maandag 11 maart 2013

De noodzaak van een revolutionaire partij om een revolutie tot een succes te maken, wordt door Leninisten van alle soorten en richtingen, van ultra-Stalinisten tot zelfs de meest democratische Trotskisten, met klem verdedigd. Zonder zo ‘n partij hetzij geen revolutie – dat is wat Stalinisten feitelijk beweren; of zonder partij wel een spontaan uitbrekende revolutie, maar eentje die bij gebrek aan leiderschap niet tot een omverwerping van kapitalisme en klassenoverheersing leidt – dat is de versie van allerhande Trotskisten. De eerste versie is vanuit anarchistisch perspectief niet buitengewoon belangwekkend: wie partijoverheersing wil, zal zich weinig tot anarchisme aangetrokken voelen, wie anarchie wil, zal iedere partijoverheersing wantrouwen. De Trotskistische versie – die wel degelijk spontane dynamiek in de strijd erkent en waardeert, maar de partij nodig acht om er het beste uit te halen wat er in zit – is aanzienlijk interessanter. De vraag is deels: is die partij wel zo nodig? Een blik op tal van revoluties laat zien dat een aanwezige partij vaak in de weg zit, en een afwezige partij bepaald niet gemist hoeft te worden. Hongarije 1956, in een eerder stuk besproken, leverde daar aanwijzingen voor, maar er zijn veel meer voorbeelden. Bewijsstuk 2: Albanië, 1997. Read the rest of this entry »