ravotr

vrijdag 24 augustus 2018

Het is ongehoord maar waar: vandaag de dag maken we ons druk over de mazelen. Het is alsof de slechtste kanten van de Middeleeuwen terugkeren, het is alsof lang vergeten plagen weer opduiken. En waarom? Omdat sommige mensen weigeren de mazelen als een plaag te zien die je maar beter kunt vermijden. Omdat sommige mensen weigeren gebruik te maken van wetenschappelijke inzichten en medische kennis waarmee deze plaag allang verslagen zou zijn als de bereidheid om die inzichten en kennis te gebruiken niet zo systematisch zou zijn ondermijnd. Nee, ik geloof niet in ‘de vooruitgang’. Maar ik zie ook niets in moedwillige en volstrekt nodeloze achteruitgang, aaangemoedigd door irrationele ‘argumenten’. Nee ik geloof niet in ‘de wetenschap’ als zaligmakende ideologie. Maar veel van de huidige, als ‘kritisch’ vermomde anti-wetenschap is zacht gezegd geen alternatief. En nee, ik geloof niet in het medisch-industrieel complex als bewaker van onze gezondheid: ook ik zie Big Pharma liever vandaag dan morgen ontmanteld. Maar daarbij zou ik de kennis waar Big Pharma winstbelust op parasiteert, maar liever wel behouden en gebruikt om mensen zo gezond mogelijk te houden. Onderdeel van dat gezond houden van mensen heet: vaccinatie.

1.

Wat wil het geval? Er woedt in Europa een epidemie van de al genoemde mazelen. “In de eerste zes maanden van dit jaar zijn ruim 41.000 mensen besmet geraakt met het virus, tegen nog geen 24.000 gevallen in hele vorig jaar. In 2016 waren er maar iets meer dan 5000 besmettingen. Dit jaar leidden de besmettingen in 37 gevallen tot de dood”, zo schrijft de NOS (1). Op Nu.nl wordt datzelfde sterftecijfer ook genoemd, maar dan voor het afgelopen jaar (2). Hoe dan ook: laat dat laatste cijfer maar even op je inwerken. Zevenendertig mensen overleden aan deze ‘onschuldige kinderziekte’. En waarom? “Experts wijten de scherpe stijging aan de daling van het aantal mensen dat wordt gevaccineerd.”(3) Dat is hier het wrange: vaccinatie, het inenten van mensen zodat die ziekte bij die mensen geen kans krijgt, heeft de afgelopen decennia de mazelen verregaand teruggedrongen en tot zeldzaamheid gemaakt. Het nalaten van vaccinatie door steeds meer mensen zet de deuren voor de mazelen nu weer open. Dus worden er mensen ziek, dus gaan er mensen dood. Nodeloos.

In Nederland is het aantal mensen met mazelen nog beperkt: “22 besmettingen, tegen 17 vorig jaar.” (4) Let wel: 23 in een half jaar, tegen 17 in een compleet jaar. “Niemand overleed aan de besmetting.” Nog niet. Want ook in Nederland daalt de vaccinatiegraad, en dat is ernstig. In verschillende bevolkingsgroepen is de weerstand tegen vaccinatie aanzienlijk., en juist daar slaat het virus soms nog toe. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) schrijft: “De mazelenepidemie van 2013/2014 was vornamelijk onder niet-gevaccineerde, orthodox-protestante schoolkinderen. In 2008 was er een andere epidemie, voornamelijk onder kinderen waarbij de ouders vaccinatie afwijzen op grond van een antroposofische levenshouding.”(5)

Het is dus niet louter een bible-belt-verschijnsel. In 2014 kopte Trouw al: “Vaccinaties vooral impopular bij rijken en antroposofen.”(6) Inmiddels krijg ik de indruk dat er nog een groep van mensen is die vaccinatie afwijzen: mensen die zich laten voorstaan op hun kritische, alternatieve kijk op de wereld. Op Facebook kom je het nogal eens tegen. Treurig is het, en griezelig ook.

2.

