donderdag 1 maart 2018
Vier dagen lang staakten docenten in de Amerikaanse staat West-Virginia. Ze vochten voor een loonsverhoging. Ze vochten voor behoorlijke financiering van hun ziektekostenverzekering, zodat die niet alsmaar duurder voor henzelf wordt. Ze demonstreerden hoe solidariteit er uit ziet. Ze wonnen slechts zeer gedeeltelijk. Of deze staking nu voorbij is, staat dus nog maar te bezien.
De staking betrof 20.000 docenten op de openbare scholen in de staat. Ze worden vertegenwoordigd door drie verschillende vakbonden die voor de variatie eens samenwerken. Stakers eisten een loonsverhoging waarmee ze de stijging van de kosten voor gezondheidszorg minstens konden bijbenen. Ze eiste een loon dat mensen een beetje motiveert om in West-Virginia voor de klas te blijven staan. In de meeste staten van de VS is het salaris namelijk aanzienlijk hoger, waardoor docenten niet bepaald gestimuleerd worden om in West-Virginia te blijven: “het aantal vacatures is gestegen tot 700”(1). Dat lage salaris is dus slecht vor de docenten, maar ook voor het onderwijs zelf.
Stakers eisten ook een permanente solide financiering van PEIA, de Public Employee Ensurance Agency, de ziektenkostenverzekering. Omdat die duurder wordt, hebben docenten aan de door de Senaat van de staat geboden 1 procent jaarlijkse loonsverhoging de komende vijf jaar (2) nogal weinig, en aan de 2 procent het eerste jaar, gevolgd door drie keer jaarlijks een procent waar het Huis van Afgevaardigden van West-Virginia mee kwam, nauwelijks meer. Het bevriezen van de kosten van PEIA zoals door gouverneur Justice geopperd, is niet adequaat: “critici wijzen erop dat een PEIA-bevriezing slechts een korte termijn oplossing is voor een probleem dat niet weggaat, en dat zulke tijdelijke maatregelen wel eens de geboorte van nog hogere kosten van gezondheidszorg in 2019 kan zijn.” (3)
De staking ging gepaard met enthousiastemanifestaties van stakingen en sympathisanten. De staking kreeg duidelijk weerklank. Ook andere mensen in overheidsdienst herkenden zich in de stakingsgrieven. Ook zij hebben lage lonen, ook zij komen nauwelijks rond. Leerlingen hadden hun eigen redenen om hun docenten een fatsoenlijk loon te gunnen. Solidariteit wekt solidariteit. “Volgens plaatselijke media zetten docenten in de staat voedselbanken op om ervoor te zorgen dat leerlingen die afhankelijk zijn van schoolmaaltijden, tijdens de staking te eten kregen” (4) Kinderen met een bord: “They teach me how to stand up for my rights”. (5) Nu maar hopen dat docenten straks niet teveel schrikken als scholieren de klassenstrijd brengen waar die ook hoort: in de klas zelf.
De staking is strikt genomen illegaal. Overheidspersoneel heeft in West-Virginia niet het recht op collectieve arbeidsonderhandelingen. We denken toch niet echt dat in een vrij en democratisch land als de VS arbeiders zomaar stakingsrecht hebben? Grappig is echter dat precies de erbarmelijke lonen het niet makkelijk maken om stakingsbrekers te vinden: wie wil er in West Virginia voor de klas staan als bijna overal elders het salaris zoveel hoger is? Een vakbondsbestuurder, voordat de staking op gang was gebracht: “Laten we zeggen dat je 15.000 mensen ontslaat… hoe ga je ze vervangen? Dat is niet echt een punt in de beslissing die we gaan maken.”(6) Grappig is trouwens ook dat concurrerende beloningen – ‘we moeten ze goed betalen, anders krijgen we geen goed personeel’ – wel een argument zijn voor bonussen en miljoenensalarissen van CEO’s, maar dat dit argument opeens niet als officieel argument gebruikt wordt als het gaat om laagbetaalde leraren en onderwijzers. De dubbele moraal is duidelijk.
Vrolijk word ik ook van de verslagen van de stakingsbijeenkomsten, de manifestaties en de ondersteuning die de staking ondervindt. (7) Leuzen van stakers: “Teachers: WV’s Biggest Export” ; “Will the last teacher leaving WV please turn the lights?” WV betekent West Virginia. Iemand langs de weg met een bord: “UMWA Local 1501 Supports WV teachers”: de UMWA is een mijnwerkersvakbond, West-Virginia heeft zeer militant mijnwerkersverzet gekend. En een heel mooi bord (8): “Students, Because you’re mine, I walk the line”, met zo te zien een portret van de jonge Johnny Cash erbij. ‘I Walk the Line’ was één van diens bekende songs. Maar waar het in het origineel iets betekent van ‘Ik gedraag me keurig’ , daar heeft het nu de lading ‘I walk the picket line’ meegekregen: ik neem deel aan stakingsposten. Ik moest erg lachen om deze prachtvondst, en ik weet vrij zeker dat Johnny Cash het ook mooi zou hebben gevonden.
