ravotr

zaterdag 21 september 2013

Den Haag was vandaag een dag van actie. 1: Een protest tegen bezuinigingen en allerlei asociale en repressieve ontwikkelingen, onder het motto ‘Het is genoeg’. 2: Een ‘PVV-manifestatie tegen het kabinetsbeleid. En 3:  een AFA-manifestatie tegen bezuinigingen én tegen racisme, tegen Rutte/Samson én tegen Wilders en zijn PVV. (1) Ik heb vandaag aan zowel de AFA-manifestatie als de ‘Het is genoeg’– actie deelgenomen. Hieronder indrukken van en overwegingen rond een zonnige, maar desondanks beklemmende dag.

De actie ‘Stop racisme, Stop de bezuinigingen’ – op gang gebracht door Antifascistische Actie AFA als tegenwicht tegen het circus-Wilders – trok pakweg 100 deelnemers. Ze was onder dwang van het Gezag verplaatst van het plein bij CS naar het Spuiplein. Het was een sober opgezette maar levendige manifestatie, met een handvol sprekers waaronder ikzelf, plus enkele artiesten die muziek maakte, en Dhjana die een gedicht voordroeg met keer op keer het refrein: “I hate your uniform, I hate your fucking uniform”. Ook mooi was de spreekster die mensen opriep vooral te radicaliseren, maar dan graag naar links. Ietsje minder vond ik een hip hop-duo. Niet omdat het mijn smaak niet is maar omdat ik in de snelle opeenvolgende woordenstroom toch hele zinnen meende op te vangen die ik niet anders kon duiden als nogal seksistisch. Misschien heb ik het mis. AANVULLING 22 september 18.51 uur : ik ben hier door enkele mensen over aangesproken, onder meer door het duo zelf, Kern Revolutionaire  Zaken. Ze hebben me intussen de tekst gelezen,  en ik had het kennelijk gewoon mis, die tekst is niet seksistisch. Excuus. Een zangeres/spreekster die ons indringend toesprak voor ze begon te zingen, deed Bob Marley’s’ “Get Up, Stand Up”. A capella, zonder begeleiding van muziekinstrumenten, maar samen met de manifestanten. Gaaf.

Voordat de manifestatie begon, had eer al een klein incident plaatsevonden. Een groepje uiterst rechtse gasten begon de manifestatie-deelnemers te jennen met gebaren en dergelijke. Van Voorpost, een fascistengroepje, ving ik van iemand op. Ze deden mij denken aan de lui van Identitair Verzet, een fascistenclubje, die bij de No Border-demonstratie van 10 auhustus iets soortgelijks probeerden. Een flink aantal demonstranten liepen als groep richting de fascisten en maakten ze met spreekkoren duidelijk dat ze op moesten lazeren. Op antiracistische acties zijn fascistische provocateurs niet welkom, en de andere wang toekeren is een taal die je dan maar beter achterwege kunt laten. De politie vormde meteen een soort linie, om betogers en fascisten te scheiden, de groep betogers rukte op, de politie bewoog terug, met de rechtse elitetroepjes erachter die door agenten tot de aftocht gemaand werden. Wij hadden ons reguliere demonstrantenreservaat, geen gedonder verder. Dat was kennelijk de afweging.

Maar de houding van actievoerders – fel, assertief, nadrukkelijk – was hier belangrijk. Als we de heren fascisten vriendelijk hadden genegeerd, dan hadden ze sprekers kunnen onderbreken, duw- en trekpartijtjes kunnen uitlokken, de manifestatie verregaand kunnen doen ontsporen. Dat had fascisten verder aangemoedigd, strijders voor solidariteit verzwakt en gedemoraliseerd, en de deur opengezet tegen verdergaande straatterreur. Wat actievoerders deden, was hoogst noodzakelijke groepsgewijze zelfverdediging. Natuurlijk halen de media hier voer uit voor hun beeldvorming van extreemrechts tegen extreem-links. Laten we er voor zorgen dat volgende keer ‘extreem links’ zoveel groter is dat extreemrechts het niet weer in zijn harsens haalt.

Na de manifestatie probeerden we als groep naar de ‘Het is genoeg’-actie te gaan. Dat ging zomaar niet, want de politie hield ons kennelijk even tegen. Als groep gaan lopen, dat is demonstreren, en daaar was geen officiële toestemming voor. Ik weet niet of dat de reden was van het oponthoud, maar zo kwam het gedoe op mij over. Intussen riepen we luid leuzen. “Fascisme? Nee. Racisme? Nee. PVV? Nee neen nee!” kennelijk zag de politie in dat de groep hoe dan ook naar het Plein wilde, en dat het beletten daarvan er – tussen winkelend publiek op zaterdag middag, – wel erg matige PR zou opleveren voor Van Aartsen, de plaatselijke Poetin. Lopen dus, met leuzen. “Geen man, geen vrouw, geen kind is illegaal!”, “A-Anti- Anticapitalista!” Na een korte levendige demonstratie kwamen we aan op het Plein.

Daar waren pakweg honderd mensen al bezxig met de manifestatie. Een groep zat te trommelen bij het standbeeld aldaar, er was een afwisseling van sprekers en muzikanten. Best sfeervol, een tamelijk lieve, lichtelijk hippie-achtige sfeer, typerend voor de diverse Occupy- en gerelateerde acties waar dit er duidelijk één van was. Het was gezellig, en de zon scheen. Maar het voelde ook wel erg verbrokkeld, wat weinig ‘together’ allemaal. We voegden ons erbij.

