zondag 27 augustus 2017
Dat was weer eens een ouderwets uitstekende protestdemonstratie, tegen gif in het drinkwater, in Dordrecht op de zaterdagmiddag in de zomerzon. Flinke opkomst, goede sfeer, en geen al te langdradig sprekersprogramma bovendien. Het vraagt om een vervolg, want vanwege een gemoedelijke stadswandeling alléén, hoe goed-beargumenteerd ook, stoppen de vervuilers en hun politieke medeplichtigen nog niet meteen.
Wat was en is de kwestie? In Dordrecht zit een bedrijf, Chemours geheten. Dat loost gif, een spul dat GenX heet. Dat spul is schadelijk, en dat we niet precies weten hóé schadelijk is bepaald geen geruststelling. Het bedrijf heeft vergunning, al is de hoeveelheid die geloosd mag worden wel verlaagd. Maar de enige veilige hoeveelheid gif in het water is nul, komma nul, zoals één van de sprekers ook duidelijk maakte. Het bedrijf doet haar vervuilende werk dus doodleuk met toestemming van ‘onze’ overheid die daarmee haar karakter als opper-assistent winstmakerij-tot-iedere-prijs weer eens waarmaakt. Demonstranten eisten via de demonstratie dat de overheid ervoor zorgt dat het bedrijf met GenX-lozing stopt. Heel simpel. (1)
De demonstratie ging kennelijk uit van een initiatief dat, heel verhelderend, Stop GenX heet, klaarblijkelijk ene onafhankelijk – niet aan één partij gebonden – groep mensen. Het is deze groep, op bewonderenswaardige wijze, behoorlijk wat los te maken in Dordrecht en daarbuiten. De actie getuigde daarvan. Al bij het beginpunt waren al snel meer dan honderd mensen aanwezig. Kort na het begin zag het er uit alsof er tweehonderd mensen liepen,. Een eind verderop waren het er aanzienlijk meer dan dat. Intussen lees ik dat er volgens RTV Dordrecht vierhonderd mensen meededen aan de demonstratie. (2) Die inschatting kan heel goed kloppen.
Wat voor mensen waren dat? Jong, kinderen ook, en ouder. Groepjes, soms duidelijk in gezinsverband aan de wandel gegaan. Vrouwen en mannen, redelijk in balans. En geen spierwitte vertoning zoals veel te vaak gebruikelijk, er waren redelijk wat mensen van migrantenafkomst, ook in groepjes, gezinnen vermoed ik. Mijn indruk: overwegens mensen uit Dordrecht zelf. Het is de organisatie goed gelukt om in de plaatselijke gemeenschap de bezorgdheid om te zetten in actie. Hulde.
De politie was er ook, met een handvol platte petten. Maar bij de verzamelplek stond ook een viertal agenten te paard klaar, een hoogst potsierlijke vertoning die wel ‘gerechtvaardigd’zal worden onder het hoofdje ‘preventieve intimidatie’, ‘voor de zekerheid’ of zo. Je zag in één oogopslag aan de demonstranten en de sfeer hoe misplaatst het was, die nadrukkelijke politievertoning. Net als elke politievertoning, maar er zijn gradaties in absurditeit van het machtsvertoon, en dit scoorde hoog op dat punt.
Terug naar de deelnemers en de demonstratie zelf. Politieke partijen waren, via borden, vlaggen en T-shirts, wel prominent aanwezig. Erg veel SP-borden, ook vlaggen van de SP-jongerenclub Rood. Een groep zichbare GroenLinks-mensen. Een klein groepje met D66 T-shirts. Ook wel mensen zonder borden, of met handgemaakte spandoeken en dergelijke. “Ik ben zo kwaad dat ik een spandoek heb gemaakt”, las op, overigens niet op een spandoek maar op een stuk karton.
De optocht was niet uitgesproken militant maar wel degelijk levendig mensen waren druk onderling in gesprek. Echt leuzen roepen deden we nauwelijks. Alleen een groepje kinderen hoorde ik iets roepen als “Wij Willen Schoon Water!” De optocht zwenkte door de straten van de binnenstad van Dordrecht. En het was dus best een forse stoet ook, goed merkbaar tussen winkelend publiek en andere omstanders.
In het havengebied aan het water werd de actie afgesloten, met de onvermijdelijke toespraken, het waren er gelukkig niet al te veel, maar de deelname van partijen vertaalt zich in dit soort zaken nu eenmaal in een podiumplek voor politici. We kregen iemand van GroenLinks en va de Partij voor de Dieren. Die gaven ons complimenten van het type: ‘Fijn dat jullie met zo veel mensen zijn gekomen’. Jullie dus: de afstand tussen politicus en achterban was merkbaar, zij zouden het proberen op te lossen, wij hoefden alleen maar supporters te zijn, daar komt zoiets op neer. Wel haalde één van hen terecht uit naar D66: wel met mensen aanwezig op de demonstratie, maar de partij weigerde in de Tweede Kamer een motie tegen de lozing te steunen.
