ravotr

woensdag 4 januari 2017

Trump heeft zich nog niet eens tot Keizer Donald de Eerste (en laatste) laten kronen, of zijn  Republikeinse hofkliek struikelt al over zichzelf. Een stiekem-onverhoedse poging om de bestrijding van corruptie nog wat verder te bestrijden, is voorlopig mislukt. Een iets minder stiekeme poging om de kroning van de aanstaande keizer van aansprekend entertainment te voorzien loopt ook niet erg voorspoedig. De vooruitzichten in de VS zijn nog steeds dramatisch. Maar onkwetsbaar is het keizerschap van The Donald bepaald niet. Het jaar had bepaald slechter kunnen beginnen. Wat is het geval?

Republikeinen “hadden in een onaangekondigde zitting besloten de macht vabn het Office of Congressional Ethics in te perken. Deze ethische waakhond zou vortaan niet meer onafhankelijk mogen opereren van de congresleden die hij in de gaten hield, maar onder hun paraplu. Met andere woorden: de toezichthouder zou onder toezicht worden gesteld van degenen op wie hij toezicht houdt”, zo schreef de Volkskrant.  Weg (relatieve) onafhankelijkheid. “De voorgestelde inperking zou de toezichthouder tot een klachtencommissie hebben gereduceerd. Anonieme tips zouden niet meer worden geaccepteerd, er zou geen in formatie meer worden gedeeld met de politie, er zou geen onderzoek meer mogen worden gedaan naar zaken van voor 2011, de waakhond zou geen publieke uitspraken meer mogen doen en, meest verstrekkend, het Congres zou zelf een onderzoek mogen stoppen.” De mafia heeft vast ook wel een ethische commissie die mafiagedrag mag onderzoeken zolang de mafia daar toestemming voor geeft. Opeens moet ik aan de Haagse politie denken, maar waar dat nu weer door komt…?

Republikeinse leiders, waaronder fractievoorzitter in het Huis van Afgevaardigden Paul Ryan, vonden het onverstandig, maar legden zich wel bij het besluit van hun fractieleden neer. Maar meteen ging het gonzen van ergernis en woede. Boze telefoontjes, slechte publiciteit in media, linksige stemmen verhieven zich, maar conservatieven – niet te beroerd om de moraalridder uit te hangen, en kennelijk bezorgd over de geloofwaardigheid van rechts dat zelf, waren eveneens kritisch. Niemand minder dan de aanstaande keizer zelf gooide er twee tweets tegenaan waarin hij het idee weliswaar op zich niet afwees, maar duidelijk maakte dat er voor hem belangrijker prioriteiten waren. Verdeeldheid binnen het keizerlijk-Republikeinse kamp en pressie via de publieke opinie deden de Republikeinse congresleden snel inbinden. Inmiddels is in een ’emergency meeting’ het besluit alweer teruggedraaid.

Dit kan gezien worden als een overwinning voor Trump, die er met zijn tweets toe bijdroeg dat Republikeinen op hun schreden terugkeerden. Voor Trump is het imago dat hij ‘grote schoonmaak’ houdt in Washington – ‘draining the swamp ‘, heet dat dan – belangrijker dan het beschermen vamn alle corruptie in Congressionele kring, ook die van bondgenoten. Het gaat Trump om imago en timing, niet om het principe zelf. Een reportage op Common Dreams  hamert op dat punt.

Dat stuk wijst ook op de rol die protest van buiten het Congres speelt en citeert op dat punt filmmaker Michael Moore. Die twitterde onder meer: “Media-kopstukken zullen Trump krediet geven voor het terugkrabbelen maar hij stelde alleen vragen bij de timing & ALLEEN nadat het publiek hun telefoonswitchboards overlaadde.” Ook andere commentatoren – Ryan Grim in de Huffington Post, Simon Maloy in Salon, Lisa Gilbert, van een afdeling van Public Citizen die het Congres monitort, sluiten zich in grote lijnen bij dat beeld aan. Trump en de Republikeinen in het Congres hadden meningsverschil over timing, niet over principes.

En druk vanuit de maatschappij droeg bij aan het Republikeinse bakzeil halen. “De publieke opinie doet er nog steeds toe”, aldus Ryan Grim. De Republikeinen kunnen dus nog steeds das niet ongehinderd doen wat ze maar willen, zo maakt ook hij duidelijk. Een verdeeld keizerlijk establishment is een zwakker keizerlijk establishment. En herrie trappen helpt. Dit was niet enkel Trump-wint-van-partijgenoten. Dit was ook protest-brengt-Republikeinen-in-het-nauw. Een Trump die wom is geen goed nieuws. Het protest dat won was dat wel.

Er is ook herrie rond de kroningsplechtigheid zelf. Natuurlijk komt er een feestje. Natuurlijk wil de aankomende keizer daarbij artiesten van naam en faam. Maar het valt niet mee om die te strikken. Operatenor Bocelli was gevraagd en leek er wel zin in te hebben. Totdat boze fans zich lieten gelden met een oproep ‘Boycott Bocelli!’ En ja, een beetje artiest collaboreert ook niet met zo’n keizer en diens galavoorstellingen. Bocelli haakte af. Elton John wil ook niet komen. Rebecca Ferguson eventueel wel. Maar alleen als ze ‘Strange Fruit’ mag zingen , een prachtlied van Billy Holiday over een beruchte lynchpartij en dat één van de bekendste muzikale aanklachten tegen racisme is geworden. Ik heb zo ‘n gevoel dat de aankomende keizer deze vocale bijdrage niet als een verhoging van de feestvreugde zal waarderen. Het echte feest zal die dag dan hopelijk ook op straat plaats vinden, onder het motto #disruptj20 . Op de barricaden, ter maximale verstoring van de kroningsplechtigheden.

Peter Storm