Wat zijn zoal argumenten tegen vaccinatie? Van orthodoxe protestanten kan ik me het voorstellen. Dat ik het er niet mee eens ben is gewoon omdat ik hun wereldbeeld niet deel. Maar als je vast gelooft dat leven en dood in Gods veilige handen zijn, dan snap ik dat je inmenging in dat proces – ziekten proberen te voorkomen die God ons in Zijn Ondoorgrondelijke wijsheid nu eenmaal heeft toegedacht – ziet als een soort van godslastering, als inbreuk in de Goddelijke orde. Kinderen laten doodgaan terwijl je dat kunt voorkomen,is met die Goddelijke orde blijkbaar niet in strijd. Tot zover het ‘respect voor het leven’, een kreet die je in die kringen nogal eens hoort, en die nogal eens ‘vergeten’ wordt zodra er daadwerkelijk leven te respecteren valt..

Het antroposofische idee kan ik ook plaatsen: de wereld is een natuurlijk, organisch geheel, ziekte hort daar net zo goed bij als gezondheid, dat dien je gewoon toe te laten. Mazelen hoort bij opgroeien, ongeveer zoals de puberteit bij opgroeien hoort. Daat laatste idee – kinderziekten als natuurlijke fase in een kinderleven – kom je sowieso veel tegen. Dat die ‘natuurlijke fase’ uit kan draaien op de dood, wordt op de koop toe genomen. Holistisch en organisch doodgaan is blijkbaar minder erg.

Het meest schokkend vind ik echter het anti-vaccinatie-geluid van mensen die op andere punten zich vaak terecht kritisch opstellen tegenover de wijze waarop deze wereld ingericht is en bestuurd wordt. Mensen met een op zichzelf gezond wantrouwen tegen officiele opvattingen, gevestigde patronen en autoriteiten. Argumenten die je tegenkomt verdienen nadere beschouwing.

– ‘Vaccinatie is gevaarlijk. Kinderen krijgen er autisme van.’ En om autisme te voorkomen, stellen zulke mensen dus hun kinderen bloot aan levensgevaar. ‘ We hebben liever een dood kind dan een autistisch kind’, daar komt dit argument eigenlijk op neer. Hoe denk je dat zo’n afweging overkomt als je, zoals ik, autist bent? Het verband is nadrukkelijk wetenschappelijk weerlegd, maar daar gaat het me niet eens om. Alleen al de houding waarbij autisme als erger wordt ervaren dan een levensbedreigende ziekte, vind ik verachtelijk.

Natuurlijk zit er een gedachtenkronkel in de ‘redenering’. Ja, de eerste tekenen van autisme doen zich vaak voor op de leeftijd dat mazelen-vaccinatie wordt toegediend (7). Maar dat twee zaken tegelijk voorkomen, betekent natuurlijk niet dat er oorzakelijk verband is. Correlatie (twee dingen treden gelijk op) en causatie (het ene ding veroorzaakt het ander) is niet hetzelfde.

Het idee dat vaccinaties autisme veroorzaken, is trouwens allang weerlegd. De man die er mee kwam, een zekere Andrew Wakefield, is een oplichter die allang door de mand is gevallen. Je zou zeggen dat mensen die zo kritisch zijn jegens Big Pharma, diezelfde kritische geest ook eens los zouden laten op de willekeurige beweringen van een willekeurige arts (8). Het verhaal van Wakefield werd trouwens vooral opgepikt door de Britse rechtse pers die er een mooi middel in zag om er de toenmalige Labour-regering mee te jennen (9). Het gerenommeerde medische tijdschrift de Lancet heeft de publicatie van Wakefield’s verhaal later teruggetrokken toen duidelijk werd wat voor onbetrouwbare bagger het was.

– ‘Mazelen is een onschuldige kinderziekte. Iedereen krijgt het, het hoort er gewoon bij.’ Ooit hoorde TBC er ook gewoon bij, en wat langer geleden gold dat voor de builenpest. Het lijkt me geen aanbeveling. Ja, voor 1976, toen in Nederland vaccinatie werd ingevoerd, kregen heel veel mensen mazelen. De meesten werden genezen. Sommige mensen gingen er echter aan dood. In 2013 belandden ruim 160 mensen wegens mazelen in het ziekenhuis, zo laat het RIVM zien (10). En een mazelen-epidemie in Italie kostte vorig jaar aan vier mensen het leven, van de in totaal iets onder de 5000 mensen die de ziekte hadden gekregen (11). Vooral bij kinderen onder de vijf en volwassenen vanaf 20 jaar is de kans dat de ziekte slechter afloopt, groot.

