ravotr

donderdag 28 april 2016

Vandaag, 28 april, is in Frankrijk een actiedag tegen de intussen snel berucht geworden arbeidswet. In Frankrijk zelf gaan dan allerlei vormen van protest plaatsvinden. In Nederland grijpen beginnende Nuit Debout-initiatieven deze dag aan om solidariteit met de strijd in het land van herkomst van Nuit Debout te betuigen. In Tilburg  en in Amsterdam  vinden vandaag zulke bijeenkomsten plaats, en ook in Maastricht  is vanavond een Nuit Debout-bijeenkomst. Vanaf het begin van de middag zal ik proberen binnenkomende berichtgeving bij te houden en alhier van aandacht te voorzien en een soort liveblog. Ook achtergrondinformatie zal niet ontbreken. Bovenaan de meest recente info, de oudere berichten zakken dus naar onder. Maar eerst…

Update 29 april 02.20 uur

Het is mooi geweest, dit liveblog. In de loop van vrijdag of zaterdag kom ik wellicht op de actiedag en bijbehorende zaken terug, misschien met een soort evaluatie.

Update 29 april 02.17 uur

Politie heeft gisteren het Odeon-theater ontruimd. Het theater was zondag bezet door artiesten/ cultureel werkers bezet om de verdediging van hun werkloosheidsvoorziening kracht bij te zetten.  sinds zondag, ontruimd. Dit gebeurde  een “akkoord dat als historisch wordt getypeerd” was bereikt. Dit bericht tref ik aan in Liberation. Rechtstreeks verband met de actiedag heeft het misschien niet. Het is wel één van de sociale conflicten die zij aan zij met de strijd tegen de arbeidswet m deze weken plaatsvonden of nog vinden.

Update 01.53 uur

Meer cijfers en feiten in Le Monde. “Tussen de 170.000 en de 500.000 personen betoogden  in Frankrijk tegen het project van de arbeidswet”, aldus de kop van een artikel. De 170.000 blijken politieschatting, het half miljoen komt van de vakfederatie CGT. Het stuk bevat een interessant grafiekje dat deelnemersaantallen aan de vier actiedagen in Parijs in beeld brengt: 100.000 op 9 maart, boven de 150.000 op 31 maart, iets boven de 100.000 op 9 april, en tussen de 50.000 en de 75.000 op 28 april. na een een sprong omhoog van 9 naar 31 maart, een gestaag dalende lijn erna. Dat zijn cijfers vanuit de actievoerende bonden; politiecijfers zijn veel lager maar volgen dezelfde trend. Dit wijst op afgenomen mobilisatiekracht in Parijs, althans waar het optochten en manifestaties betreft.

Er zijn echter andere soorten acties: naar schatting zestien middelbare scholen, verspreid over meerdere steden,  zijn geblokkeerd, kennelijk door actievoerende scholieren. Hier lezen we eigenlijk veel te weinig over: die scholieren en studenten die de beweging geholpen hebben aan scherpte, dynamiek en vaart.

Update en observaties 29 april, 00.41 uur

Stukken van France24 en van The Local beschrijven iets van de gang van zaken de afgelopen actiedag. France24 noemt aantallen van de optocht in Parijs: 15.000 volgens politie, 60.000. volgens…? Ik neem aan de organisatoren, maar het staat er niet bij. The Local loopt diverse dingen langs die al vaker in de berichtgeving zijn langsgekomen: de uitgebrande Porsche in Nantes, de explosieven – kennelijk niet zomaar brandbommen – die de politielinie toegeworpen kreeg, en zo meer.

Serieuze aantallen arrestaties: 124, volgens de minister van binnenlandse zaken. Gewonde agenten ook:   24, volgens The Local, waarvan volgens France24 één zwaar gewonde. Nergens iets te vinden over gewonde demonstranten, Hun aantal moet, afgaan op beeldmateriaal over harde politiecharges, aanzienlijk zijn.  Het is duidelijk dat de strijd nu en dan bijzonder fel is geweest.

