zondag 23 oktober 2016
Wederom demonstreerden we tegen TTIP en aanverwante verdragen, en we waren met best veel. Achtduizend deelnemers, meldde de organisatie ter plekke ook. Media, bijvoorbeeld de NOS, kwamen met hetzelfde cijfer. Binnen de breed opgezette demonstratie weerklonk ook een radicaler geluid, vanuit een antikapitalistisch/ antiautoritair blok waartoe Autonomen Brabant had opgeroepen en waar ik opgewekt aan meedeed. Dat radicale blok telde op het hoogtepunt ergens tussen de vijftig en de honderd mensen. Dat was een flinke toename, vergeleken bij eerdere soortgelijke blokken bij soortgelijke demonstraties. Tel daar de goeie sfeer en het zonnige weer bij op, en je hebt de ingrediënten voor een plezierige een strijdlustige zaterdagmiddag in Amsterdam.
Op de demonstratie waren weer mensen van allerlei groeperingen. Veel FNV-ers, veel SP-ers en mensen van Milieudefensie, een flinke groep GroenLinksers, mensen van allerlei andere groeperingen, allerhande communisten, socialisten, mensen met Palestijnse vlaggen, Koerdische activisten. Allemaal waren we, uit allerlei insteek,aan het protesteren tegen investeringsverdragen als TTIP, TISA en CETA waarin grote bedrijven extra ruimte krijgen om winst te maken ten koste van arbeidsvoorwaarden, voedselveiligheid, milieu, noem maar op. En anarchisten waren er dus ook, in een flink en opvallend antikapitalistisch/ anti-autoritair blok. Twee grote spandoeken: één met Smash Capitalism, de ander met Sloop staat en kapitaal, de wereld = van ons allemaal. Flink wat anarchistische vlaggen: zwart-rode, maar ook zwarte, soms met een prachtige rode A erin, een paar zwart-groene, en een zwart-paarse. Flink wat deelnemers dus.
Voordat we gingen lopen, eerst toespraken. Ik heb het met dat deel van een demonstratieprogramma eigenlijk een beetje helemaal gehad en heb geen moeite gedaan om het in detail te volgen. Ik ergerde me een beetje aan het wat gekunstelde aanmoedigen van publieksdeelname: iemand die vanaf het podium een leus in zet, waar we dan braaf aan mee mogen doen. Het is me te geregisseerd, en ik voel me dan geen deelnemer maar publiek. Wel viel het me op hoe grétig mensen die aanmoediging oppikten. Het podium regisseerde de uitdrukking van de stemming. Maar die stemming was wel degelijk enthousiast een strijdbaar.
Na enige tijd werd de menigte een optocht, en ging de optocht bewegen. Ons radicale bliok voegde zich in de stoet. De demonstratie was begonnen. Af en toe weerklonk een rotje of zo. Bijna voortdurend weerklonken de voor deelnemers bekende leuzen: A- Anti-Anticapitalista, One Solution – Revolution/ One Direction – Insurrection; One, two, three, Fuck the Bourgeoisie, four five six, Fuck the Bourgeoisie; Tegen de verdrukking en de apathie, Leve, leve de anarchie; Vuur en vlammen voor elke staat; Geen bazen en politici, maar zelfbestuur en anarchie, One two three four, this is fuckin’ class war, five six seven eight, organize and smash the state; No nation, no border, fight law and order. Veelal redelijk expliciet anarchistische leuzen dus.
Dat is mooi, maar heeft ook een beperking. Mensen die geen anarchist zijn, vinden in zulke leus nauwelijks aanknopingspunten, en het verband met TTIP is bij zoiets tamelijk onduidelijk. Vroeger stoorde ik me daar aan, ook toen ik al anarchist was. Ik moet zeggen dat ik dit bezwaar nog steeds wel zie, maar er anders mee omga. En ik roep juist de radicaalste leuzen met groot plezier en grote motivatie mee. Leuzen als deze roepen we vanuit ons zelf, vanuit eigen beweegredenen. Ze communiceren geen duidelijke boodschap aan alles en iedereen, maar dat is ook helemaal niet het doel ervan. Dit is radicale zelfexpressie, en dat is prima.
Maar ik vind niet dat hiermee alles gezegd is. Deze leuzen zijn het waard om te blijven roepen. Maar het zou nuttig zijn om – niet in plaats ervan maar in combinatie ermee – ook andere soorten leuzen te hanteren. Leuzen waarin wèl TTIP wordt benoemd, en er een verband wordt gesuggereerd tussen zo ń verdrag en het hele systeem. Niet om daarmee halsoverkop meer gematigde medebetogers te overtuigen. Wel om mensen makkelijker aan het denken te zetten. En om de drempel tussen anarchisme en mensen met andere, meer gematigde opvattingen, te verlagen, het anarchisme toegankelijker te maken en daarmee ons bereik te vergroten.
Mensen tot het anarchisme bekeren is onze taak niet: laat mensen maar zelf tot anarchistische inzichten komen. Mensen te helpen zelf het anarchisme te ontdekken en het zich eigen te maken, is volgens mij echter wel een goede zaak, en daar valt naar mijn idee nog wel wat te verbeteren. Zoiets laat zich niet forceren, en ik weet ook dat n iet iedereen dit aspect even belangrijk vindt. Maar zoiets zou naar mijn idee wel echt iets toevoegen. En dan helpt het als we leuzen niet alleen zien als zelfexpressie, maar tevens als communicatie met niet-anarchisten. Het is immers best handig als mensen bij ons “voor zelfbestuur en anarchie!”ook enig idee hebben wat dat zelfbestuur inhoudt en wat we met die anarchie zouden kunnen bedoelen. Een poging om onze ideeën groter bereik te geven, was wel het uitdelen van een pamflet dat de Vrije Bond al bij eerdere soortgelijke demonstraties had uitgebracht, en waarvan er afgelopen middag toch zeker weer vierhonderd of zo zijn uitgedeeld.