En voor wie ‘gewoon’ de mazelen krijgt en ‘gewoon’ weer opknapt geldt: “Sterker nog, uit onderzoek blijkt dat als je de mazelen hebt gehad, je weerstand een knauw krijgt waardoor je tot twee jaar na de mazelen vatbaarder bent voor infectieziekten dan wanneer je niet de ziekte had gekregen.” (12) Dat zegt Roland Pierik, die als rechtsfilosoof deel uitmaakt van de Rijksvaccinatiecommissie. Wie roept dat Pierik en het onderzoek waar hij naar verwijst het mis heeft, mag minstens een beetje inspanning doen om dat ook daadwerkelijk aan te tonen. Ik heb experts niet op een voetstuk, en ‘de autoriteiten’ kunnen me helemaal gestolen worden. Maar ik verkies een door studie verworden expertise toch boven ik-denk-niet-na-maar-ik-weet-alles-beter. Dan nog liever een openlijk beroep op de opperste Autoriteit, God Zelve. Dan weten we tenminste waar we aan toe zijn, en blijft de hypocrisie van een als kritische geest vermomde goedgelovigheid ons verder in ieder geval bespaard.

3.

Wat kunnen we doen tegen de evident schadelijke en levensbedreigende daling van de vaccinatiegraad? Ik voel weerzin tegen verplicht vaccineren. De autoriteiten die dat zouden uitvoeren en afdwingen, zijn immers dezelfde autoriteiten die het op andere punten helemaal niet goed voor hebben met ons welzijn. De overheid die via marktwerking mijn gezondheidszorg duurder maakt, en mij daarmee aanmoedigt me als zorgmijder te gedragen ten koste van mijn eigen gezondheid, die overheid gaat mij niet dwingen om me te vaccineren. Toch knelt dit wel. Kindermishandeling vinden we ontoelaatbaar, en terecht. Kinderen moedwillig aan nodeloos risico blootstellen komt daar aardig dicht bij in de buurt. Niet vaccineren stelt kinderen bloot aan levensbedreigende risico’s. Geen maatschappij die kinderen wil beschermen tegen nodeloos gevaar hoeft dit zomaar te laten gebeuren.

En de consequenties van vaccinatieweigering worden niet alleen door kinderen van vaccinatieweigeraars gedragen. Er zijn kinderen die om medische redenen geen vaccinatie dienen te krijgen. Ik mocht als kind bijvoorbeeld geen inenting tegen pokken – een zeer gevaarlijke ziekte, via vaccinatie verslagen – hebben: ik zou er een soort epileptische aanval van hebben kunnen krijgen, als ik het goed heb begrepen. Ik was echter toch beschermd, omdat en voor zover mijn generatiegenoten die inenting wel kregen. Zo kan het met mazelen dus ook gaan. Zolang het aantal mensen zonder inenting zeer gering is dat er weinig zijn, is dat geen groot probleem: er is zoiets als groepsimmuniteit. Dat houdt in dat als vrijwel alle mensen uit een gemeenschap gevaccineerd zijn, de ziekte in die hele gemeenschap geen poot aan de grond krijgt, ook niet op de enkeling zonder vaccinatie. Maar wordt het aantal van die enkelingen te groot, dan kan de ziekte ‘ inbreken’. Als er dus meer mensen niet gevaccineerd zijn, dan worden de paar mensen die nioet gevaccineerd kunnen worden om medische redenen, ook aan gevaar blootgesteld. Vrijwillig niet vaccineren is dus asociaal jegens die laatste mensen.

Zelfs al blijf ik er bij dat de overheidsdwang verwerpelijk is, ik blijf er ook bij dat ouders niet het recht hebben om kinderen aan zulke risico’s bloot te stellen. Een juridische, door de overheid afgedwongen verplichting tot vaccineren wijs ik echter af. Kinderen van vaccinatieweigeraars zijn er niet bij gebaat als hun ouders beboet worden, en al helemaal niet als ze naar de gevangenis gestuurd zouden worden wegens hun weigering. Strafrecht en gevangenis zijn sowieso geen zinnige oplossing voor welk serieus maatschappelijk vraagstuk dan ook. En de overheid die zich via verplichte vaccinatie als universele weldoener presenteert, gebruikt die rol om haar greep op de bevolking universeel te maken, op weg naar totale beheersing van de bevolking. Ik bedank vriendelijk, doch beslist.