Serieuze aantallen demonstranten waren er op de been: 170.000 in het hele land, schrijft The Local. Dat stuk beschrijft een dalende trend: “Sinds de eerste protesten op 9 mei zijn de aantallen (…) gedaald, deels dankzij het bakzeil halen van de regering ten aanzien van meer controversiële aspecten van de hervorming.” Dat laatste speelt wellicht mee, maar vakanties en examens zouden er ook wel eens meete maken kunnen hebben. Zie eerdere update op 17.43 uur. Het beeld van een alsmaar dalende lijn in aantallen demonstranten klopt trouwens niet: op 341 maart bereikte dat juist enorme hoogten. En dat was ná het genoemde bakzeil halen van de regering.

Het is best mogelijk dat de beweging over het hoogtepunt heen is, al valt dat niet te hopen. Uit de gegevens die ik vandaag heb gedeeld, valt zo ń systematisch dalende trend echter niet af te leiden.

Update 23.11 uur

Grote menigten in  diverse steden, harde acties van uiteenlopende aard op allerlei plekken: RT.com heeft een informatief stuk over de protesten, met allerlei tweets en dergelijke als bouwsteen. Het volgende lijstje deelnemersaantallen vis ik uit het artikel: “Rennes (…) 15.000 – Bordeaux 10.000 – Nantes 10.000 – Rouen 15.000 – Le Havre 15.000”.  In Nantes gaat een Porsche gaat in de fik.  In Rennes zetten actievoerders een soort brandbom in tegen een politieversperring. Een bewakingscamera is gesloopt. Verfbommen tegen een winkel, brand in een verdieping van een flat. “De stad is afgezet door veiligheidstroepen, zo bericht France Bleu”. Al die afzonderlijke acties zijn weg te schrijven als ‘incidenten’die je al dan niet kunt ‘betreuren’, een stadium dat veel mensen gelukkig allang zijn gepasseerd.. Samen vormen de acties een teken van heftige sociale strijd waar ik helemáál niet treurig van wordt. En een politiemacht zet niet zomaar een  binnenstad af. In Rennes heeft kennelijk een soort opstand gewoed, niet zomaar wat opstootjes. Belangwekkend…

Update 22.40 uur

De Plein Publiek  – Nuit Debout-solidariteitsactie deze avond trok slechts acht deelnemers, en was daarmee geen teken van een snel om zich heen grijpende beweging De moeite waard was het toch wel, en de sfeer was gewoon okay. Een verslagje elders op dit blog.

Update 21.38 uur

Terug van Plein Publiek – Nuit Debout Tilburg#3. Eens kijken hoe het in Frankrijk gaat. Een vleugje aandacht via media in Nederland, nu blijkt dat het protest weer heftige vormen aannam. “Tientallen arrestaties bij protesten tegen nieuwe arbeidswet”, aldus Nu.nl. Niets mis met die heftigheid van het protest trouwens: de beweging zou nooit zo ver zijn gekomen als mensen alleen maar netjes optochten en pleinbijeenkomsten hadden gehouden. Maar het blijft wrang dat nieuwssites en kranten een protest kennelijk pas interessant vinden als er stenen door de lucht vliegen, traangas wordt afgevuurd, als actievoerders brandbommen gooien de de politie flink wat betogers arresteert. Sensatie, niet relevantie, is het criterium. Criminalisering, meer dan voorlichting blijkt de functie van de berichtgeving te zijn.

Update 19.33 uur

Zometeen naar Plein Publiek – Nuit Debout Tilburg #3. Daarna meer updates!

Update 17.43 uur

Uit een nieuwsartikel van France24.com: “Frankrijks grootste steden zagen een nieuwe golf van demonstraties en stakingen nu studentengroepen en vakbonden  druk op de regering probeerden te houden slechts dagen voordat de wet in het parlement behandeld wordt.” Die arbeidswet dus, waartegen de protestdag vandaag gericht is. het bericht meld stevige botsingen tussen demonstranten wen politie in  Lyon, Rennes, Nantes en ook in Parijs buiten het centrum. De verslaggever van France 24 “merkte op dat er minder studenten op straat waren vergeleken met eerdere protesten, vanwege voorjaarsvakanties en naderende examens.”  Ach, vlak voor mei 1968 zullen ze ook wel voorjaarsvakanties en examens in aantocht hebben gehad. Erg zorgwekkend is het lagere aantal demonstranten – als dat al klopt – dan ook niet meteen. We zullen zien… Eerst  komt 1 mei met acties, aldus het artikel. Op 3 mei komt dan de wet dus in het parlement in behandeling, Voor die dag staat ook alweer actie gepland.

