“Say It Loud, Say It Clear! Refugees Are Welcome Here!” Demonstratieverslag


zondag 1 november 2015

Met een zinderende demonstratie in de binnenstad van Den Haag zetten ettelijke honderden mensen een actie-oproep “om solidariteit met vluchtelingen te uiten en een vuist te maken tegen racisme en uitsluiting” kracht bij. De demonstratie, gelanceerd onder het motto “Refugees Welcome! Stop de rechtse hetze!”  , was opgezet door de Antifascistische Actie AFA. De vuist tegen rechts was zichtbaar, het geluid nadrukkelijk hoorbaar, in de bepaald niet lege winkelstraten. In die zin was de actie zonder meer een succes. Hopelijk geven we daar op 21 november een goed vervolg op, als we in Nijmegen gaan demonstreren “voor vrijheid van beweging en tegen vreemdelingenhaat”

Over de noodzaak van een solidair tegengeluid, als antwoord op opkomend fascisme en opgestookte afkeer van vluchtelingen, kan nauwelijks twijfel bestaan. Gisteren nog was het raak in Enschede waar een optocht van tegenstanders van vluchtelingenopvang plaatsvond. Vorige week zagen we een dieptepunt in Steenbergen, waar een enkele voorstander van vluchtelingenopvang werd uitgejouwd met grove, intimiderende seksistische kreten. Daarbij bleken ook mensen van de neonazistische NVU betrokken – een NVU waarvan de chef nota bene in een praatprogramma de ruimte kreeg om zijn fasco-zegje te doen.

Intussen kwam de VVD-Alkmaar ook nog met een voorstel om vluchtelingen acht beloftes  te laten doen waaraan ze zich te houden hadden. Nummer één: “Mannen en vrouwen zijn gelijkwaardig en moeten ook zo bejegend worden”. Het is een gelijke bejegening die van vluchtelingen geëist wordt, maar niet van tegenstanders van vluchtelingen, zoals blijkt uit de seksistische spreekkoren in Steenbergen die ongestoord konden plaats vinden. Feminisme is goed genoeg om vluchtelingen mee in een kwaad daglicht te stellen, maar waar werkelijk een vrouw in de volle openbaarheid met groepsverkrachting wordt bedreigd , daar zwijgt de VVD in alle talen. Ranzige hypocrisie is het. Een andere belofte: “Met meer dan drie personen, kinderen niet meegerekend, wordt niet naar buiten gegaan.” Zo zet de plaatselijke VVD vluchtelingen weg als bedreiging en schendt het beetje vrijheid dat ze hoopten te vinden nog eens met een trap na. Dit soort taal is bezig gemeengoed te worden, en het is een symptoom van wat AFA “de normalisering van het racisme” noemt, en waartegen de actie van vandaag zich ook richtte.

Die actie begon op het plein bij CS Den Haag. Daar m kwamen we samen, aanvankelijk vrij weinig mensen maar allengs groeide de menigte tot meerdere honderden – ik zou zeggen zo ‘n vierhonderd – aanwezigen. Het was een aardig heterogene groep. Veel mensen die ik kende uit te politieke kringen waar ik actief in ben, de anarchistische en aanpalende linksradicale scene, met her en der AFA-vlaggen, en een enkele rood-zwarte vlag. Maar ik zag flink wat mensen die niet de bijbehorende uitstraling hadden, die me niet bekend voorkwamen, en waarvan ik vermoed – in één geval ook zeker weet – dat ze gewoon op eigen gelegenheid naar de demonstratie waren gekomen omdat ze de zaak belangrijk vonden. Qua aanpak was dit een AFA-demonstratie. Qua opkomst was het aanzienlijk breder en veelvormiger dan ik wel eens heb meegemaakt. Het is in bescheiden mate gelukt om de oproep breder dan louter in en om de scene te verspreiden.

Wel was een beperking onmiskenbaar: georganiseerd links buiten AFA was vrijwel afwezig, en daarmee ook veel mensen die nu eenmaal via georganiseerd links naar acties komen. Verantwoordelijk voor dit hiaat zijn in hoge mate de Internationale Socialisten (IS). Die waren er wel, met een paar borden en een enkele krantenverkoper. Maar ze hadden duidelijk niet ingezet om deze actie groter en breder te maken. Die capaciteit hebben ze wel degelijk. Hun bereik is aanzienlijk, en de energie van actieve IS-leden eveneens. Als ze willen slagen ze er in om delen van de SP en Groen Links plus sommige migrantenorganisaties in beweging te helpen komen. De club koos er echter willens en wetens voor om dat bereik voor deze demonstratie niet in te zetten, maar zich de concentreren op een eigen demonstratie krap een week later. Met deze prioriteit kiest de club om niet gezamenlijk op te trekken – hoezo ‘eenheidsfront?!’ – en bleef het potentieel om vandaag een aanzienlijk grotere en nog betere actie te hebben, nodeloos onbenut. Dit was schadelijk.