Stevige maatschappelijke aandrang om vaccinatieweigering terug te dringen is evenwel nodig. Dat instellingen voor kinderopvang alleen gevaccineerde kinderen zouden toelaten, vind ik een zinnig idee. Dat scholen vaccinatie – tenzij aantoonbaar om medische reden nagelaten – eisen van hun leerlingen, eveneens. Korten op kinderbijslag wegens vaccinatieweigering vind ik dan weer minder zinnig. Kinderbijslag is een inkomenstoeslag die bedoeld is om ouders te ondersteunen om kinderen op te voeden, het geld is bedoeld om die kinderen ten goede te komen. Het schrappen daarvan betekent dat ouders hun kinderen minder goed kunnen ondersteunen, en gaat dus ten koste van die kinderen. En sociale zekerheid dient om armoede te voorkomen, niet om bepaald gedrag af te dwingen.

Geen afgedwongen verplichting, wel pressie vanuit maatschappelijke instellingen dus. Maar er is nog iets nodig. Mensen die uit weerzin tegen Big Phamra geen vertrouwen hebben in vaccinaties, dienen op een zeer wezenlijk punt het gelijk te krijgen dat ze hebben: Big Pharma deugt inderdaad niet. Vaccinatieprogramma’s zouden een stuk aan geloofwaardigheid winnen als ze ondersteund werden door instellingen die gezondheidsgericht onderzoek doen zonder gefinancierd te worden door bedrijven voor wie gezondheid slechts middel is en winst het allerhoogste doel. Dat mensen uit weerzin tegen Big Pharma levensreddende vaccinatie afwijzen, dat is een tragische vergissing. Maar de weerzin tegen een bedrijfstak die mensen maar al te graag ziek ziet worden om er vervolgens pillen aan te kunnen verkopen – die weerzin deel ik. Wie vaccinatie wil stimuleren, doet er dus goed aan om niet te klinken als propagandist van Big Pharma en ten opzichte van die industrietak een zo groot mogelijke kritische afstand te zoeken.

Maar wie hardnekkig vaccinatie blijft weigeren, ook als die aanbevolen wordt door kritische, nadenkende mensen die je met de beste wil van de wereld geen supporters van Big Pharma kunt noemen, die kan…. ik had bijna geschreven, die kan wat mij betreft de mazelen krijgen. Maar er is al te veel overbodig en vermijdbaar leed, en elkaar nare ziektes toewensen is sowieso geen goede gewoonte.

Noten:

1 “ Minder vaccinaties., veel meer mazelen in Europa”, NOS, 20 augustus 2018, https://nos.nl/artikel/2246905-minder-vaccinaties-veel-meer-mazelen-in-europa.html

2 “ WGO waarschuwt voor uitbraak mazelen in Europa”, Nu.nl, 20 augustus 2018, https://www.nu.nl/gezondheid/5423045/wgo-waarschuwt-uitbraak-mazelen-in-europa.html

3 Als in noot 1

4 Als in noot 1

5 “Mazelen”, RIVM, https://www.rivm.nl/Onderwerpen/M/Mazelen Gecheckt op 23 augustus 2018

6 Jan Kruidhof, “Vaccinaties vooral impopulair bij rijken en antroposofen” , Trouw, 5 februari 2015, https://www.trouw.nl/home/vaccinaties-vooral-impopulair-bij-rijken-en-antroposofen~a91ab776/

7 Ronald Pierik (zie verderop), aangehaald in “Mazelenfeestjes in Italie: ‘ Belachelijk, de ziekte is echt gevaarlijk’”, NOS, 13 mei 2018, https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2231662-mazelenfeestjes-in-italie-belachelijk-de-ziekte-is-echt-gevaarlijk.html legt de drogredenering netjes bloot.

8 “Zijn vaccinaties gevaarlijk?”, NPO focus, https://npofocus.nl/artikel/7853/zijn-vaccinaties-gevaarlijk

9 zie hiervoor Roy Greenslade, “The story behind the MMR scare”, Guardian, 25 april 2013

10 zie noot 5

11 zie noot 1

12 Mazelenfeestjes in Italie: ‘ Belachelijk, de ziekte is echt gevaarlijk’”, NOS, 13 mei 2018, https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2231662-mazelenfeestjes-in-italie-belachelijk-de-ziekte-is-echt-gevaarlijk.html

Peter Storm