donderdag 21 april 2016
Dat was best mooi, de eerste samenkomst van Nuit Debout Tilburg. Opkomst rond de twintig mensen, en dat viel mij mee. Veelal mensen die motivatie hadden om hun gedachten te delen en daar ruim de tijd voor namen ook, ondanks de kilte. Er komt een volgende bijeenkomst in Tilburg: zondag 24 april, om 14.00 uur, aan het eind van de Korte Heuvel deze keer. Hieronder wat impressies over een bijeenkomst die smaakt naar meer.
Nuit Debout Tilburg is op gang gebracht door een paar mensen bij wie het al even kriebelde vanwege de berichtgeving uit Frankrijk. Daar woedt al weken een protestgolf tegen een wet die ontslag makkelijker maakt en de 35-urige werkweek verder afbreekt. Vanaf de avond van 31 maart nam dat protest voor een opvallend deel de vorm aan van dagelijks terugkerende pleinbijeenkomsten in de avond: Nuit Debout. Na een week sloeg dat over naar Brussel, Berlijn en een reeks Spaanse steden.
De dagen erop besloten enkelingen om in Tilburg via Facebook eens te peilen naar animo om ook aan de slag te gaan in deze geest. Halverwege vorige week was er een Facebookgroep, afgelopen zondag gevolgd door een Facebookpagina. We prikten een dag en een plek en verspreidden de Facebook- oproep via internet. 12 mensen op Going (na thuiskomst zag ik dat het er uiteindelijk 14 waren), maar boven de tachtig op Interested. Spannend. Ik verwachtte tussen de tien en de twintig mensen. En ik was zelf ietsje te laat…
Iets voor achten kwam ik op de Heuvel aan, samen met een kameraad. Twee andere mensen bleken er al te zijn, bij één- en tweetallen groeide de groep, eerst tot rond de tien, en gaandeweg tot rond de twintig. Aardig wat bekende gezichten, en dat vond ik positief. Mijn hoop voor Nuit Debout is deels dat: mensen die actief zijn rond diverse thema’s en projecten, samen komen om gedachten uit te wisselen en te zien hoe dingen in een gezamenlijk plaatje te bekijken zijn. Ook wat nieuwe gezichten voor mij. Dat is wat mij betreft zeker zo waardevol, want ook dat laat zien dat hier nieuw leven ontspruit in actieland.
Aanvankelijk praatten mensen vooral in kleinere groepjes met elkaar, later vormden we een gezamenlijke kring. Die verplaatsten we, want de fonteinen ter plekke maakten wel veel lawaai, zodat het moeilijk was om elkaar te verstaan. De plek beek niet ideaal voor een samenkomst als deze. Dat was eigenlijk, naast de kilte, wel het belangrijkste minpuntje. Van het bevoegd gezag hebben we voor de variatie eens geen last gehad. De samenkomst was niet aangemeld, en we hebben geen politie in de buurt gezien. Mooi zo. Voordat het kringgesprek goed op gang kwam, hebben we ook nog een eerder gemaakt spandoek ontvouwd en vastgehouden: “Solidarity – #Nuit Debout -Sta Op!”
Het gesprek ging uiteindelijk over van alles en nog wat. Een voorstel om snel een vergadering te beleggen, onder de vlag van Georganiseerde Weldaad als actieplatform in Tilburg, ging – wat mij betreft gelukkig – al discussiërend over in een voornemen om een volgende bijeenkomst te houden, maar gewoon weer in de openbare ruimte in de buitenlucht, en als Nuit Debout zelf. Dat gaat dus ook gebeuren.
De discussie ging niet enkel over direct praktische zaken, en dat voegde een dimensie toe. Ideeën over wat er mis was met het systeem, werden gedeeld. Zit het in de banken? Hebben we transparantie nodig van de geldstromen, lost dat de narigheid op? Is geld het probleem? Of zit het in de rente? Is niet de kern van de ellende de eigendom zelf, zoals de kameraad met wie ik was gekomen uitlegde in een helder antikapitalistisch betoog waarin ook de staat niet werd ontzien. Ook dat laatste idee kreeg duidelijk bijval.
Iemand bracht een petitie over het basisinkomen voor het voetlicht, waarna we een discussie over mogelijkheden en beperkingen van dat concept kregen. Zelf heb ik gewezen op de viering van 1 Mei die ook in Tilburg op handen is, en deelde daarvoor flyers en enkele posters uit. Mijn al genoemde kameraad deelde diverse radicale zines uit, plus enkele exemplaren van het boekje Niet Van De Partij, uitgegeven door de Anarchistische Groep Nijmegen. Minstens één iemand heeft dat ter plekke verslonden. Het zegt iets over de ruimte die anarchisten in bewegingen hebben, en over de mogelijkheden die er gloren als anarchisten binnen dit soort bewegingen – die zelf al een anarchistische inslag hebben qua organisatievorm – die ruimte weten te benutten, hopelijk zonder pretenties en opdringerigheid, maar ook zonder valse bescheidenheid.
Ik faciliteerde de discussie enigszins, en ik wist gelukkig de verleiding te weerstaan om de discussie voortijdig in te perken onder het motto ‘hier kunnen we het later over hebben, laten we eerst praktisch worden’. Precies aan inhoudelijke discussie is blijkbaar zo ‘n behoefte. De discussie leefde, en de er aan bestede tijd was goed bestede tijd. Natuurlijk zijn we het niet eens allemaal. Precies de onderlinge uitgesproken verschillen maken het proces juist ook weer leerzaam. Maar we deelden wel duidelijk de behoefte aan verandering,. En belangstelling voor de vragen die deze behoefte opwerpt. Deze discussie alleen al maakte de samenkomst van aanzienlijke waarde.
We gaan dus door, en niemand weet precies waarheen. Dat vinden we, midden in de kille open lucht, in de publieke ruimte die ook ónze ruimte is, samen uit. De kunst wordt: de discussie voort te zetten, intussen meer mensen deelgenoot van dit proces te helpen zijn, en de behoefte aan diepgaande sociale verandering een uitdrukking te helpen geven die deze verandering dichterbij brengt en tegelijk al zichtbaar helpt maken in het hier en in het nu. Op naar de volgende samenkomst.
Peter Storm