Mensen van deze Voorhoede liepen deze keer veelal eens keurig achteraan. Ik zag ook nog één iemand met een bord van de Internationale Bolsjewistische Tendens, ook een trotskistisch voorhoedesplintertje. De Voorhoede was dus nog verdeeld ook, hetgeen ik dan ook wel weer geruststellend vind. Maar wat betreft marxistisch links was dit het. Openlijke SP-ers en GroenLinksers, ik heb ze niet gezien. Maar ja, als je binnenkort ook mee wilt regeren, moet je ook mee deporteren en vluchtelingen helpen weren, dan kun je maar beter niet in de buurt van protesterende vluchtelingen en AFA-demonstranten gezien worden. Dat het, zonder veel linkse steun, en dwars tegen trotskistische sabotage in – want op sabotage komt de IS-opstelling neer – toch lukte om ettelijke honderden mensen, ook van buiten eigen kring, op de been te krijgen, is een overwinning voor AFA, een AFA waarmee ik me steeds nauwer verbonden voel.

Het duurde geruime tijd voor we gingen lopen, zodat deelnemers aan een Koerdische manifestatie die vrijwel gelijktijdig plaatsvond, zich ook bij de actie konden voegen. Op het plein kregen we drie toespraken. Daarna gingen we lopen, met om de kopgroep heen een aantal kleurrijke spandoeken. En we ginge leuzen roepen. Onophoudelijk en fel. Ik heb in lange tijd niet zo ‘n levendige, vurig militante demonstratie meegemaakt, een demonstratie die ook nog eens een flinke route aflegde waarbij het scanderen maar doorging. “Say it Loud, Say It Clear, Refugees Are Welcome here!”, “Olalaa, Ohlelee, Solidarité Avec les Sans-Papiers!”, “Toen niet, nu niet, nooit meer fascisme!”, “Racisme? Nee! Fascisme? Nee! PVV? Nee nee nee!”, “Alerta, Alerta, Antifascista”, “Chiamo Tutti Antifascisti!”, “No Borders, No Nations – Stop Deportations”, ter plekke ook in vertaling: “Geen Grenzen, Geen Naties, Stop Deportaties!”, “No Nations, No Borders, Fight Law and Order!”, en “Geen vrouw, Geen Man, Geen Mens is Illegaal!” Met die leus is de laatste tijd trouwens iets moois gaande. Ik kende hem al lang als “Geen Man, Geen Vrouw, Geen Mens is Illegaal”. Precies een maand geleden, op de demonstratie “recht op stad horde ik opeens de leus, maar dan ook met “Geen Vrouw..” als opening. Vandaag was die versie – een betere, want waarom de mannen altijd voorop? – al flink gemeengoed aan het worden. Je ziet de beweging leren, je ziet actievoerders zichzelf en elkaar iets bijbrengen.

De demonstratie hield enkele keren halt voor toespraken, en ook aan het eind was er een speech. In totaal heb ik zeven toespraken gehoord, maar de mensen waarmee ik was, vertrokken tijdens die laatste, dus ik weet niet helemaal zeker wat daarna nog plaatsvond. Hoe dan ook, van de zeven mensen die zo ‘n speech hielde, waren er vier vrouw en drie man, hetgeen een goede balans is. Van de zeven waren er ook nog eens drie van een migranten/ vluchtelingenachtergrond, en ook dat is tamelijk gezond. Weinig is immers minder geloofwaardig dan een linkse beweging die tegen racisme vecht zonder degenen die het racisme het meest direct raakt zelf prominent aan het woord komen. En een beweging die beweert antiseksistisch te zijn maar waarin je enkel mannen ziet spreken, is ook niet gezond. Op beide punten liet de opzet van de actie met de keus van sprekers best iets goeds zien.

