woensdag 9 oktober 2013
Af en toe zag ik de laatste tijd in media koppen langskomen over een ‘badger cull’, oftewel het ‘ruimen’ van dassen. Ik vond het frappant: volgens mij is de das een tamelijk zeldzaam dier, maar er was blijkbaar sprake van overlast. Ik schonk er verder niet veel aandacht aan, er was altijd wel iets anders om me drukker over te maken. Maar nu doe ik dat dus toch maar een keertje wel. Het is een raar en best akelig verhaal.
Vandaag zag ik een kop in de Guardian: “’Badgers are moving the signposts’ says Owen Paterson of cull”. Vertaling: “’Dassen verplaatsen de seinpaaltjes’, zegt Owen Paterson over ruiming”. Toelichting: Paterson is staatssecretaris voor het milieu in de Britse regering. ‘Cull’ is de ‘ruiming’ van dassen; ‘ruiming’ is een eufemisme: een geruimde das is een dode das. Het gaat om een grootschalige operatie om ettelijke duizenden van deze dieren af te maken. Die operatie zou een zestal weken beslaan. Maar omdat de ‘target’ – het aantal dassen dat gedood had moeten worden – niet is gehaald, wordt de campagne verlengd.
Eerste vraag: waarom ‘moeten’ deze dieren dood? Wat is hun misdaad? Welnu, ze schijnen tbc over te brengen, niet aan mensen maar aan andere dieren, aan het vee van boeren. De ‘ruiming’ moet dat tegengaan. Tweede vraag: waarom in een zo hoog tempo? Welnu, als er in lager tempo dassen worden gedood, gaan overlevende dassen op de vlucht, en dan verspreiden ze de ziekte juist méér. “We weten (…) dat toen we rond 30 procent van de dassen doodden, de TBC erger werd, en toen we 70 procent doodden, we een bescheiden verbetering zagen.” Dat vertelde een zekere Woodroffe, die bij een experimentele ‘ruiming’ was betrokken. De moordpartij moet dus niet alleen grootschalig zijn, maar ook nog eens in hoog tempo worden doorgevoerd.
Maar kennelijk lukte dat niet, waardoor de autoriteiten “de seinpaaltjes verschuiven”, aldus iemand van de Britse Dierenbescherming. Nee, dat doen de dassen zelf, volgens de minister: “Je hebt te maken met een wild dier, onderworpen aan de grillen van het weer, ziekte en voortplantingspatronen”. Het is dus de das, niet de minister, die op welhaast subversieve wijze ‘de seinpaaltjes verschuift’. Hetis gewioon een communique uit de Oorlog Tegen Dassen. Het tempo van het afmaken moet omhoog, de campagne moet worden verlengd. Het curieuze is trouwens dat de aantallen dassen veel lager bleken te zijn dan oorspronkelijk geschat. Omdat er minder dassen zijn, duurt het natuurlijk langer om het ‘gewenste’ aantal dassen om te brengen. Maar ook het totale aantal dassen dat om de nominatie stond voor ‘ruiming’ is inmiddels verlaagd van 5.000 naar 2.600. Het hele verhaal hangt van ondoorzichtige ongerijmdheden aan elkaar.
Ter (scheve) vergelijking trouwens: het totale aantal dassen in Nederland was volgens de Stichting Das en Boom in 2006, na moeizame beschermingsmaatregelen, gestegen tot 4.500 dieren na vele jaren lang rond de 1.200 te hebben geschommeld. Ze kunnen op het Britse platteland dus maar beter wat blijer zijn dat het dier daar nog in zulke grotere aantallen leeft. Je krijgt ze sneller weg dan weer terug.
Het gaat dus om grote aantallen, en het is een kostbaar gebeuren ook. Geschatte kosten: 1.000 pond per dode das, als we zouden uitgaan van: 2.000 dode dieren, aldus Dominic Dyer van de organisatie Care for the Wild, die de hele weerzinwekkende onzin jmet feiten aanklaagt. Hij hanteert trouwens een iets ander cijfer dan het genoemde. “Het vaccineren van dassen zou goedkoper zijn”, concludeert hij.
Ja, dat lees je goed. De dassen die nu worden afgemaakt zouden ook ingeënt kunnen worden. En dat kan vrij eenvoudig, met vrijwel dezelfde manieren als waarmee de dassen nu worden beha bejaagd. Dat gaat namelijk nu niet door ze zomaar in de vrije natuur dood te schieten. Nee, de meeste worden eerst in een val geklokt, en dan pas doodgeschoten. Welnu, zoals Brian May, gitarist die stelling neemt tegen de dassenmoord, uitlegt, “Als je bezig bent met in de val lokken en schieten, dan kun je ook in de val lokken en vaccineren.” We hebben het hier dus over grootschalige en geldverslindende moord op dieren – en de hele ‘ruimingscampagne’ zou omgezet kunnen worden in een vaccineringscampagne zodat de dassen kunnen leven en het vee toch tegen ziekte wordt beschermd. Maar nee dus. ‘Ruimen’, die das. Brrrrrr. Waar zo over levende wezens wordt gepraat, zijn niet alleen dierenlevens maar ook menselijke waardigheid in gevaar.
Er wordt trouwens, niet door de Guardian maar wel door de BBC, ook gewezen dat er kennelijk verzet tegen het doden van dassen plaats vindt. Maar “activiteit van protesterenden” zou volgens een voorstander van de ‘ruiming’ niet de reden zijn van de vertraging van de moordpartij. Ik kan alleen maar zeggen dat ik hoop dat dit verandert, en dat actievoerders de hele weerzinwekkende operatie met hand en tand blijven bestrijden tot de campagne voortijdig wordt beëindigd.
Peter Storm