dinsdag 14 augustus 2012
Rellende jongeren vochten afgelopen nacht met de politie in Amiens, Frankrijk. Een school ging in de fik, jongeren bestookten politie met vuurwerk en schoten hagel. De burgemeester van de stad: “het is jaren geleden dat we een nacht meemaakten die zo gewelddadig was als deze, met zoveel schade”. Opgetrommelde politieversterking bedwong de rellen, door middel van traangas en rubberkogels. Tot zover wat je een frontbericht uit de oorlog tussen jeugd en gezag zou kunnen noemen.
De burgemeester is een socialist. De president van Frankrijk sinds enige tijd ook. Het antwoord dat ze echter op de rellen hebben is: veiligheid, afgedwongen door politie en erger. Er is geen merkbaar onderscheid met wat het antwoord van de rechtse president Sarkozy zou zijn. President Hollande: “Onze prioriteit is veiligheid, wat betekent dat er in de volgende begroting aanvullende hulpbronnen zal omvatten voor gendarmerie en de politie.” Dat zal helpen. In 2005 woedden er in tal van arme voorsteden in Frankrijk rellen en opstandigheid. Ook toen was er de roep om hard optreden, en het is de stemmingmakerij van destijds die de campagne van Sarkozy vleugels hielp geven, richting het presidentieel paleis. Nu zien we, op kleine schaal, dezelfde opstandigheid de kop op steken.
Doorgaans is de aanleiding van rellen te vinden bij de politie zelf. Ook nu is er deden om dat te denken. Een dag eerder arresteerde de politie in Amiens iemand wegens gevaarlijk rijgedrag. Het moment en de plek van arrestatie was nogal lomp: tijdens een wake voor iemand van 20 jaar die omgekomen was bij een motorongeluk. Ik zou ook boos zijn als politie uitgerekend dáár en dan iemand kwam arresteren. De politie behandelt jonge bewoners van arme voorsteden min of meer standaard als bewoners van bezet gebied. Het betreft hier vaak ook jongeren van Noord-Afrikaanse afkomst, die racistische uitsluiting – waar de politiehouding mee samenhangt – dagelijks ervaren. Dat jonge bewoners reageren zoals bewoners van bezet gebied vaker doen – met het bekogelen van de bezettingsmacht, in dit geval de politie – is niet vreemd.
Of bij botsing tussen de jeugd in Amiens en de politie dit racisme ook een rol speelt, weet ik niet. Dat Amiens genoemd werd als één van 15 plaatsen waar de veiligheidssituatie het meest zorgwekkend genoemd werd vanuit de regering, doet vermoeden dat het hier inderdaad de klassieke mix van armoede, uitzichtloosheid en racisme betreft, een broeiende woede, door politie met immer dreigend geweld bedwongen. Een incident op een broeierige zomeravond is dan makkelijk aanleiding tot een uitbarsting van die opgekropte woede. Meer politie zal die uitbarsting wel weer bedwingen. Maar de woede, de terechte woede van vernederde en vertrapte mensen, groeit verder. Tot…