Niet lang erna was er heisa bij de terrassen en aan de rand van het plein. Weer dat groepje rechtse gasten, minstens zo agressief als eerder. Later werden het er meer, en zag ik ook een PVV-bord, en bijbehorende spreekoren van handjes vol rechtse fanaten. Ik zag ook een handgeschreven bord met daarop onder meer iets van “Stop cultureel marxisme”. Hier waarde niet slechts de geest rond van Wilders, maar ook die van Breivik.

Met name mensen van de AFA-actie herhaalden wat ze eerder deden: de fascisten terugdringen met spreekkoren. Weer de politie ertussen, maar weer hield, onder onze druk, de politie de fascisten terug. Tot een echte botsing kwam het niet. Een groot deel van de andere actievoerders probeerde intussen kennelijk te doen alsof er niets aan de hand was Dat ze door konden gaan was echter te danken aan de bescherming tegen fascisten, die zich maar wat graag onder de aanwezigen hadden gemengd om daar hetzij met PVV-borden en leuzen het beeld extra verwarrend te maken, hetzij agressief tegen actievoerders op te treden. Als fascisten die ruimte krijgen, dan krijgen ze dus de ruimte om onze acties en onze solidariteit kapot te maken. Weerbaarheid en waakzaamheid, zoals mensen die probeerden tegenover de fascisten te doen gelden, zijn daartegen ons wapen, en we kunnen niet zonder. Zoals weerklonk: “Alerta, alerta, antifascista!” Inderdaad, al zou iemand eens een goed klinkende Nederlandstalige en dus voor omstanders herkenbaarder variant mogen formuleren. Hoe onaangenaam en agressief het er allemaal ook uit kan zien voor vriendelijke mensen, voor mensen die zoiets niet eerder hebben gezien of meegemaakt.

Het werd vrij snel weer rustiger, en de manifestatie ging verder. Spreker na muzikant na spreekster volgde. Een jonge man met een eindeloos verhaal dat zichzelf om de andere zin tegensprak en waarin ik veel te veel wij-Nederland gevoel bespeurde, vormde een soort dieptepunt. Er was een muzikant die met ingewikkelde gitaarpartijen verpakking leverde voor waarin ik opeens John Lennon ‘s “Imagine” en Bob Dylan ‘s “Knocking at Heaven’s Door” meende te horen.. Ik heb zo achteraf eerder het gevoel dat we de poorten van de hel heel even hebben zien opengaan dan dat we de hemelpoort naderden, maar goed. Zo was er meer. Joke Kaviaar was er ook, mert een vlammende toespraak zoals we die van haar gewend zijn. Die werd goed ontvangen, ik zag aanwezigen zeer aandachtig luisteren. De toespraak is intussen te lezen op haar eigen website.

Ik ben niet helemaal tot het eind van de manifestatie gebleven. Maar voordat ik vertrok had ik al dingen gehoord op wat zich elders in de stad afspeelde. De PVV-manifestatie had zeker vier-, vijfhonderd mensen getrokken, zo wisten we al tijdens de AFA-manifestatie. Op het Plein hoorde ik dat het er nog aanzienlijk meer waren, duizend, misschien duizenden. En het zag er onaangenaam uit, er waren openlijk extreemrechtse mensen en signalen waargenomen. Mij werd verteld dat zelfs lui van Blood & Honour – een zeer gewelddadige nazigroep – gezien zijn. Op de website van de manifestatie “Stop Racisme, stop de bezuinigingen” wordt dat inmiddels bevestigd, en bij het artikel aldaar staat ook een veelzeggende foto: mensen die de Hitlergroet brachten. Op de Koekamp, als deel van Wilders’ actie. Wat zich daar op het Koekamp afspeelde was waar ik voor vreesde en met nadruk voor heb gewaarschuwd: een fascistische straatactie. De groepjes extreemrechtse lieden die de AFA-manifestatie en de Plein-actie probeerden lastig te vallen, zijn daarvan een soort spin-off. Op het Plein was dat heel duidelijk: dat PVV-bord, maar ook spreekkoren “PVV, PVV, PVV…”

De omvorming van een parlementaire uiterst rechtse groepering in een stroming die de confrontatie op straat zoekt, is in volle gang. Die omvorming tekent het manifest worden van het latente fascisme van de PVV. Niet van elke individuele aanhanger of kiezer van Wilders. Wel van de georganiseerd opererende aanhang, zoals we die afgelopen middag hebben gezien. Het is voor het eerst sinds tientallen jaren dat er zich een fascistische mobilisatie op deze schaal heeft plaatsgevonden in Nederland. Dat, en de spin-off die dit had van kleine groepjes fascisten die onze acties probeerden te verstoren, maakte de dag nu en dan tot beklemmend. Laten we echter ons voordeel doen met de waarschuwing die in de gebeurtenissen duidelijk te lezen is, voor wie bereid is die te verstaan. En een dankjewel aan AFA die voor georganiseerd en assertief tegengeluid heeft gezorgd en ons tegen agressie heeft helpen verdedigen, is bepaald geen overbodige luxe.

Peter Storm

(1) NOOT: iemand wees me erop dat de openingszin zo gelezen kon worden dat het leek alsof de ‘Het is genoeg’-actie en de Wilders-manifestatie éen en dezelfde actie waren, terwijl het om heel verschillende zaken ging. ‘Het is genoeg’ stond duidelijk tegenover Wilders’PVV, anders had ik er zelf trouwens ook niet aan deelgenomen… Om aan eventuele onduidelijkheid een eind te maken, heb ik de diverse acties in de eerste alinea dus maar even van nummers voorzien (noot en nummers toegevoegd op 22 september, 22.55 uur).