Update 16.52 uur

Media in Nederland hebben geen enkel excuus om vandaag geen aandacht aan de omvangrijke protesten in Frankrijk te besteden, ook niet als ze geen correspondent ter plekke hebben. Reuters, persbureau en dus leverancier van berichten aan veelal kaalgeknipte dan wel gemakzuchtige kranten en nieuwszenders, bericht intussen over de actiedag. Belangwekkend daaruit: “Met traditionele dag-van-de-Arbeid-manifestaties georganiseerd voor 1 Mei, nieuwszenders speculeren over het risico van een bredere beweging, zelfs met een staking-voor-onbepaalde tijd, waar door sommige betogers om roepen.”  In het origineel staat ‘rolling strike’ waar ik ‘staking-voor-onbepaalde-tijd schrijf. Zoiets zou de druk aanzienlijk verhogen, veel meer dan de ééndagsacties waartoe de vakbonden de stakingen en manifestaties tot nu toe veelal beperken. Wat het artikel ‘risico’ noemt, zou voor de acties juist een stap vooruit zijn …

Update 16.34 uur

De optocht is bezig, vakbondshotemetoten aan kop, in een “vreedzame ambiance”, aldus het liveblog van Le Monde. Elders, bij station Austerlitz in Parijs, en in de plaatsen Rennes en Nantes, confrontaties tussen actievoerders en oproerpolitie. Flinke aantallen in Toulouse: 4000 volgens de politie, 20.000 volgens de vakbond CGT. Ook actie elders: 4800 actievoerders in Marseille, 4000 in Rouen, 5500 in Lyon en in Havre, 2200 in Caen, en het overzichtje is niet compleet.

Update 15.52 uur

Hoe gaat dat nou, zo ‘n Nuit Debuit-bijeenkomst? Een alleraardigst filmje over Nuit Debout Brussel  laat het zien. Het is bijna een instructievideo, compleet met de belangrijkste handgebaren (handen wiebelend omhoog: mee eens. Handen wiebelend horizontaal/ omlaag: moah, ik weet het zo net nog niet. Handen gekruist omhoog, met gebalde vuist: absoluut niet mee eens). Franstalig, maar met ondertitels. Aardig om even te bekijken, zeker als je vanavond zelf naar een Nuit Debout-bijeenkomst gaat 🙂

Update 15.02 uur

Wel degelijk “duizenden” mensen in actie in Nantes. Politie zegt 8500, de samenwerkende bonden noemen 20.000 als aantal. Politie bestookt blokkerende betogers met traangas. Aldus een bericht met foto op het liveblog dat Liberation aan de acties wijdt.

Update 14.45 uur

De boel beweegt! Le Monde heeft een liveblog  , met foto’s en vidomateriaal van uiteenlopende acties in Parijs, maar ook elders. In nanterre nog een lage opkomst,. ees ik daar. In Nantes confrontatie. En een Nuit Debout-LGBTQ-blok heeft een queer versie van de Internationale in de strijd gegooid 🙂

Update 14.11 uur

“Er is gezegd dat de Nuit Debout-opstanden hun oorsprong vonden in het idee dat betogers niet naar huis moesten gaan na hun laatste protest maar dat ze moesten blijven de en de ruimte dienden te bezetten. Wat nu als we als arbeiders zouden besluiten om niet te posten buiten de werkplekken dan weer aan het werk zouden gaan na de volgende grote staking, maar de fabriek zouden bezetten!” Zo begint belangwekkend stuk, enkele weken geleden al  op Libcom verschenen. Titel: “Rise up every night, everywhere, every workplace”.

