ravotr

zondag 3 april 2016

Hieronder een opiniestuk dat ik dat geschreven heb voor het Brabants Dagblad. Het is daar intussen met minieme wijzigingen verschenen onder de titel “Blijf weg bij stemhokje”, evenals in het Eindhovens Dagblad dat het ook online heeft gezet. De versie hieronder is wat ik aanbood en bevat dus niet die die minieme wijzigingen, maar wel een piepkleine aanvulling ten opzichte van de in beide dagbladen verschenen versie.

Nee stemmen op 6 april? Ja stemmen? Ik ben het niet van plan. Het EU-associatieverdrag met Oekraïne is wat mij betreft verwerpelijk. Het referendum over dat verdrag is echter net zo goed verfoeilijk. De beste uitkomst is een referendum dat ongeldig wordt verklaard vanwege te geringe opkomst, liefst zo gering dat het totale aantal deelnemers past in een klein Tilburgs cafeetje.

Het associatieverdrag waar het officieel om draait is vooral een handels- en investeringsverdrag, en wordt ons door voorstanders ook als zodanig aangesmeerd. Door Kees Verhoeven bijvoorbeeld, Tweede Kamerlid voor D66, in de Volkskrant van 30 januari 2016. “We proberen de handel met Oekraïne net zo makkelijk ne maken als de handel binnen de EU”. Net zo makkelijk als het zakendoen met Griekenland bijvoorbeeld, dat door soortgelijk EU-beleid al eerder ten gronde is gericht? “We proberen de rechtstaat te ondersteunen”. Wellicht dezelfde ‘rechtsstaat’ die in heel de EU uitgehold wordt en omgebouwd tot politiestaat, met de ‘strijd ‘tegen terrorisme’ als doorzichtig excuus om vluchtelingen en moslims te criminaliseren? “We helpen de corrupte te bestrijden, zodat onze bedrijven daar veilig kunnen investeren.” ‘Onze bedrijven’? Ik vermoed dat onder de lezers van dit artikel weinigen wèrkelijk een bedrijf bezitten dat zaken gaat doen in Oekraïne.

En dan: “Onze investeringen creëren waarde daar en renderen hier. Zij prifiteren van nieuwe banen en échte investeringen en wij van het rendement.” Anders gezegd: arbeiders in Oekraïne maken tegen lage lonen spullen, ondernemers in Nederland brengen ze winstgevend op de markt. Het verdrag is een neoliberaal pro-ondernemersverdrag. Wie wil dat mensen aan de onderkant – waar ze ook wonen – zich staande houden tegenover ondernemers, daarmee bevriende politici en hetn neoliberale beleid dat zij doordrukken, kan aan dit verdrag geen goedkeuring geven. Het sloopbeleid vanuit en via de EU met Griekenland is gedaan, hoeft niet ook nog eens aan Oekraïne te worden opgedrongen.

Een verdrag bindt de EU nauwer aan de regering van Oekraïne. Dat zijn overwegend neoliberalen die aan de macht zijn gekomen via de zogeheten Maidan-revolutie van november 2013- februari 2014. Het is verkeerd om daar een soort Oekraïense lente in te zien. Drijvende krachten waren politici die een verdrag met de EU wilden en boos waren toen dat door de toenmalige president werd afgeblazen. Dit weerspiegelde een conflict binnen de elite van Oekraïne. Een deel deed graag zaken met Rusland. Dat deel was blij toen het verdrag met de EU niet doorging. Een ander deel deed graag zaken met West-Europa. Dat deel mobiliseerde vervolgens een protestbeweging. Die leidde tot een omwenteling waarbij tegenover de oproerpolitie van het bewind gewapende fascistische knokploegen de kopgroepen van demonstraties uitmaakten. Europese en Amerikaanse politici lieten zich door demonstranten toejuichen en steunden een opstand met een zeer zichtbare en invloedrijke nazi-component. Toen de opstand won, kregen fascisten belangrijke ministersposten. Dat is inmiddels veranderd, maar zowel op straat als in allerhande bewapende groepen en zelfs het leger zijn fascisten nog altijd griezelig invloedrijk. Met dít, mede door fascistisch straatgeweld in het zadel geholpen bewind, verbindt de EU zich middels dat associatieverdrag.

Daarmee kiest de EU partij in de oorlog van dit bewind tegen eveneens onfrisse en door Rusland gesteunde milities in het Oosten van Oekraïne. Stemmen voor dit verdrag is stemmen voor één van de oorlogvoerende partijen. Stemmen tegen het verdrag komt neer op stemmen voor de ándere partij in deze oorlog. Ik zie niet waarom we euro-neoliberalen-annex-fascisten van Kiev moeten ondersteunen. Ik zie evenmin in waarom we roebel-fascisten van Donets onze stem zouden moeten geven. (1)

Bovendien: gaat dit referendum wel over dat associatieverdrag? De Volkskrant op 27 september 2015: “Eigenlijk wilde het Burgercomité EU een referendum aanvragen over de Europese begroting, maar daarvoor kwam de referendumwet op 1 juli net te laat voor. En dus richtte het comité zijn pijlen op de eerstvolgende wet uit Brussel die de Eerste Kamer passeerde: het associatieverdrag…” Eén van de initiatiefnemende groepen zegt dus doodleuk: we hebben de eerste de beste kwestie gepakt dat over de EU gaat, om daar nee tegen te kunnen zeggen. Doelwit is dus niet dat verdrag. Doelwit is de EU. Die wordt onder vuur genomen, door deen assortement rechtse en nog rechtsere, nationalistische, tegen de PVV aanschurkende initiatieven die dit referendum pushen. Het gaat om krachten het politieke klimaat dag in dag uit steeds verder vergiftigen met xenofobie, gestook tegen vluchtelingen en tegen moslims. En die zou ik via deelname aan een door hen geïnitieerd referendum aan extra krediet helpen? Ik dácht het niet. Wie in Nederland een politiek klimaat van openheid en solidariteit met mensen ongeacht herkomst wil helpen verdedigen, blijft op 6 april maar beter kilometers van het stemhokje verwijderd.

Peter Storm

(1) Noot, aangebracht na herlezing en plaatsing in Brabants en Eindhovens Dagblad: die laatste zin zou ik nu wellicht niet meer zo schrijven. Ik geloof dat het op één lijn zetten van de nee-stemmers met het pro-Poetin-kamp en/ of de gewapende oppositie in het oosten van Oekraïne, erg kort door de bocht is en in de bovenstaande vorm misschien niet heel wijs. Het verband verdient een preciezer en genuanceerder formulering. Zie voor een poging tot zulke nuance mijn opmerkingen over het verwijt uit het ja-kamp dat een nee Poetin in de kaart speelt, in mijn artikel “Het referendum is zèlf de vijand”. Dat verscheen gisteren op deze site, en is intussen door Doorbraak ook geplaatst.