijn uiterst reactionair.Dat is ook een beetje het probleem.
#2 by Tonnie on 2017/04/18 - 21:04
Peter heeft in dit geval gelijk. Nergens wordt gezegd “migranten eeuwig slachtoffer”. Maar er bestaat zoiets als “verbeter de wereld begin bij jezelf”, dus een kritische noot over eigen nationalisme mag ook. Dat is wat anders dan “weg met onszelf”.
Waar ik wel wenkbrauwfronsend naar heb gekeken: Juist in democratische landen als NL, Dld, Frankrijk en België waren veel Ja-Stemmers. De Turken die zuchten in dictaturen als China, Iran, Qatar en de VAE kozen de Turken in meerderheid “Nee”, en dus vóór de democratie. Speelt het uitsluitingsmechanisme meer in de Westerse landen. Wordt dat zo gevoeld door de Turken. Of is de zucht naar een idool een stoere luxe is, die je je kunt permitteren als je in betrekkelijke vrijheid leeft.
#3 by Kees Romijn on 2017/04/18 - 17:10
De uitbreiding van de macht van Erdogan houdt in dat een bevel tot liquidatie gemakkelijker zal zijn ( om ) te geven.
#4 by petrel41 on 2017/04/18 - 14:17
Islamophobe Trump supports dictatorship in Turkey:
https://dearkitty1.wordpress.com/2017/04/18/trump-supports-dictatorship-in-turkey/
#5 by peter on 2017/04/17 - 16:09
Schrijf ik eens, zonder reserve en zonder mitsen en maren, een boos stuk over Erdogan en zijn reactionaire repressieve politiek (en ja, dus ook over degenen die dat steunen), is het wéér niet goed 😉
#6 by NoAlCalcioModerno on 2017/04/17 - 15:48
Btw 70% van de Nederturken VOOR. Maar nee, er bestaat geen uiterst rechtse, Islamo-Fascistische 5e colonne.Ben je mal. Besteden we verder geen woord aan.
Eerst weg met onszelf. Misschien praten we er dan ooit nog eens over wat we daar nou in gods naam mee moeten (och ja, “migranten eeuwig slachtoffer” etc)…?