Update 12.53 uur

Het is begonnen. Zowel arbeiders als studenten zijn in actie. “Honderden stakers,  vooral havenarbeiders, hebben brandende wegblokkades opgeworpen bij alle belangrijke toegangsroutes in  Le Havre,  meldt het nieuwskanaal BFMTF.” Arbeiders in actie.  “Studenten vasn een Parijse universiteit blokkeerden toegang tot de haven van Gennevilliers aan de Seine, bij Parijs.” Het bericht spreekt van 200 studenten, en van autobanden als blokkademateriaal. Het bericht uit The Local waar ik dit vindt, bevat ook een kaartje van de route van de demonstratie in Parijn, vanmiddag om 2 uur

Achtergrond en aanloop

Laten we – nu het nog rustig is – de aanleiding aanduiden en de aanloop naar vandaag eens een beetje in kaart brengen. Aanleiding van het protest is een wet die arbeidsrechten bedreigt op meerdere manieren. De wet  “maakt het makkelijker voor bedrijven om de werkuren uit te breiden voorbij de huidige 35-urige werkweek en bedrijven in staat stellen om ontslagen te rechtvaardigen door ‘economische’ redenen aan te halen zoals dalende verkopen of verliesgevende bedrijfsvoering.” Ondernemers krijgen dus meer ruimte om arbeiders te ontslaan, en de 35-urioge werkweek gaat voor de bijl.

Vakbonden begonnen acties, studenten en andere jongeren sloegen aan het demonstreren. Een actiedag op 9 maart: “Honderdduizenden arbeiders en studenten gingen woensdag de straat op tegen arbeidshervormingen.” Een actiedag met grote en felle protesten op 31 maart , met demonstraties, stakingen en straatgevechten tussen p betogers en politie. “Vakbonden die deelnamen aan de landelijke demonstraties schatten dat er 1,2 miljoen verspreid over het land tegen de wet protesteerden.” Nóg een dag van actie op 9 april  met wederom confrontaties terwijl “tienduizenden mensen de op zaterdag straat op gingen in tientallen Franse steden in de meest recente protesten tegen een wet die gezien wordt als bedreigend voor van arbeidersrechten.”

Op Rabble.ca vindt je een mooi stuk met foto-en videomateriaal en informatie over tal van acties, zowel op de actiedagen zelf als op andere momenten. Het stuk wijst op de stevigheid van de acties: “Geen optochten van A naar B of kortstondige bezettingen, maar wanorde, chaos, sabotage, beschadiging van eigendommen, verstoring van transportsystemen, vergeldingsactie vanwege staatsrepressie, de punten tussen ogenschijnlijk afzonderlijke ‘kwesties’ met elkaar verbinden, en aanhoudende strijd.” Het artikel ziet dat met name als gevolg van het inzicht van studenten die “weten wat er nodig is om resultaten te krijgen”: harde actie dus. Die dimensie van confrontatie is in latere beeldvorming – toen de Nuit Debout-pleinvergaderingen op gang kwamen – wat naar de achtergrond geduwd in de beeldvorming. Maar juist die dimensie is wezenlijk in de omvorming van een keurige reeks vakbondsacties in wat Rabble een “opstand tegen de arbeidswet” noemt. Het artikel verscheen op 5 april.

Intussen waren er twee nieuwe dingen gebeurd. De wet werd een beetje verzacht, zonder dat dit de woede merkbaar deed verminderen. Die aanpassing werd op 14 maart bekend  , maar dat weerhield ruim twee weken later grote menigten er dus niet van om er weer tegen te protesteren. Je krijgt de indruk dat mensen denken: ze passen de wet aan na een handvol actiedagen? Dan moeten we de druk nog wat verder verhogen om die wet helemaal weg te krijgen.

De tweede ontwikkeling was Nuit Debout. Dat begon aan het eind van de actiedag op 31 maart, toen mensen achteraf samenkwamen op het Plein van de Republiek in Parijs: de eerste van een avond aan avond terugkerende pleinbijeenkomst. Soortgelijke samenkomsten – waarin het niet meer louter over die wet ging maar de hele maatschappelijke orde in volle breedte kritisch tegen het licht werd gehouden – kwamen in tientallen andere steden op, in Frankrijk, en al vrij snel ook daar buiten. Achtergrondstukken en sfeerreportages vind je onder meer in The Guardian, de Volkskrant  en de NRC. Heel diep graaft het niet, en met name in de Nederlandse pers overheerst een wat neerbuigend toontje. Maar je krijgt wel iets van een beeld. Voor achtergronden en doorverwijzingen kun je terecht bij Globalinfo, waar een op 27 april geplaatst stuk voldoende links – onder meer naar eerdere stukken op die site – bevat om op de rustige momenten van deze actiedag je toch verder te kunnen oriënteren.

Uw blogger gaat even rust nemen. Vroeg na het middaguur eerste updates….

Peter Storm