Daarna een SP-Kamerlid, iemand die nog niet lang in het parlement zat en nog niet echt aangevreten was door die rampzalige omgeving. Hij had een stevig inhoudelijk verhaal, en riep ons alvast op om naar Den Haag te komen voor een mogelijke vervolgdemonstratie. Erg opvallend vond ik hoe hij ons aansprak: ‘Wij’ willen schoon water, ‘wij’ voeren actie. Niks ‘jullie’. De SP-er stelde zich op, niet als politicus tegenover mogelijke kiezers (wat hij natuurlijk óók wel was…), maar als deelnemer aan de actie waar we allemaal aan deelnamen.
Het is precies dit soort benadering, ook rond dit soort thema’s, waarmee de partij zich door de jaren heen een stevige positie heeft weten op te bouwen. De SP deed haar werk op deze actie heel serieus. Tegelijk ligt daar op den duur ook een probleem: hoe zeer de partij hier ook gunstig afsteekt, het blijft een politieke partij, die – op een veel linksere en prettiger manier dan andere partijen weliswaar – bezig is om onvrede vanuit de bevolking om te zetten in politieke munt en bestuurlijke macht. En waar dat spel wordt gespeeld, daar is de inkapseling en de knieval voor ‘realisme’ zelden ver weg. Maar daar was vandaag vrij weinig van te merken, al is dat geen reden om op te blijven letten.
Wat de aanpak van de SP me vandaag weer eens inprentte was dit: hoe goed zou het zijn als er initiatieven waren die zich richtten op dagelijkse levens en belangen van mensen – inkomens, leefbaarheid van buurten, voorzieningen milieu; die serieus werk maken van het motiveren van mensen om in beweging te komen; en die dit dan doen zónder partijpolitieke agenda en zónder oriëntatie op verkiezingen en bestuurlijke macht maar louter van onderen op, met de zeggenschap in handen van alle betrokkenen. Initiatieven die doen wat de SP in Dordrecht liet zien, maar dan buiten en tegenover de gevestigde politiek, autonoom maar tegelijk open en gerecht op praktische noden van mensen. Ah, dreams… maar hopelijk ooit meer dan dat.
Terug naar de actie zelf. Na de partijpolitici was er nog een spreker, kennelijk een plaatselijke bekendheid. Die hield een wat warrig, maar wel enthousiast betoog dat eindigde met een oproep om een deel van de waterrekening niet te betalen, uit protest. Niet makkelijk, maar als zoiets vleugels krijgt wel degelijk heel mooi…
Intussen had ik rondgekeken, naar mijn mede-demonstranten, en ik zag nog iets opmerkelijks. Een handjevol mensen met SP-borden waarop echter het SP-logo onzichtbaar was gemaakt. Bij sommigen door er een Stop GenX-sticker over te plakken. Bij één iemand echter door het SP-loge over te krassen met de letters PVV… Je kunt zeggen: prima dat er ook PVV-ers waren, dit thema gaat iedereen aan, niet alleen linkse mensen. Je kunt ook zeggen: precies om de demonstratie echt open en inclusief te houden, is een zichtbare PVV-rol gevaarlijk. Hoe nadrukkelijker de PVV aanwezig is, hoe minder welkom bijvoorbeeld moslims, mensen van Marokkaanse achtergrond en noem maar op, zich zullen voelen.
Ik ben die laatste overtuiging toegedaan. Een georganiseerde, voelbare deelname van de PVV die verder gaat dan het meedoen van sympathisanten, is riskant. Iets om in de gaten te houden, met als belangrijk punt: hoe minder linkse initiatieven er op een open manier met dit soort thema’s aan de slag gaan, hoe meer ruimte een PVV krijgt. Mnet alle gevaren van dien. Overigens heeft de PVV in de Kamer ook tegen de anti-GenX-motie gestemd, zo begreep ik van één van de politici op het podium.
Na de toespraken en het afsluitende opgewekt dankwoordje van één van de organisatoren hebben we – ik was met een kameraad van me – nog wat bijgepraat met een enkele bekende, kennisgemaakt met een organisator ter plekke en wat nagepraat. Vervolgens terug naar Tilburg, met weer een mooie ervaring achter ons, en meer in het verschiet.
