ravotr

vrijdag 23 maart 2018

Het zal velen in de Polder van Verschrikking waarschijnlijk zijn ontgaan, zo druk als mensen in die polder allemaal waren met stembussen en uitslagen. Maar de Amerikaanse president Trump heeft deze week enkele grote oorlogen aanzienlijk minder ondenkbaar gemaakt, en dat is zacht gezegd. Het betreft dreigende aanvalsoorlogen tegen Iran en Noord-Korea. Waarom die minder ondenkbaar worden? Trump benoemde deze week John Bolton als zijn nieuwe veiligheidsadviseur (1), een invloedrijke positie in het Witte Huis. En deze Bolton is van beide oorlogen –  of op zijn allerminst van het dreigen ermee – min of meer een fan.

John Bolton is al eerder in the picture geweest. Onder George Bush was hij Amerikaans ambassadeur in de Verenigde Naties. Hij manifesteerde zich als voorstander van de keiharde lijn tegen Irak. Die lijn kwam neer op een aanvalsoorlog op dat land, gevolgd door een bezetting waartegen zich een ongrijpbaar verzet ontplooide, waartegen de bezetters dan weer grof geweld inzetten. De nog steeds voortwoedende strijd tussen de regering van Irak enerzijds, en IS/Daesh anderzijds, in van die oorlog een uitvloeisel: IS/Daesh is de opvolger van Al Qaeda in Irak, één van de groepen die de bezettingsmacht – maar tegelijk ook het Sjiitische deel van de bevolking – bestreed met zeer bloedige aanslagen. En de regering in Irak, die niet alleen IS/Daesh bestrijdt, maar ook de Soennitische bevolking tot doelwit maakt, precies de mensen waar IS/Daesh steun in zoekt en deels vindt… die regering is indirect in het zadel geholpen door de Amerikaanse bezetters.

Van deze hele bloedige ellende is John Bolton dus één van de architecten. Naar verluidt heeft deze man zichzelf aangeprezen bij Trump via de volgende opmerking: “Jij voerde campagne tegen Iran. En als je mij benoemt, dan is dat wat ik voor je gaan produceren.” (2) Dat ‘campagne voeren tegen Iran’is een verwijzing naar Trumps uitlatingen om het nucleaire akkoord tussen Iran en de VS overboord te gooien en weer ouderwets de confrontatie te zoeken. Zo kunnen we datgene wat Bolton gaat ‘produceren’ dan ook interpreteren: ‘een campagne tegen Iran’ die verdacht veel zal lijken om George Bush’ eerdere ‘campagne tegen Irak’. Als dat niet zeer effectief wordt gedwarsboomd – en snel – dan is een grote oorlog – met een Iran dat heel wat sterker is dan Irak in maart 2003 – mogelijk akelig dichtbij.

Noord-Korea is de andere spanningshaard die elk moment op oorlog kan uitdraaien, simpelweg omdat de VS daarvoor kiest. Zoals bekend ligt er een plan voor een ontmoeting tussen de Twee Patsers, Kim en Donald. John Bolton heeft over die ontmoeting een suggestie gedaan, en die luidt als volgt. “Ik denk dat de sessie tussen de twee leiders tamelijk kort kan duren waar Trump zegt: ‘Zeg me dat je totale denuclearisatie doorvoert, want we gaan hier geen langgerekte onderhandelingen voeren. Je kunt het me nu vertellen, anders gaan we aan iets anders denken’.” (3) Vertaling: ontwapen of ik schiet. De kans dat Noord-Korea dat zonder slag of stoot gaat accepteren, lijkt me nogal klein. Boltons aanpak is een recept voor oorlog, en ik vermoed dat hij dat dondersgoed weet ook.

Ook op andere punten is Bolton een militaristische reactionair. Over Palestina bijvoorbeeld. Prima vindt hij het dat Trump de ambassade naar Jeruzalem over gaat plaatsen. En in plaats van een tweestaten-oplossing pleitte hij in 2014 voor een “drie-staten-oplossing”. Gaza naar Egypte. De Westoever naar Jordanië. (4) Een Israël zonder zelfs maar de schijn van een on afhankelijke Palestijnse staat naast zich, om over de enige rechtvaardige optie – het opdoeken van Israël als koloniale, racistische staat, om plaats te maken voor een structuur waar geen enkele bevolkingsgroep bevoorrecht is boven een andere – maar te zwijgen. Niet alleen Palestijnen, maar ook Arabische staten die nog enig pro-Palestijns gezicht te verliezen hebben, gaan zoiets nooit accepteren. Bolton steunt met dit soort uitspraken de harde rechterzijde in Israël, een rechterzijde die zelfs van ene vriendelijk gebáár naar Palestijnen niets wil weten en gaat voor onversneden onderdrukking en militaire escalatie. Ook daarmee brengt Bolton oorlog dichterbij, want deze rechterzijde – waarvan premier Netanyahu de linkerflank vormt, zozeer is het politieke klimaat in dat land vergiftigd – zal aanmoediging vanuit de VS opvatten als groen licht voor méér agressie.

Met de benoeming van de aartsreactionaire Bolton wordt nog iets duidelijk. Iedereen die denkt dat Trump zich geleidelijk aan zal laten inkapselen door relatief verstandige, meer gematigde Republikeinen die althans de allerergste reactionaire uitspattingen van de Chef zullen intomen, slaan de plank steeds overduidelijker mis. Het ergste is niet achter de rug. Het ergste moet nog komen. Laten we ons schrapzetten en eraan bijdragen dat dat ergste niet op het allerergste uitdraait.

Noten:

1 “Trump vervangt veiligheidsadviseur door voormalig adviseur Bush”, Nu.nl, 22/23 maart 2018, https://www.nu.nl/buitenland/5190158/trump-vervangt-veiligheidsadviseur-voormalig-adviseur-bush.html

2 Jake Johnson, “Trump ‘s Pick of ‘War Criminal’ John Bolton Just Spouer-Charged Threat of Attack on Iran”, Common Dreams, 23 maart 2018, https://www.commondreams.org/news/2018/03/23/trumps-pick-war-criminal-john-bolton-just-super-charged-threat-attack-iran

3 “US: Who is John Bolton?”, Aljazeera, 23 maart 2018, https://www.aljazeera.com/news/2018/03/john-bolton-180323080234524.html

4 “US: Who is John Bolton?”, Aljazeera, 23 maart 2018, https://www.aljazeera.com/news/2018/03/john-bolton-180323080234524.html

Peter Storm