De toespraken zelf waren veelal messcherp, soms wat verwijtend van toon naar ‘de Nederlander’ toe, maar gezien het feit hoe breed en groot de anti-vluchtelingenstemming inmiddels is, vind ik dat bepaald niet raar. Mooi was het toen de eerste spreekster zei dat we worden allemaal huilend geboren worden, en zonder identiteitspapieren IJselijk raak was het hoe een andere spreekster de ruimschoots en nadrukkelijk aanwezige politie rechtstreeks aansprak op datgene wat de politie doet met vluchtelingen die uitgezet worden:, hoe vluchtelingen in een gezinslocatie ‘s morgens in alle vroegte rekening moeten houden met een politierazzia om sommigen van hen mee te nemen voor deportatie, hoe daarbij honden worden ingezet, hoe mensen niet eens de kans krijgen zich fatsoenlijk aan te kleden en afscheid te nemen, dat mensen daarom maar in hun kleren slapen en dagelijks extra vroeg opstaan voor het geval dat; hoeveel angst dit mensen bezorgt, hoe vluchtelingenkinderen nachtmerries hebben, nacht na nacht. Ze sloot af met: “Stop De Razzia’s!”

Er is meer treffends en moois gezegd door de diverse sprekers. Maar ik rond eens af. Na heel veel leuzengeroep bereikten we het eindpunt., niet ver van station Hollands Spoor. Daar stond eten – soep en brood – klaar voor de vermoeide actievoerders, en was er ook nog – minstens, maar intussen was het vertrektijd voor mij – een spreker. Na wat nagepraat te hebben, en wat van het eten tot me genomen te hebben, was het tijd om de terugreis te aanvaarden. Een volgende demonstratie die solidariteit van en met vluchtelingen van de daken schreeuwt wordt voor mij in ieder geval 21 november: “Nijmegen gastvrij!” , en “voor vrijheid van beweging en tegen vreemdelingenhaat”. Kom je ook, en help je verspreiden, via de Facebook-oproep en/ of anderszins?

Peter Storm

Opmerking, 1 november 2015, 23.18 uur: kleine taalwijziging, enkel woord toegevoegd.

Opmerking,  2 november 2015, 16.18 uur: nog een paar taaldingetjes aangepast, dubbel woordje verwijderd en dergelijke. Dank, kritische  meelezer 🙂

Opmerking, 3 november 20.14 uur: tutti chiamo antifascisti veranderd in het juiste chiamo tutti antifascisti zijn, met dank aan een alerte meelezer. Dank : )

, ,

  1. #1 by Hadrian on 2015/11/03 - 21:31

    Nou Max. Ik moet toch zeggen dat ik het gek vindt dat jullie die demonstratie de dag voor PEGIDA doen. Dat is een beetje zo van, ‘oooow, pegida komt naar Utrecht, laten we ruim baan voor ze maken door mensen de dag ervoor af te leiden.’ Ja, ik weet wat ik de IS net heb aangeteigd, dat zal vast niet expres zijn, maar is wel waar het op neer komt.

    Alsook, waarom hebben jullie zelf geen contact opgenomen met AFA of de demonstratie een week later gedaan zodat er op de AFA demo kon worden gemobiliseerd? De kritiek van Peter staat, de mobilisatie gebeurt grotendeels tegelijkertijd en zeker arbeiders in ‘blue-collar’ banen moeten dus keuzes gaan maken. Die kunnen niet elk weekend vrij nemen maar moeten daadwerkelijk toestemming geven aan een baas die boos kan worden.

    Het was overigens niet alleen Peter die deze mening deelt. Ik en Fatima Faid zijn ook laaiend. Jullie hadden contact op kunnen nemen met AFA om proberen een verbond aan te gaan en zo elkander te sterken in plaats van een dolk in het rug van de AFA te steken. Misschien is dit vast een voorbeeld van de Krohnstadt-mentaliteit die nog steeds hangt bij de IS. Of ga ik nu te ver?

  2. #2 by Jan Bervoets on 2015/11/03 - 11:47

    Mijn schatting is 700, en daarmee sluit ik me bij Quinten aan, die dit tijdens zijn toespraken omriep,

  3. #3 by Max van Lingen on 2015/11/03 - 00:37

    Beste Peter,

    Hulde aan de AFA voor het organiseren van deze demonstratie. We hebben meer van dit soort initiatieven nodig. De stevige opkomst laat zien dat het wel meeviel met de schade die onze demonstratie van komende week volgens jou aan dit initiatief zou toebrengen. Maar dat is niet waarop ik reageer.

