donderdag 7 april 2016
GeenStijl, Jan Roos en Thierry Baudet hebben hun referendum dubbel gewonnen: qua opkomst en qua nee. Dat betekent een opsteker voor hard en racistisch rechts, een verschuiving van krachtsverhoudingen in ongunstige richting. Een paar punten op een rijtje.
1 Dit was en is het referendum van Jan Roos, Geen Stijl en Thierry Baudet. Zij hebben het gelanceerd. Zij hebben voldoende handtekeningen vergaard om het doorgang te laten vinden. Dat was hun eerste overwinning. Zij hebben vervolgens de discussie op gang gebracht rond het voorwendsel voor de politieke stunt, namelijk dat met de haren erbij gesleepte associatieverdrag met Oekraïne. Dat was hun tweede overwinning. Zij hebben vandaag een opkomst gezien van boven de dertig procent, waarmee het referendum formeel geldig is. Dat is hun derde overwinning. En het nee-kamp waarvan zij de kopgroep vormden, heeft stevig gewonnen. Dat is hun vierde overwinning. Een viervoudige victorie voor venijnig rechts, dat is geen goed nieuws aan de vooravond van een verkiezingsjaar waarin de PVV – inmiddels gesteund door Baudet, jawel – een enorme overwinning dreigt te behalen.
2 Er waren goede en slechte argumenten tegen – en een enkele keer zelfs voor – dat associatieverdrag in stelling gebracht. Er waren linkse, radicale, internationalistische en antikapitalistische stellingnames die sommigen tot een stevig onderbouwd néé brachten, zoals B bijvoorbeeld Mehmet Kircani en Veerle Slegers en ook Willem Bos. Anderen met eveneens antikapitalistische en internationalistische meningen kozen toch voor een boycot kozen, zoals Mathijs van de Sande die dat indrukwekkend onderbouwde. Met zijn boycot-oproep was ik het eens, en ik blijf de mening toegedaan dan deelnemen verkeerd was. De laatste dagen doken er ook zinnige argumentaties van linkse mensen op om blanco te stemmen. Kevin Levie hield daarvoor een prachtig pleidooi, waarvan ik de uitkomst weliswaar niet onderschrijf maar veel van de inhoud wel. Misschien is de kwaliteit van het debat, het uitwerken van standpunten in doordachte stukken wel het belangrijke pluspunt voor ons, in een referendumstrijd waarin toch vooral rechts heeft gewonnen.
3 Er waren naast linkse vooral ook rechtse, nationalistische, xenofobe argumenten die velen tot een néé brachten. Er waren dus verschillende nee-stromingen. Er was maar één nee-kamp, en dat werd volstrekt gedomineerd door rechts. De aanhangers van al de nee-stromingen vulden immers hetzelfde vakje in op identieke stembiljetten. De enige kracht die voor nee pleitte én sterk genoeg was om een linkse draai naar voren te brengen, liet dat na. De SP speelde op soortgelijke wijze met xenofobe argumenten als openlijk rechts dat deed. De echt linkse en radicale geluiden kwamen van hele kleine groepen en personen met beperkt bereik. In de stembus dompelden ze zich onder in een stroom waarin rechts domineerde. In de huidige verhoudingen betekende dit dat de linkse nee-zeggers die ook nee stèmden, een rechtse campagne ondersteunden. Aan de reden van Jan Roos en Thierry Baudet om vandaag akelig triomfantelijk te grijnzen, hebben ook zij bijgedragen, hoe goed hun bedoelingen ook waren en hoe oprecht hun afschuw van datzelfde rechts.
4 Er kúnnen redenen zijn waarom het steunen van iets waar rechts van profiteert, toch nodig is. Er kunnen situaties zijn waarin je als links en radicaal persoon dezelfde eis ondersteunt die ook rechts ondersteunt. Sommige fascisten waren tegen de VS-aanval op Irak van 2003, linkse en radicale mensen zeer terecht eveneens. Er kunnen redenen zijn om een gebeurtenis te verwelkomen die ook door rechts wordt verwelkomd. Neoliberaal rechts verwelkomde de val van de Berlijnse Muur en van het ‘communisme’; ik ook, en gelukkig nog wat meer linkse en radicale mensen. Maar zoiets werkt alleen als je kunt voorkomen dat je op één hoop gegooid wordt met rechts, als je je zichtbare onafhankelijkheid bewaart, precies ook als het er op aan komt.. In de stembus kan dat niet, de handvol stemmen van links nee wordt dan gewoon bij de grote stapels rechtse nee-stemmers opgeteld. Zo helpt een te groot deel van al zo marginaal links het dominante harde rechts nog wat verder. Het was en is verkeerd. Dat geldt voor de uitgebrachte nee-stem. Het geldt feitelijk voor elke uitgebrachte stem, want wie stemde, droeg bij aan het halen van die dertig procent opkomst, overwinning nummer drie van de rechtse referendumfanclub.
