ravotr

zondag 21 december 2014

Zo, dat was de kabinetscrisis die geen kabinetscrisis mocht worden omdat bewindspersonen en aanpalende partijen besloten dat het niet uitkwam. Het ging allemaal om een zorgwet die het recht op vrije artsenkeus voor armere mensen verder uitholt.. Die wet werd weggestemd dankzij drie dwarsliggende PvdA-senatoren. Die wet komt er in grote lijnen alsnog. Althans: het in vervatte beleid komt alsnog, desnoods buiten de wet zelf om. Nog maar een stukje erover hieronder, na twee eerdere artikelen, zodat het een drieluik is geworden.

De zorgwet werd geblokkeerd, en de coalitie – kabinet, regeringspartijen plus die drie zogeheten ‘constructieve oppositiepartijen’ D 66, SGP en ChristenUnie die feitelijk deel uitmaken van de regerende coalitie – hadden een aantal gespannen uren nodig om de zaak zodanig in elkaar te knutselen dat zowel het kabinet als de afbraak van de vrijheid van artsenkeuze doorgang konden vinden. Ze gaan…. de wet alsnog indienen! Slim he? Dat gaan ze doen met kleine aanpassingen. Maar het kernprobleem blijft. Mensen met een goedkopere ziektekostenverzekering – momenteel naturapolis of budgetpolis geheten – raken het recht op vrije artsenkeus kwijt. De verzekeringsmaatschappij bepaalt welke behandelingen bij welke artsen in welke ziekenhuizen helemaal worden vergoed: degenen waarvoor zo ń maatschappij een contract met betreffende arts of instelling heeft afgesloten. Wil je je elders laten behandelen dan wordt je niet langer nog 70 tot 80 procent vergoed maar moet je het helemaal zelf betalen. Wil je toch je vrije artsenkeus? Dat kan hoor. Dan ‘mag’je een duurdere, zogeheten restitutiepolis aanschaffen, Drie keer raden wie zich dat wel en wie zich dat niet kunnen veroorloven. De zorgwet met haar uitholling van de keuzevrijheid voor juist arme mensen, was en is een asociaal onding.

De beloofde aanpassingen veranderen da die conclusie niet. Veel van die aanpassingen  stellen heel weinig voor. Je mag een second opinion aanvragen, zo wordt beloofd. Maar dat was al zo. Bovendien; ongeacht wat de uitkomst ervan is, de vrijheid van verzekeraars om een via second opinion gezochte andere arts of kliniek niet te vergoeden, blijft overeind. Second opinion is fijn, maar garandeert geen vrije artsenkeus. Je mag rekenen op vergoeding als het gaat om urgente zorg. Ook dat is prima – niet meer dan logisch zou je zeggen – maar ook dat was allang zo. Je kunt rekenen op speciale zorg van een academisch ziekenhuis als je arts – en dus niet het verzekeringsbedrijf – dat noodzakelijk vindt. Ook dat is alleen maart een bevestiging van wat al was afgesproken, niets nieuws. Je wordt gevrijwaard van risicoselectie: de verzekeraar mag jou niet weigeren een polis te verstrekken vanwege je gezondheid of ziektegeschiedenis. Maar ook dit is nu al zo, alleen mag risicoselectie bij aanvullende verzekering wel. Of dat laatste zo blijft is me niet duidelijk.. En – vijfde punt – je krijgt toch alles vergoed als je niet kon weten dat je verzekeraar iets niet zou vergoeden. Dat is nieuw. Maar het komt neer om p een doodgewone verplichting om de klant goed te informeren over voorwaarden en rechten. Op voedingswaren moet een producent ingrediënten vermelden, op polissen moet ene verzekeraar duidelijk aangeven waar de verzekerde wel en gene recht op heeft. Niet meer dan logisch.

Alles bij elkaar is het een beetje absurd om dit alles een wezenlijk aangepaste zorgwet te noemen. Minister Schippers krijgt gewoon haar zin met haat sloopplan, de ‘aanpassingen’ zijn open deuren, zijn miniem en voor het overgrote deel niet eens nieuw. ER is alle kans dat, als de boel wederom in stemming komt, de uitslag hetzelfde zou zijn. Dat snapt het kabinet ook, en het heeft voor dat geval een list verzonnen. Stukken wetgeving die de eindstreep niet dreigen de halen, worden eventueel uit de wet zelf gelicht en doorgevoerd als zogeheten Algemene Maatregel van Bestuur. Over zo n maatregel gaat het kabinet eigenhandig, daar stemt geen parlement dus over. Zo kan het kabinet gevoelige stukken beleid doordrukken dwars tegen parlementaire meerderheden in. Zo laat de gevestigde politiek zien dat zij de parlementaire democratie waarmee ze ons om de oren slaan om van ons plooibare en vooral ‘betrokken’ burgers te maken, doodleuk naast zich neerleggen als het Hogere Beland dat vereist. Wat is dat Hogere Belang? De macht van verzekeringsmaatschappijen. Het dogma van ongebreidelde marktwerking ten gunste van bedrijven. En de banen van de ministers die geen zin hadden in verkiezingen en een hoogst ongewisse nabije toekomst. Daarvoor moeten meerderheden en in het parlement desnoods dus wijken. Deed Poetin zoiets, of de president van Venezuela, dan was de opwinding ongetwijfeld groot. Dan had de EU bij wijze van spreken (?) allang extra sancties aangekondigd. Wat er van onze rechten overblijft als en zolang we dit soort machtsspelletjes van hogerhand tolereren, laat zich raden.

Of het regeringsplan in dit geval gaat werken zoals het kabinet wil, is overigens de vraag. De aanpak via Algemene Maatregel van Bestuur valt niet goed, en niet alleen uit rechtsgeleerde hoek waar al klinkt dat dat zoiets staatsrechtelijk eigenlijk helemaal niet kan en volgens een deskundige zelfs gewoon niet mag volgens geldend staatsrecht.  Intussen hebben D66, ChristenUnie en SGP al laten weten dat zij niet van plan zijn voor de nieuwe Zorgwet te stemmen als die bij nee-stem via die ‘bijsluiter’ – zoals die Algemene Maatregel van Bestuur al is gaan heten – alsnog dreigt te worden doorgevoerd. “Eigenlijk zegt het kabinet: als u tegenstemt, zetten wijn het toch door”,  zo merkt Slob, chef van de ChristenUnie-fractie, heel realistisch op. Zo kan het mnog gebeurden dat een handvol politici dat niet houdt van de staatsrechtelijke trucjes, de zorgwet en het erin vervatte asociale beleid gaat tegenhouden. Voor zolang als het duurt, want dit gammele en door de recente heisa toch aangeslagen kabinet zou wel eens vrij snel vervangen kunnen worden door een aanzienlijk rechtsere regering die alsnog door gaat drukken de verkeerde kant op, en dan nog harder.

Sowieso kunnen we er niet op rekenen dat Slob en zijn geestverwanten ;echt hun staatsrechtsgevoelens zwaarder laten wegen dan de wet en de coalitie waar ze officieus deel van uitmaken. Zelfs een standhoudend nee van de drie PvdA-ers is niet gegarandeerd, al was het maar omdat ze geen van drie terugkomen in een nieuw, na de Provinciale Statenverkiezingen van komend jaar te vormen, Senaat. Larten we er maar niet op rekenen dat politici onze vrije artsenkeuze gaan redden, net zo min als de zorg als geheel. Dat is hun baan niet. Dat zullen we dus zelf moeten doen.

Peter Storm