woensdag 23 mei 2018
Het gonst een beetje op Nederlandse universiteiten. Studenten zetten kleinschalige acties op touw tegen werkdruk en bezuinigingen die de kwaliteit van het onderwijs verder aantasten. Deze week vindt in bijvoorbeeld een “landelijke actieweek tegen de bezuinigingen op universiteiten” plaats (1), zoals een overzicht oo de website van de Amsterdamse studentenvakbond ASVA laat zien. In dat kader zijn er in ieder geval activiteiten in Amsterdam. En op 8 juni volgt in diezelfde stad een Mars voor Onderwijs (2). Daar gaan we allemaal naar toe, voor zover mogelijk. Toch?
Eerder dit voorjaar al was er actie: op de Universiteit van Amsterdam, met een “kleine protestmars” van “studenten en een enkele docent”, “in totaal rond de vijfentwintig”, aldus universiteitsblad Folia. Dat blad voegt er aan toe: “De slogan ‘Bezet, blokkeer, dit beleid pik ik niet meer’, bekend van de Maagdenhuisbezetting, was weer te horen.” Dit vond al ruim een maand geleden plaats, plaats op 19 april (3). Minieme beginnetjes, dit soort acties. Het smaakt naar meer. Ook die Maagdenhuisbezetting, dat hoogtepunt van studentenprotest in 2015, kende een langere aanloop.
De genoemde leus is ook gebruikt in de titel van een opiniestuk in Het Parool. Daarin leggen vier mensen vanuit Humanities Rally uit waarom zij actie nodig vinden. Een enkel citaat: “Humanities Rally staat voor vrij en emancipatoir onderwijs, protesteert al jaren tegen de bezuinigingen op de geesteswetenschappen en verzet zich tegen het rendementsdenken dat de kwaliteit van onderwijs bedreigt.” Het stuk sluit af met: “Onder de dreiging van nieuwe bezuinigingen is protest daarom noodzakelijk: we kunnen dit destructieve beleid niet op zijn beloop laten. Daarom klinkt onze leus morgenavond opnieuw: bezet, blokkeer, dit beleid pik ik niet meer!” (4) Die “morgenavond”wees naar de Night of Protest waartoe het stuk opriep, een onderdeel van de al genoemde actieweek. Humanities Rally is één van de gangmakers van de protesten.
De bezuinigingen waar protesten zich tegen richten, zijn aanzienlijk en destructief. “Minder onderwijs en minder personeel: zo wil FMG bezuinigen”, aldus Dirk Wolthekker in een overzicht in Folia (5). FMG staat voor Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen, het onderdeel van de UvA waar het hier vooral om gaat. Achter die bezuinigingen zit wat Humanities Rally in haar Parool-stuk aanduidt als “het neoliberale dogma: wat niet zijn onmiddellijke economische nut kan bewijzen, verliest zijn bestaansrecht en wordt wegbezuinigd.” (6)
Deze anti-neoliberale insteek maakt het protest extra belangwekkend. Het gaat om mensen wiens rechtstreekse onderwijsbelangen worden geschaad en die daartegen in verzet komen. Dat is al goed, dat verzet op die basis. Het gaat tegelijk om een strijd tegen de logica vanwaaruit de gevestigde universiteiten de schade toebrengen. Kritiek op neoliberalisme en rendementsdenken is nog niet rechtstreeks antikapitalisme. Maar het is een nadrukkelijke vingerwijzing in die richting, en ook dat is goed.
Het is te hopen dat uit deze kleine beginnetjes iets groters voortkomt. Als studenten de neoliberale logica op de universiteiten terug weten te slaan, dan hebben wij allemaal daar iets aan. Want die neoliberale logica sloot niet enkel de onderwijskwaliteit, maar ook de toegankelijkheid van zorg en openbaar vervoer. Die logica betekent werkstress en flex-banen voor wie betaald werk vindt, magere uitkeringen onder steeds strengere voorwaarden, inkomens die achterblijven bij winsten die maar stijgen.
Elke sociale tik die aan dit soort asociale prioriteiten kan worden toegebracht is welkom. Elke tik van dat type maakt het lastiger om die prioriteiten ook elders zomaar door te zetten. Elk succes op de ene plek tegen die prioriteiten kan mensen elders aanmoedigen het ook eens te proberen met verzet. Ook daarom hoop ik dat veel van degenen die dit lezen zich op 8 juni bij de protesterende studenten gaan voegen, hun solidariteit betuigen en daarmee tegelijk een manier vinden om voor zichzelf en elkaar op te komen. Dat het gezag maar weer eens mag voelen: wie aan de studenten en het onderwijs komt, die komt aan ons allemaal.