5 De rechtse overwinning die dit onmiskenbaar is, heeft weliswaar haar grenzen. Een volle 68 procent van kiesgerechtigden is niet gegaan. Zij – wij – zijn uitgemaakt voor lui, voor mensen die ideologisch capituleerden, en vast voor nog veel meer fraais. Prima. Dat er een volgende keer dat Baudet gaat stoken, voldoende van dit soort capitulerende luiwammesen zijn, zodat diens volgende poging een roemloos einde vindt. Want dáár – niet in Oekraïne, waarvoor het referendum weinig praktische gevolgen zal hebben – zit het gevaar van de uitkomst: dit smaakt naar meer, naar nieuwe referenda van dit type en rond dit soort thema’s. Hard rechts weet nu dat ze, door de anti-EU-kaart te spelen, een factor in het politieke krachtenveld is die sterk genoeg is om een referendum op de agenda te zetten en nog te winnen ook. Ze hebben hun uitstraling, hun infrastructuur, hun legitimiteit versterkt, met medewerking van linkse activisten die zijn gaan stemmen in wat nooit óns maar steeds hún referendum was. Het referendum van Roos, Baudet en Geen Stijl, viervoudig gewonnen door Roos, Baudet en Geen Stijl. Dat is geen aangename realiteit. Maar het is wel een realiteit die we maar beter onder ogen kunnen zien om er wat van te leren.
Peter Storm
#1 by peter on 2016/04/09 - 20:20
Ik zie geen “invalshoek van klassenstrijd”. Ik zie de constatering dat dit referendum – wat mij betreft: helaas -helaas onder grote delen van de arbeidersklasse steun heeft gevonden. Er is wel een klassendimensie. Maar voor zover er ‘strijd’is, is het een strijd waarin ook veel arbeiders zich achter rechtse politieke krachten laten scharen. Dat dit de bedoeling van veel van die arbeiders – en hun linkse supporters – niet is, doet aan dat effect niets af. Overigens hebben verreweg de meeste arbeiders geen nee gestemd. Verreweg de meeste arbeiders zijn weggebleven.
#2 by Conan on 2016/04/09 - 11:48
Die Baudet is de man van de angst voor het eigenen. Wat is dan het eigenen, is het eerste wat me te binnen schiet. Het eigenen is in de negentiende eeuw bedacht. Het eigenen is relatief. Nederland was een Duitse deel provincie, Nederland was een verlengstuk van het imperium van Napoleon. Nederland heeft zijn macht ontleend aan koloniën. Het eigenen ? Indonesië is het eigenen ? Suriname is Nederland, is Suriname ? De Nederlandse taal is Duits, gemengd met Frans en Engels. Het eigenen ? Er is geen essentie van cultuur, het is plooibaar en constant veranderend. Gebruik je vermogen tot kritisch denken Baudet, er is geen eigenen.
Dat die Jan Roos en die Baudet tegen die handelsverdrag waren enkel en alleen vanuit chauvinistische redenen. Het is een vreemd idee, maar het is wel zo. De klompendans moet niet verstoord worden door Slavische volken. Bizarre reden natuurlijk, maar toevalligerwijs wel de juiste positie binnen het referendum. Rechts heeft soms per ongeluk de juiste mening.
Zo is de SGP tegen prostitutie, omdat dat niet mag van Jezus…..Ik ben ook tegen prostitutie, maar niet omdat Jezus me dat verbied en niet omdat ik vind dat mensen geen seks mogen hebben.
Zo zijn er wel meer voorbeelden te noemen waarin rechts af en toe per ongeluk de juiste positie in neemt. Moeten we dan zoiets hebben van, ohh rechts vind dit ook, dus ik vind het niet meer. Beetje krom gedacht vind ik.
Je stelling die wel een beetje waar is, dit is reclame voor de pvv en het nationalisme. Dat is wel een punt, maar wat links dan moet doen, is het gewoon kapen. Dit was een rechts referendum, maar een linkse uitkomst. Rechts heeft dit gelanceerd, maar rechts heeft niet de juiste argumenten. Dit is een linkse overwinning. Ook als het niet zo is, zou links gewoon zijn stempel er op moeten plakken, het moeten claimen, inkapselen.
Dit is vooral een stem tegen de politieke en financiële elite. We weten dat de mensen die het establishment verwerpen vooral uit de linkse hoek komen en uit de nationalistische/fascistische PVV hoek . Dit referendum strijkt in tegen de haren van het volk, zowel in tegen de haren van de SP arbeiders, als de haren van de PVV fascisten en alles wat er tussenin zit. PVVers die denken dat ze links zijn, SPers die racistisch zijn etc etc. Hierin komt populistisch rechts en de SP samen en dan heb je dus een enorm segment van de bevolking. Gezagsgetrouwe arbeiders, die tegen het establishment zijn. Ja daar heb je er nogal veel van, logisch dat een nee stemt een meerderheid heeft. Een ontevreden, vormloze massa met in dit geval een gemeenschappelijke vijand. Dat die massa vormloos is, is ook wel weer gevaarlijk. Baudetten en andere nationalisten kunnen er zo vorm aan gaan geven. Dat moet links tegen zien te gaan. kapitalisme leid tot een grote boze massa, een massa die misbruikt kan worden door de fascisten, dat is jou angst en die angst is niet onterecht, maar of dit nou per se een grote overwinning is voor de PVV ? Ik denk dat veel mensen niet eens weten dat die Baudet gelieerd is aan de PVV etc. Dit is niet per se reclame voor de PVV, maar een vaag soort van statement tegen de arrogante politieke elite.
