donderdag 13 december 2012
De Staat der Nederlanden voegt vandaag een nieuwe wandaad toe aan haar al eindeloos lange reeks. Weer zijn kwetsbare, maar allesbehalve weerloze, mensen het slachtoffer. Ik doel op de ontruiming door politie van het actiekamp dat vluchtelingen al sinds september overeind hebben gehouden in Den Haag. De grofheid van de ontruiming, de uitvoering ervan en de misselijke motivatie springen in het oog – evenals echter de gelatenheid waarmee de meeste mensen dit soort vervolgingsbeleid tegen vluchtelingen langs zich heen laat gaat. Juist ook daarom zijn ook kleinschaliger acties waarin getracht wordt het draagvlak voor dit soort vervolgingsbeleid te ondermijnen, zoals we gisteren in Tilburg probeerden, even goed van belang als de hoog nodige weerbaarheid van vluchtelingen en sympathisanten op de Koekamp.
De ontruiming kwam vandaag op gang na een rechterlijk vonnis waarin burgemeester Van Aartsen zijn zin kreeg. De rechter ging mee in diens verhaal dat voortzetting van het kamp slecht was… voor de vluchtelingen zelf. Alsof die niet hun eigen afwegingen en keuzes kunnen en mogen maken. “Volgens Van Aartsen levert het permanent verblijf een gezondheidsrisico op, zeker nu de winter is aangebroken”, aldus Nu.nl. Ja, dat zal wel, als het gemeentebestuur dichte en stevige tenten onmogelijk maakt, sanitaire voorzieningen tegenwerkt in plats van er zelf werk van te maken, en meer in het algemeen vluchtelingen laat verrotten in de modder en de kou. De gezondheidsrisico’s zouden allang weg kunnen zijn als de gemeente voorzieningen bood, of minstens ophield met het belemmeren van actievoerders om zelf voorzieningen op poten te zetten. Het bestuurlijke gescherm met de gezondheid van de vluchtelingen is pure hypocrisie, een smoes voor ontruiming.
“Ook zou er risico op ongeregeldheden bestaan”, zo wordt Van Aartsens houding in Nu.nl verder weergegeven. Er is altijd wel gevaar voor ‘ongeregeldheden’ als er meer dan tien mensen op straat zijn, met dat excuus kan van Aartsen een algemeen uitgaansverbod in Den Haag legitimeren. Belachelijke onzin. Nu nl, vervolgt: “…en zouden er teveel mensen overnachten.” Biedt die mensen dan behoorlijke en onvoorwaardelijke betere opvang! Dat vertikt Van Aartsen, en het logische alternatief – de vluchtelingen samen met solidaire mensen zelf hun boontjes laten doppen – dwarsboomt Van Aartsen met politiepesterij en nu dus met ontruiming. Een misselijke schande is het, net als de soortgelijke ontruiming onlangs in Osdorp Amsterdam.
De politie deed de ontruiming natuurlijk “netjes en ambachtelijk”, aldus gemeente Den Haag. Ambachtelijk zal het ongetwijfeld zijn verlopen, want repressie en het treiteren van kwetsbare mensen is nu precies het ambacht van de politie, een ambacht waar bijvoorbeeld ook het in elkaar trappen van een dronken man in een portiek en het doodschieten van een 17-jarige jongen onder valt. ‘Netjes’ gaat zoiets echter nooit. De typering “agressief, lomp en onfatsoenlijk” die solidaire mensen op de ontruiming plakten, lijkt me aanzienlijk meer van toepassing, enn het valt in de Volkskrant deze keer te prijzen dat ze de woorden “agressief en lomp” in de kop over een stukje over de ontruiming hebben opgenomen.
Intussen zou je hopen dat tijdens zo’n ontruiming niet alleen handjesvol zeer gemotiveerde solidariteitsactivisten uit allerlei plaatsen zich naar Den Haag spoeden om de weerstand van de vluchtelingen te versterken. Maar ook dat bewoners van Den Haag die er lucht van krijgen, zich naar de plek des onheils spoeden om de politie hinderlijk voor de vioeten de gaan lopen, schande, schande te roepen tijdens de ontruiming, zich tussen politie en vluchtelingen op te stellen. Helaas. Mensen laten zoiets gebeuren, als zijnde onvermijdelijk en vaak zelfs als rechtmatig. Aan beide gevoelens moeten we iets proberen te doen. De legitimiteit van het uitzettings- en opsluitingsbeleid dat de staat tegen vluchtelingen inzet, moet onderuitgehaald, en een solidaire opstelling van mensen moet worden aangemoedigd, met kracht van argumenten.
Daar lag het belang van de kleinschalige en welbewust vrij soft opgezette actie die Rondje Heuvel gisteren in Tilburg hield. We waren met ons drieën, later even met ons vieren, we hadden spandoek en bord, en we deelden op de Heuvel pamfletten uit. In dat pamflet een tekst waarin gewezen werd op de redenen waarom mensen zoal vluchten dat ze dat niet bepaald voor hun lol doen. Plus een oproep tot opvang die echter “zonder voorwaarden en ongeacht verblijfsstatus” moest plaatsvinden. Geen opvang in ruil voor medewerking aan precies de uitzetting waartegen vluchtelingen zich verzetten dus. En geen erkenning van de van staatswege aangebrachte verschillen in status tussen degene met en zonder verblijfsvergunning. Een rechtstreeks statement dat grenzen dienen te verdwijnen was het niet. Maar de afwijzing van het beleid – “een behandeling waarvan opsluiting, deportatie en de voortdurende dreiging daarvan een standaard en onverteerbaar onderdeel vormen” – was duidelijk. De actie was een poging om, met een milde en daardoor mogelijk voor mensen in het publiek makkelijker toegankelijke toonzetting, toch een radicaal geluid van solidariteit te laten horen.
We hebben een klein uur die pamfletten uitgedeeld, en we kregen wisselende reacties. Eigenlijk vrij weinig echte vijandigheid, en een enkeling die lang bleef praten. Enkele mensen lazen de kop “Vluchtelingen welkom”, en zeiden: ik ben geen vluchteling! Er kwam een journalist van het Brabants Dagblad buurten, iemand die vaker op acties in Tilburg afkomt en ook deze keer er weer een stukje over schreef voor het blog dat hij samen met een collega in die krant verzorgt. Nee, heftig en erg opvallend was het allemaal niet. Toch blijft het belangrijk om, parallel en in een gevoel van verbondenheid met de mensen in de nu ontruimde vluchtelingenkampen en dergelijke, ook dit type low profile acties te blijven doen. De repressie moet worden weerstaan, het draagvlak voor die repressie dient dag in dag uit te worden uitgehold. Beiden zijn noodzakelijk.
Peter Storm