ravotr

woensdag 31 oktober 2012

Hillary Clinton, minister van buitenlandse zaken van de Verenigde Staten, heeft gesproken.  Het onderwerp was de Syrische opstand, en dit is wat ze zei: “Er zijn verontrustende berichten over extremisten die Syrië binnenkomen en proberen een legitieme revolutie tegen een onderdrukkend regime over te nemen voor hun eigen doeleinden.” Ze waarschuwde “tegen pogingen van Syrische extremisten de Syrische revolutie te kapen.” De kop van het niewsberichtje: “Oppassen voor kaping Syrische revolutie’”. Wrang is het. Maar ook wel een beetje lachwekkend.

Het beeld wordt gewekt dat Clinton bezwaar heeft tegen kaping van de Syrische opstand. In werkelijkheid is de VS daar zelf één van de kapers; Clinton wil alleen niet dat de revolutie door krachten gekaapt wordt die ze zelf niet beheerst en die haar niet welgezind zijn (ziedaar de werkdefinitie vvan ‘extremisten’ die hethet Witte Huis in de praktijk hanteert). Tegen kaping van de opstand door de VS zelf en bevriende en manipuleerbare krachten heeft ze geen enkel bezwaar. Sterker: daar is de VS al maanden intensief mee bezig.

Dat kapen door de VS bereikt dezer dagen een volgend stadium. Volgende week gaan figuren uit de Syrische oppositie een nieuw overkoepelend orgaan proberen te vormen om de strijd beter te leiden. Dat orgaan zou in de plaats moeten komen van de Syrische Nationale Raad, die vooral kibbelt en nauwelijks aanzien bij de Syrische verzetskrachten binnen Syrië zelf heeft. De Syrische Nationale Raad operaarde vanuit balingschap, van buiten Syrië zelf dus. Het nieuwe orgaan wordt ook buiten Syrië gevormd, en hier wordt het dubbel pikant.

“Het Ministerie van Buitenlandse Zaken is zwaar betrokken in het vormen van de nieuwe raad als onderdeel van haar pogingen om de Syrische president Bashar-al Assad te verdrijven en een meer levensvatbare en verenigde oppositie op te bouwen.” Aldus Josh Rogin in een artikel in Foreign Policy. Het betreft hier het Ministerie van Buitenlandse Zaken van de VS. Het is dus, in deze versie, een taak van de VS om de Syrische president te vervangen en oppositie tegen hem vorm te geven. De taak van Syrrische oppositiefiguren is om hieraan mee te werken, hiervan onderdeel te zijn. Maar de regie is in handen van de VS, die feitelijk bezig is “een legitieme revolutie tegen een onderdrukkend regime over te nemen voor hun eigen doeleinden”, en dus met een duidelijke “poging (…) om de Syrische revolutie te kapen.” De ‘extremisten’ die zich hier aan schuldig maken, zijn echter Clinton, en haar chef Obama, en dat zijn per definitie geen extremisten, nietwaar? In hoeverre het zinvol is om in Syrië nog van een al dan niet legitieme rrevolutie te spreken, is maar de vraag. Maar dat laat ik hier even liggen.

Interessant is de plaats waar de nieuwe oppositiekoepel geformeerd gaat worden: Qatar. Daar gebeurt geen politiek overleg op deze schaal zonder actieve medewerking van het bewind, want het land is een autoritaire, dictatoriaal bestuurde monarchie. Nog zeer recent werd in Qatar een dichter die met een gedicht het regime kritiseerde, veroordeeld en opgesloten. De economie van het land, met name de gigantische bouwactiviteit waarmee onder meer het wereldkampioenschap voetal in 2022 wordt voorbereid, drijft vooral op grote aantallen vrijwel rechteloze migrant-arbeiders die een erbarmelijk leven van uitbuiting en intimidatie hebben. Een beetje vreemde locatie dus om een vrijheidsstrijdd van leiding te voorzien, als vrijheid het doel van de strijd zou zijn. Dat laatste is echter noch voor Qatar, noch voor de VS de echte inzet van de strijd. Ze willen gewoon een dwarsliggend ongezeglijk bewind in Damascus vervangen door een plooibaarder regime. Ze zouden daarbij vast graag zien dat de opvolgens van Assad het bondgenootschap van Syrië met Iran loslaten, zodat de druk op dat land verder en met minder risico opgevie oerd kan worden.

Qatar als plek om een oppositiekoepel te formeren is om meer redenen pikant. Juist Qatar is sterk betrokken bij het financieren en bewapenen van milities met een stevige islamistische/ jihadistische inslag. Dat zijn nu juist het soort milities waar Clintons verwijzing vaar “extremisten” die de revolutie “kapen” zich tegen richt. Gaat de VS de kapers nu, via grotere betrokkenheid van en met Qater, die ‘kapers’als het ware inkapselen in een eigen grand strategy tegen het Syrische bewind? Die kant gaat het volgens een passage uit de berichtgeving van EA Worldview waar ik de verwijzing aantrof naar het stuk uit Foreign Policy waar ik al uit citeerdee, kennelijk enigszins op: “het initiatief vindt plaats, niet in Turkije maar in Qatar, een potentieel teken dat het Obama/Clinton-team zou kunnen proberen omQatars nauwste bondgenoten onder haar vleugels te krijgen.” Nogmaals: niet het kapen is volgens Clinton verwerpelijk – als de kapers maar kapersbrieven met instructies meegekregen hebben van het rovershoofdkwartier in Washington.