#3 by Amad on 2016/04/07 - 18:09
Toch is het jammer dat je in je betoog niet de heel terecht door Linksnederlands genoemde invalshoek van klassenstrijd ipv het uitgemolken links vs modern rechts op zijn minst benoemt.
#4 by peter on 2016/04/07 - 12:30
“Hoezo zou de meerderheid van de nee-stemmers rechts zijn, en de xenofobie van GeenStijl enz. ondersteunen?” Ik zeg niet dat de meerderheid rechts was qua overtuiging. Ik zeg dat die meerderheid een referendum van rechts met haar stem feitelijk ondersteunt. Ik zeg dat rechts de campagne van het nee op gang heeft gebracht, er de boventoon in voerde en nu met de eer gaat strijken, geheel voorspelbaar. Dat rechts de zaak aan het rollen bracht, is een feit. Dat rechts de zaak vervolgens domineerde in de campagne is een inschatting die ik ook niet helemaal uit de duim zuig. Dat veel mensen met linkse bedoelingen nee stemden, veranderd daar helemaal niets aan. Je kunt ook rechts steunen zonder dat dat je bedoeling is, dat kan iedereen overkomen…
Precies daar zit ook een verschil met een TTIP-referendum Dat wordt nu door een progressieve club, Milieudefensie, gelanceerd, en vermoedelijk door progressieve groepen verder op gang gebracht. Als rechtse mensen daaraan meedoen, lopen ze achter links aan. in plaats van andersom zoals bij het referendum van gisteren. Een levensgroot verschil. Het zou dus best kunnen dat ik aan zo ‘n referendum wel mee doen en vol overtuiging néé kan stemmen – omdat daarmee niet alleen een goed geluid weerklinkt maar ook omdat ik daarmee geen rechtse maar min of meer linkse krachten help steunen.
#5 by linksnederlands on 2016/04/07 - 11:26
Hoezo zou de meerderheid van de nee-stemmers rechts zijn, en de xenofobie van GeenStijl enz. ondersteunen?
Op de stembiljetten stond Ja of Nee. Niet: ‘Nee, omdat ik pro-GeenStijl ben’.
De uitslagen en exit polls wijzen in een andere richting. 70% van de laag-opgeleiden, meestal ook met laag inkomen, stemde tegen. Bij de hoog opgeleiden, vaker met hoog inkomen, was dat 49%. Dit was voor een groot deel een klasse-stem, tegen de heersende klasse van Rutte, het VCO-NCW … en Samsom.
70% van de vrouwen stemde tegen, 60% van de mannen. Terwijl links het juist eerder moet hebben van vrouwen, evenals van mensen met een laag inkomen.
Een van de weinige gemeenten waar de Ja-stemmers in de meerderheid waren was het VVD-villadorp Roozendaal bij Arnhem. (evenals bij het vorige referendum, over de Europese Grondwet in 2005). Terwijl in de arbeidersgemeente Pekela, met strokarton-stakerstraditie, de overgrote meerderheid Nee stemde (net als in 2005).
De argumenten voor een linkse nee-stem staan o.a. op
https://groups.yahoo.com/neo/groups/linksnederlands/conversations/messages/18468
Milieudefensie is nu bezig met een anti-TTIP referendum. Hopelijk stemt ook Peter Storm dan Nee. Ondanks dat sommige rechtse kiezers dan mogelijk om hun eigen idioot rechtse redenen dan ook Nee zullen willen stemmen.
#6 by peter on 2016/04/07 - 06:24
De narigheid is dat er bij toelichtingen op je stem nog wel een links nee tegenover een rechts nee kan staan. Maar in de stembus is dat dus onzichtbaar. En dus wordt het één nee, dat vervolgens geclaimd kan worden door de gangmakers van dit alles, de aanvoerders van het nee-kamp. En die zijn niet links. Zo gaat rechts er met het nee vandoor, ook met de linkse nee-stemmers die er waren. Als links dit alles in gang had gezet en de hoofdrol er in had, was het andersom. Maar links had die rol niet, de positie niet en de kracht niet. Daarom was het beter om hier buiten te gaan staan, en niet in het kielzog van Baudet en dergelijke te belanden.
#7 by Jasje on 2016/04/07 - 05:27
Pffhh, voor mij is het ook vreemd om aan de kant van het geen stijl circus te staan. Maar hoe vaak staat hierboven nadrukkelijk “overwinning voor rechts”?
Links nee verdwijnt tussen rechts nee…?
Je kan het ook omdraaien: Roos, Baudet&co hebben alle moeite gedaan, het voorwerk wat bv een SP zou moeten doen. Maar ik.vermoed dat veel daadwerkelijke néé-stemmers uit een andere hoek komen. Ik zag dit als een buitenkans , eindelijk meer aandacht voor de situatie in en om Oekraïne en dat vervloekte verdrag!