1 Stop GenX, http://www.stopgenx.nl/
2 “Anti GenX demonstratie rustig verlopen”, RTV Dordrecht, 26 augustus 2017, http://www.rtvdordrecht.nl/anti-genx-demonstratie-rustig-verlopen/nieuws/item?987744
Peter Storm
#1 by Nayoko Sadashi on 2017/08/29 - 14:22
open armen
#2 by Nayoko Sadashi on 2017/08/29 - 14:21
Beste persoon C.Bax
Als u van de PVV bent, dan bent u bij de verkeerde partij, wanneer u tegen vervuild water demonstreert. Een PVV demonstrerende tegen vervuild water, is als een partij van de dieren lid, dat een slachthuis begint.
PVV is honderd procent voor ongebreideld kapitalisme. Ongebreideld kapitalisme betekend grote winsten ( voor de mannen in de nette pakken ) maar het betekend ook een paar scheutjes rattengif in je glas water. De PVV is de PVV(D). Hou jezelf niet voor de gek, deze mensen komen niet op voor ‘de normale man’.
En wat ‘de moslims’ er weer mee te maken hebben en de uithalen in de vorm van uitroeptekens, niemand snapt het.
Overal kan je jammeren over moslims, overal is daar plek voor en de mensen ontvangen je met open ogen, tranen van ontroering in de ogen, weer een van ons, iemand die moslims schopt.
Ga dat bij Geenstijl doen en je zal tonnen aan bijval ontvangen, honderden mensen zullen je PVV veren in de reet steken. Hier kijken wij daar in een halve seconde doorheen.
Dit is politiek niet echt de juiste plek om je haat te sproeien.
#3 by peter on 2017/08/29 - 00:32
Ik heb geaarzeld of ik deze reactie zou plaatsen. Het stoken tegen moslims en tegen mensen die het voor moslims opnemen, is hier niet welkom. Zinnen als “Waarom weer de Moslims VERTROETELEN EN OMARMEN , dat is pas gevaarlijk”zijn reden genoeg om zo’n comment in de prullenbak te gooien, minstens. En het mag ook wel zonder al die uitroeptekens, schreeuwen is hier niet nodig en maakt je betoog niet overtuigender.
Maar het punt: hoe dienen we omt e gaan met bijvoorbeeld de PVV op demonstraties, is belangrijk en daar wil ik op in gaan. Vandaar dat ik het comment doorlaat, zodat er op die vraag gereageerd kan worden. Graag zonder geschimp op moslims.
Inhoudelijk. “IEDEREEN hoort in zo ‘n stoet!!!” lees ik. Prima. En ik zit er niet mee als mensen die PVV stemmen, zij aan zij met anderen meelopen in zo ‘n demonstratie. Maar waar de PVV in groepsverband en in vol ornaat gaat meedoen, wordt het een ander verhaal.
De PVV is een partij die prioriteit geeft aan anti-moslim-politiek. De partij gunt moslims hun moskee niet, wil moslims hun Koran afpakken, en ziet het liefst dat moslims uit Nederland vertrekken. Daarmee bedreigt ze feitelijk moslims. Waar de PVV alle ruimte krijgt/ neemt, is het voor moslims minder veilig.
Partijen die zich op een demonstratie zichtbaar maken, doend at om zich te profileren. Dat is op zich prima, dat doe ik ook als ik mijn anarchistenvlag meeneem of een spandoek van Autonomen Brabant help dragen. Maar als een partij of groep een politiek heeft die mogelijke mede-demonstranten in gevaar brengt, dan is het profileren van zo’n partij in strijd met toegankelijkheid van de demonstratie. Wie echt wil dat moslims, net als wie dan ook, aan dit soort demonstraties mee kunnen doen zonder angst voor mede-betogers, kan niet anders dan nee zeggen tegen georganiseerde, zichtbare deelname van de PVV, tegen haar profilering als partij. En wie georganiseerde PVV-deelname belangrijker vindt dan de veiligheid en gelijkwaardigheid van moslims, maakt volgens mij zowel principieel als strategisch een verkeerde keus.
#4 by C.Bax on 2017/08/27 - 14:15
Dit is een goed stuk, maar WAAROM de PVV afkraken en er bij schrijven dat het de Moslims misschien zou tegenhouden een volgende keer !!!! Dan blijven ze toch weg ????? Waarom weer de Moslims VERTROETELEN EN OMARMEN , dat is pas gevaarlijk !!!!!! Omdat deze Moslims samen moeten gaan met de Nederlanders, dat is te waarderen en daar mogen de PVV mensen ook bij zijn. Die gaan heus niet uit hun dak ZOMAAR !!!!! IEDEREEN hoort in zo’n stoet !!! PETER !!!!!!