Mars voor Onderwijs March for Education,
Vrijdag 8 juni 2018, 15.00 uur
Oudemanhuispoort, Amsterdam
https://www.facebook.com/events/1793188690741289/
Noten:
1 ASVA, “Actieweek”, https://www.asva.nl/actieweek
2 Zie Facebook-event vanuit Humanities rally, “Mars voor Onderwijs”, Facebook, https://www.facebook.com/events/1793188690741289/
3 Dirk Wolthekker, “Kleine protestmars tegen FMG-bezuinigingen op Roeterseiland”, Folia, 19 april 2018, https://www.folia.nl/actueel/120804/kleine-protestmars-tegen-fmg-bezuinigingen-op-roeterseiland
4 Humanities Rally“’Bezet, blokkeer, dit beleid pik ik niet meer!’”, Parool, 22 mei 2018, https://www.parool.nl/opinie/-bezet-blokkeer-dit-beleid-pik-ik-niet-meer~a4598283/
5 Dirk Wolthekker, “Minder onderwijs en minder personeel: zo wil FMG bezuinigen”, Folia, 26 aril 2018, https://www.folia.nl/actueel/121046/minder-onderwijs-en-minder-personeel-zo-wil-fmg-bezuinigen
6 Zie noot 3
Peter Storm
#1 by braad beertje on 2018/05/24 - 13:07
Toen ik ging studeren was er eigenlijk maar één optie om geld te verdienen en niet een slaaf te worden van een meester/manager/baas
Dat was de financiële sector in gaan, een vieze management studie doen. HBO social management communication, of iets anders vaags . Het casino genaamd ‘de banksector’ en de wereld van de investeerders, ‘leiding gevers’, vastgoed gespuis etc
De havo jongetjes van mijn klas, die een jaar geleden nog piemels op het bord tekende en elkaar spullen afpakte en door de klas gooide, liepen ineens in strakke pakken, met blauwe stropdasjes. Ineens waren deze jongetjes ‘leiding aan het geven’, aan mensen die wél iets kunnen
Deze jongetjes zijn leraren van in de vijftig aan het opgebruiken, leraren die dan een ‘burn out’ krijgen. De verhalen zijn talrijk
Hiervoor koos ik niet. Waarom koos ik hier niet voor ? Waarom kies je er niet voor om pedo te worden ? Waarom kies je er niet voor om de orgaanhandel in te gaan ? Waarom eet je geen hondenpoep ?
Maargoed, de mensen van mijn generatie, met hun master in Russische literatuur zijn zwaar de haas. De mensen die gedaan hebben waarover onze docenten ijlde, het doen wat echt bij je past hahaha. Nee, doe wat bij het kapitaal past, als je niet bij de voedselbank wil aankloppen
Deze mensen kunnen misschien ergens , misschien, heel misschien, op een wachtlijst te komen, om ergens vrijwilligers werk te doen. Serieus, geen grap
Maar waarom kies je dat dan ? Interesse..Passie etc
De management heren zeggen vaak, je bent gewoon jaloers op onze rijkdom. Jaloers op onze gouden kettingen, snelle auto’s en lijntjes coke. Je bent heel jaloers !!!, een standaard VVD uitbarsting .
Nee, ik ben niet jaloers op de management jongetjes en hun lijntjes coke.
Nee, niet alles gaat er om zoveel mogelijk kapitaal naar binnen te schuiven en zoveel mogelijk mensen op te lichten
De VVD doet net alsof we allemaal penoze willen zijn. Zij besluiten dat. De wereld gaat over coke, vastgoed, hoeren, corruptie en psychopathie en jij wilt dat ook, want dat zeg ik
#2 by peter on 2018/05/23 - 19:37
Mede daarom luidt de eerste zin van mijn artikel: “Het gonst een beetje op Nederlandse universiteiten.” En dus niet: “Het gonst een beetje op de UvA” of zoiets. Over Amsterdam weet ik gewoon het meest, en kon ik het makkelijkst wat info verzamelen. Ik weet van initiatieven in Groningen, en ook van landelijk initiatief in september. Maar niet alles hoeft in één artikel, ik ben nog meer van plan ter schrijven. Ik vond het belangrijk om nu snel iets te schrijven, ook om die mars wat meer bekendheid te geven. Een demo van 3.000 mensen heeft meer impact van een demo van 300. En opkomst is deels afhankjelijk van tijdige bekendheid. Vandaar dast een overview van elderds, en bijvoorbeeld van de rol van personeel, niet enkel van studenten, in dit stuk welbewust achterwege is gelaten.
Ik vind trouwens die mars wel degelijk een korte termijn mikpunt, ik zie niet waarom dat tegenover de “nationale collectieve actie” op de iets langere termijn van september gezet zou hoeven worden. De mars van juni kan de actie van september helpen. En aan die mars kunnen mensen uit heel het land deelnemen. Ik ben van plan er voor uit Tilburg te komen.
#3 by Francois on 2018/05/23 - 18:59
Om dit verzet groter te maken zullen we ook moeten stoppen met de eenzijdige focus op Amsterdam. Ook in Groningen, Nijmegen, Utrecht waren acties tegen de neo-liberalisering van de universiteiten en de bezuinigingen op onderwijs in het algemeen. Deze worden helaas niet genoemd, terwijl wel wordt benadrukt dat de ene actie de andere kan aanmoedigen. Deze mars moet niet het mikpunt zijn: nationale, collectieve actie moet het mikpunt zijn. En die zal plaatsvinden in de week van 24 september, mede (en niet enkel) in Amsterdam.