Na vier dagen staken bereikten vakbondsbesturen en overheid een soort akkoord.: éénmalig vijf procent erbij, (9) maar geen permanente regeling voor PEIA. De boosheid is dan ook tastbaar: er is meer nodig, en gezien de krascht van de staking zat en zit er ook meer in! De International Workers of the World IWW, afdeling West Virginia, als radicale directe-actie-bond niet één van de gevestigde drie vakbonden maar wel actief betrokken in de staking, pleit voor eisen als een loonsverhoging van 5 procent in vijf opeenvolgende jaren, geen privatiseringen in het onderwijs, en een benzinebelasting om die PEIA goed te financieren. IWW West Virginia eist tevens voortzetting van de staking en wijst op een zeer aanzienlijk aantal mensen die het akkoord afwijzen. Vanuit West Virginia IWW (10) kwam ook een stevige en nuttige tekst die uitbreiding van de strijd naar andere sectoren bepleitte, plus een aanpak waarin betrokkenen zelf, niet vakbondsbestuurders en politici, de regie in handen hebben. De uitkomst tot nu toe zou zonder de staking niet zijn bereikt. In die zin heeft de staking al iets binnengehaald. Maar het zou doodzonde zijn als het hier nu bij blijft, nu zoveel arbeiders in een hele sector in een hele deelstaat in beweging zijn.
En het is niet zomaar een deelstaat bovendien: dit is ‘Trump country’: een gebied waar 70 procent van de kiezers voor Trump koos. Het is ook ‘Sanders country’: bijna in alle kiesdistricten won de relatief progressieve Bernie Sanders er de Democratische voorverkiezingen. (11), Het is dus een staat vol boze mensen die beide kanten op kunnen switchen. Juist een stevige actie als de docentenstaking van West-Virginia laat zien hoe effectief boosheid een vruchtbare kracht kan vormen, niet namens boze mensen maar door de beweging terecht boze mensen zelf.
Noten:
1 Stephanie Sugars, “West Virginia teachers walk out, shutting down all public schools”, Aljazeera 24 februari 2018, https://www.aljazeera.com/news/2018/02/west-virginia-teachers-walk-shutting-public-schools-180224114929317.html
2 Michael Arria, “West Virginia Teachers Are Staging a Statewide Strike: Here’s Why”, In These Times, 20 februari 2018, http://inthesetimes.com/working/entry/20931/teachers-west-virginia-strike-national-education-association-public-workers
3 Michael Arria, “West Virginia Teachers Are Staging a Statewide Strike: Here’s Why”, In These Times, 20 februari 2018, http://inthesetimes.com/working/entry/20931/teachers-west-virginia-strike-national-education-association-public-workers
4 Stephanie Sugars, “West Virginia teachers walk out, shutting down all public schools”, Aljazeera 24 februari 2018, https://www.aljazeera.com/news/2018/02/west-virginia-teachers-walk-shutting-public-schools-180224114929317.html
5 Andrea Germanos, “In West Virginia, Historic Statewide Teacher Walkouts to had into Fourth Day”, Common Dreams, 26 februari 2018, https://www.commondreams.org/news/2018/02/26/west-virginia-historic-statewide-teacher-walkouts-head-fourth-day
6 Mhou: “West Virginia Teachers to Strike”, Anti-Capital, 17 februari 2018, https://anticapital0.wordpress.com/west-virginia-teachers-to-strike/ , ook te vinden als “The Importance of the West Virginia Teachers’ Strike”, It’s Going Down 22 februari 2018, https://itsgoingdown.org/importance-west-virginia-teachers-strike/ ;
7 “Audio Report: From the Picket Lines of the West Virginia Teachers’ Strike”, It’s Going Down, 24 februari 2018, https://itsgoingdown.org/audio-report-picket-lines-west-virginia-teachers-strike/
8 Stephanie Sugars, “West Virginia teachers walk out, shutting down all public schools”, Aljazeera 24 februari 2018, https://www.aljazeera.com/news/2018/02/west-virginia-teachers-walk-shutting-public-schools-180224114929317.html
9 Julia Conley, “West Virgina Teachers Win Pauy Raise aa After Four-Day Walkout, but Say Fight Far From Over”, Common Dreams, 1 maart 2018, https://www.commondreams.org/news/2018/02/28/west-virginia-teachers-win-pay-raise-after-four-day-walkout-say-fight-far-over
10 West Virginia IWW, “West Virginia: Extend the Strike, Build Long-term Power,”, It’s Going Down 26 februari 2018, https://itsgoingdown.org/west-virginia-extend-strike-build-long-term-power/
11 Michael Arria, “West Virginia Teachers Are Staging a Statewide Strike: Here’s Why”, In These Times, 20 februari 2018, http://inthesetimes.com/working/entry/20931/teachers-west-virginia-strike-national-education-association-public-workers
Peter Storm