    Ik reageer op je bizarre kritiek op de Internationale Socialisten. Blijkbaar vind je het, net als wij, belangrijk dat ‘georganiseerd links’ betrokken wordt bij de strijd tegen racisme. Ik ga er overigens van uit dat je met ‘georganiseerd links’ doelt op de SP, GroenLinks en de FNV. Ik gebruik zelf liever de term ‘gevestigd links’, de AFA, de IS en andere radicaal linkse organisaties zijn immers ook georganiseerd. Radicaal links is in Nederland helaas bijzonder klein. Willen we een echte vuist maken tegen racisme, dan moet onze strategie zich er ook op richten gevestigd links bij die strijd te betrekken.

    Het is echter te zot voor woorden dat je de afwezigheid van gevestigd links afgelopen zondag in onze schoenen schuift. Ten eerste ligt de primaire verantwoordelijkheid voor de afwezigheid van gevestigd links afgelopen zondag bij gevestigd links zelf.

    Ten tweede is het nogal vreemd om een organisatie die de demonstratie niet heeft georganiseerd, sterker, die niet eens gevraagd is mee te denken over de organisatie van de demonstratie, verantwoordelijk te houden voor de afwezigheid van andere organisaties. Zou je dan niet eerder de strategie van de organisatoren onder de loep moeten leggen in plaats van een derde organisatie de schuld in de schoenen te schuiven? Blijkbaar hebben de organisatoren andere keuzes gemaakt, dat is hun goed recht, maar die keuzes kan je ons niet aanrekenen.

    Ten derde wijs je er terecht op dat wij tot op zekere hoogte in staat zijn een brug te slaan naar gevestigd links. Je geeft ons echter te veel eer wanneer je denkt dat wij dus gevestigd links bij elke demonstratie kunnen betrekken. Het betrekken van gevestigd links had een hele andere opzet van de demonstratie vereist. Dit is ook precies de reden waarom wij er voor hebben gekozen om komend weekend een demonstratie in Utrecht te organiseren, waarbij onder andere de SP, GroenLinks en de PvdA betrokken zijn. Ik begrijp dat jij daar waarschijnlijk wat minder op zit te wachten, maar dan moeten we het daarover hebben, en niet over de verantwoordelijkheid van de IS om de SP, GroenLinks en de FNV bij demonstraties van de AFA te betrekken.

    Ten vierde vind ik de wijze waarop je onze motieven in twijfel trekt ronduit schandalig. Binnen radicaal links kunnen we van mening verschillen over de strategie die we hanteren. We kunnen daarover discussiëren, maar door onze opstelling ‘sabotage’ te noemen, impliceer je dat we vanuit onzuivere motieven zouden hebben gehandeld: alsof het ons doel is de AFA in de wielen te rijden. In werkelijkheid bouwen we volgende week in Utrecht voort op een lokaal initiatief wat we eerder hebben genomen toen Pegida naar Utrecht kwam. Nu Pegida heeft aangekondigd naar Utrecht terug te komen, komen ook wij terug naar Utrecht. Dat lijkt mij niet meer dan logisch. We zetten daar nu ook stappen vooruit in de samenwerking met andere (lokale) organisaties.

    Ook over het soort actie dat we in Utrecht voeren kunnen we van mening verschillen – en dat doen we ongetwijfeld ook – maar ik ga er vooralsnog vanuit dat we, ondanks onze strategische meningsverschillen, aan dezelfde kant staan. Door elkaar te gaan beschuldigen van ‘sabotage’ verzanden we in ordinair moddergooien, en dat brengt de antiracismebeweging pas echt schade toe.

    Met strijdbare groeten,
    Max van Lingen

  4. #4 by peter on 2015/11/02 - 17:15

    Ja, ik inmiddels ook, haha, het waren er op het hoogtepunt en alles bij elkaar ettelijke honderden meer dan dat. Maar ik laat het staan, het was mijn eerlijke mening toen ik het opschreef, en mensen mogen ook mijn vergissingen gewoon kunnen traceren. Overigens noem ik die 400 niet als totaal aantal – dat laat ik in het midden – maar als aantal dat zich verzamelde op het beginpunt. Dat zit er niet zo veel naast, denk ik. Maar de groep groeide tijdens het lopen nog flink aan, en dat heb ik gemist. Waarvan acte.

  5. #5 by NKOS on 2015/11/02 - 16:54

    Ik vind 400 toch een flinke onderschatting peter! https://www.facebook.com/strijdNL/videos/1130567340288663/?fref=nf

Comments are closed.