zondag 8 juli 2012
Afgelopen zaterdag voerden we met een handvol mensen actie voor de vrijheid van vluchtelingen die de Middellandse Zee over proberen te steken op zoek naar een iets beter bestaan. Dat gebeurt met gevaar voor eigen leven: Trouw bericht dat er in 2011 naar schatting 1500 mensen de overtocht niet hebben overleefd, zo berichtte Trouw. Wie dat wel doet, wacht detentie, dreiging met deportatie, ondergronds bestaan zonder verblijfsvergunning, of eindeloze asieprocedures. Zaterdag 7 juli was via het No Border Netwerk uitgeroepen tot actiedag voor Boats4People, een initiatief dat momenteel daadwerkelijk in het Middellandse Zeegebied actie aan het voeren is en voor deze vluchtelingen opkomt. Geestverwante acties vonden in een reeks andere steden plaats.
In Tilburg hadden we voor een bescheiden opzet gekozen: in principe eenvoudig het uitdelen van pamfletten. Voor die pamfletten hadden we voornamelijk passages uit de tekst van de oproep op de website van het No Border Netwerk gebruikt, en er enkele internet-verwijzingen aan toegevoegd, naar No Border, naar Boats4People maar ook naar het artikel in Trouw dat aan No border aandacht schonk en waar ik het dodenaantal van 2011 tegenkwam. Om de zaak te symboliseren en wat aandacht van voorbijgangers te trekken, hadden mensen twee peddels gelegd op een zwemband, en enkele plakkaten met leuzen aangebracht. Een tafeltje met pamfletten, maar ook koffie, thee, sap en koekjes voor de actievoerders, completeerde het beeld.
We hadden voor 200 pamfletten gezorgd, en op het hoogtepunt waren we met zes, zeven mensen waarvan er vijf zijn wezen uitdelen. Aanvankelijk ging dat stroef, vrijwel iedereen liep door. Dat zal deels de gangbare zaterdagmiddag-houding zijn: blik op oneindig, shoppen, terrasje, wegwezen, heen moeilijke maatschappelijke vraagstukken alstublieft. Maar ook thema en inzet van de actie speelde een rol: opkomen voor vluchtelingen, zonder beperking en onderscheid, is bepaald geen populair punt. Toch ging het gaandeweg iets beter, en na de anderhalf uur die we ons hadden voorgenomen ging het zo aardig dat we nog een half uurtje doorgingen. Tegen vier uur, toen we afsloten, waren we iets dan driekwart van onze pamfletten kwijt.
Ruim voor het zover was, was er ook nog een vriendelijke journalist van het Brabants Dagblad een praatje maken en een plaatje schieten. Het gaat hier om een verslaggever die vaker aandacht aan acties in Tilburg besteedt. Ik zal hem geen geestverwant noemen, om zijn journalistieke onafhankelijkheid niet in het geding te brengen. Inmiddels heeft hij ook een verslagje geplaatst op het weblog dat hij op de website van het Brabants Dagblad bijhoudt.
Ede actie liet bij mij een goed gevoel achter. Op touw gezet in een week tijds, heel bescheiden van opzet, en ja, ongetwijfeld zijn er maar erg weinig mensen bereikt met het verhaal dat we vertelden, want ook de mensen die het pamflet wel aannamen, zullen dat lang niet allemaal uit sympathie of diepe belangstelling gedaan hebben maar veelal meer uit beleefdheid. Maar de enkelingen die het tekstje wel lazen, en die wellicht via internet even verder lezen, maken zoiets toch de moeite waard. En grotere dingen beginnen wel vaker piepklein. Een volgende keer verbeteren we de aanpak wat verder, met iets opvallender attributen, minder foutjes in de tekst – mijn fout, mea culpa – en wie weet, iets meer mensen. Aan aanleidingen voor een volgende keer zal het bepaald niet ontbreken.