Niet alle mede-demonstranten hadden evenveel waardering voor dit, tamelijk militant ogende blok. Ik merkte onbegrip voor het feit dat mensen hun gezicht bedekten: niet iedere mededemonstrant realiseert zich hoe geïnteresseerd de politie is in de identiteit van radicalere actievoerders. Natuurlijk schrokken sommige mensen van het vuurwerk dat af en toe werd afgestoken. Ikzelf soms ook, haha. Maar vuurwerk hoort er gewoon wel bij, als we een wat radicaler geluid willen laten horen. Het communiceert, beter dan een leus dat kan, de letterlijke explosieve vurigheid van onze woede. Natuurlijk zijn er handige en minder handige plekken en momenten om iets af te steken. Maar in het algemeen? Wen er maar aan, lieve mededemonstranten. Wen er maar aan, schrikachtig ravotrtje.
Wie er duidelijk niet aan willen wennen, is natuurlijk de politie. Die was niet zeer opvallend aanwezig, maar toen een fietsagent vuurwerk hoorde, ging die druk bellen, en even later reed er een motoragent hinderlijk dicht langs het blok, driftig proberend er achter te komen wie toch dat enkele rotje of wat het ook was, gooide. Ik hoorde hem , of één van zijn collega’s zelfs zeggen: ze zijn wat van plan. Toen hij erg dichtbij kwam, weerklonk de leus: Whose streets? Our streets! En ook de uit Frankrijk binnengehaalde slogan Tout le monde deteste la Police (iedereen haat de politie), maakte ter plekke opgang.
De stemming werd wat geagiteerd en geladen. Moet de politie zich ook maar niet door een paar knalletjes op de kast laten jagen. Bijna aan het eind zagen we dat er iemand was aangehouden. Wij dichtbij staan en scanderen: Laat hem gaan! Laat hem gaan! Dat deden ze ook, na hem te hebben gefouilleerd. Aangehouden omdat er in zijn buurt vuurwerk was afgestoken waarvan hij was verdacht. Zo zocht de politie de confrontatie die ze vandaag nauwelijks kreeg, maar bij een volgende gelegenheid hopelijk eens grondig verliest.
Intussen waren we weer zowat op het Museumplein, waar de optocht ook was begonnen. Muziek, en nog een wel erg triomfantelijke speech. Maar dat er hier en daar enig optimisme weerklonk, was niet zo vreemd. Het gaat met de strijd tegen TTP en aanverwanten helemaal niet onaardig. Net de dag tevoren had het parlement van Wallonië, Franstalig deel van België, voor het moment een streep door het CETA-verdrag – een soort TTIP, maar dan tussen EU en Canada – gehaald. Het hele proces richting de investeringsverdragen waar we tegen protesteren, raakt toch wat ontregeld, en iets van die ontregeling heeft met maatschappelijke weerstand te maken. Protesteren tegen de verdragen is van die weerstand een onderdeel. Demonstreren tegen die verdragen draagt bij aan het torpederen ervan.
Maar we staan tegenover sterke en vastbesloten vijanden die de verdragen, in ieder geval de inhoud en richting ervan, hoe dan ook willen doordrukken. Wat we nodig hebben is dus geen zelfgenoegzaamheid, geen gevoel dat we er bijna zijn met ons protest. Wat we nodig hebben is voortzetting van het protest, uitbreiding ervan, het opvoeren van de druk, het uitbouwen van protest in de richting van serieus verzet. Zowel de demonstratie als het radicale blok daarbinnen smaakt naar veel meer.
Noot, 23 oktober, 1.37 uur: kleine correctie aangebracht in de leuzenlijst, dankzij oplettende en vlugge lezer 🙂 Er stond eerst, ‘No nations no borders’, maar het is dus allebei enkelvoud. Anders rijmt het ook niet op ‘Fight law and order’. Duhh 😀 Dank.
Peter Storm
#1 by Rymke on 2016/10/23 - 14:41
(T.T.I.P. dan hè, op z’n Nederlands uitspreken.)
#2 by Rymke on 2016/10/23 - 14:35
Leuk verslag. De leus ‘One, two, three, Fuck the Bourgeoisie, four five six, Fuck the Bourgeoisie’ rijmt ook niet, zal wel uit het Frans komen: un, deux trios, fuck (of iets anders) le bourgeois, quatre, cinq, six, (fuck) le bourgeoisie. Maar dat is van geen belang. TTP, weg ermee! (En weg met het vuurwerk, svp!)
#3 by spelbreker on 2016/10/23 - 10:25
“Mensen tot het anarchisme bekeren is onze taak niet”
Er stonden gister veel stands, ook van de IS, maar als ik me ergens toe wilde bekeren dan was het tot de boeren. Die vrouw had de beste speech. En vuurwerk is kapitalistisch. Schandalig om het tijdens zo’n demo af te steken, op een straat die van ons allemaal is. Van de politie had ik geen last. Wel ergerde ik me aan de Palestijnse vlaggen. Die hadden er niets te zoeken.