zondag 5 augustus 2012
Gisteren werd het ontwerp van de Spaanse begroting bekend. Daarin staat een nog veel hoger bedrag aan bezuinigingen dan eerder al bekend was. Met dit beleid zal de sociale crisis, toch al intens, verder aanscherpen. Te hopen valt dat dit ook geldt voor het verzet tegen het beleid – verzet waar de staat zich blijkbaar voor voorbereidt. Ze tracht kritische stemmen te smoren, met politiegeweld en kennelijk ook met het uitrangeren van kritische journalisten. Niet alleen het levenspeil van de bevolking wordt gesloopt. Hetzelfde geldt voor het beetje vrijheid dat de bevolking na de dictatuur van Franco heeft verworven. Die dictatuur is intussen minder ver weg dan het soms lijkt.
Eerst die begroting. Bekend was dat de Spaanse regering 65 miljard wil bezuinigen. Daartegen hebben honderdduizenden mensen in juli al geprotesteerd met grote felheid. Maar in de ontwerpbegroting staat geen 65 miljard maar 102 miljard euro aan bezuinigingen – nog eens 37 miljard méér. Dat moet dan komen “uit een verhoging van de omzetbelasting”, aldus Nu.nl. Anders gezegd: dingen worden nog wat duurder dan ze al zijn, terwijl mensen links en rechts hun baan verliezen of er in salaris fors op achteruitgaan.
Intussen is de sociale crisis op straat waarneembaar. Barnaby Phillips, verslaggever voor Aljazeera, spreekt bijvoorbeeld met ëen vrouw, met een echtgenoot zonder baan, een broer zonder baan, volwassen zonen zonder baan… “Het hele gezin leeft van een staatsuitkering van 420 euro“. Maar niet voor lang: de uitkering loopt komende herfst af. Ja, er zijn omscholingscursussen. De vrouw, Basilia geheten: “Je besteedt al je geld om te betalen voor openbaar vervoer om naar het trainingsprogramma te gaan, maar aan het eind ervan zijn er zijn geen banen.” Nee, met een werkloosheid van een kwart van de bevolking hoef je niet op een baan te rekenen, hoeveel tijd en geld je ook kwijtraakt aan cursussen, de reis erheen, en de reis weer terug.
Armoede jaagt mensen de misère in. Prostitutie, tot voor kort voornamelijk uitgevoerd door migranten die via mensenhandel in Spanje kwamen en langs deze weg moeten overleven, wordt steeds meer een bedrijfstak waar ook Spaanse mensen door verzwolgen worden. Volgens een hulpverleningsgroep is het percentage prostitue(es)s van Spaanse herkomst in Spanje gestegen van 8 procent naar tussen de 15 en 20 procent. E één van hen: “Ze proberen ons te criminaliseren … maar met zes miljoen werklozen in Spanje, kun je het mensen kwalijk nemen dat ze verkopen wat ze ook maar hebben?”
De regering die deze bezuinigingen doordrukt, krijt zware kritiek. Waar die van boze mijnwerkers, ambtenaren, Indignados-jongeren op straat komt, heeft de staat haar antwoord klaar: oproerpolitie, rubberkogels. Maar intussen is ook de gevestigde journalistiek niet veilig voor hogerhand. Stephen Burgen vertelt erover in de Guardian. Ana Pastor bijvoorbeeld, presentatrice van een nieuwsprogramma en iemand die kritische vragen stelt aan politici, kreeg een andere functie aangeboden, in een nachtprogramma. Ze bedankte voor de eer en stapte op. Pepa Buene “zou zijn ontslagen als ze afgelopen maand al niet was vertrokken”, volgens een collega. Buene was nieuwspresentatrice. Het hoofd van de nieuwsvoorziening van de omroep RTVE was al weggewerkt, omdat hij niet objectief en onpartijdig zou zijn volgens de regering. Hij was iemand die zijn collega’s verdedigde tegen de druk van bovenaf. “Hij ving altijd de hitte op en liet ons onze gang aan met journalist-zijn”, aldus Buene. Zeventig procent van de sta f stemde tegen zijn opvolger.
De regering benoemt RTVE-journalisten; aan de regel dat een twee derde meerderheid in het parlement akkoord moet gaan, is eerder dit jaar geschrapt. Sindsdien vult de regering de RTVE met bondgenoten, mensen die eerder voor de omroep werkten toen de huidige partij ook regeerde – en manipuleerde. Het is een rechtse regering, van de conservatieve PP. Diezelfde regering laat zien waar ze staat door een besluit met griezelige symboliek. Het monument voor de vroegere dictator Franco, wordt gerestaureerd en weer voor bezoekers opengesteld. Onder de vorige sociaaldemocratische regering had een commissie die om advies was gevraagd gepleit voor het weghalen van Franco ‘s lijk, en het verbouwen van dit monument, om er een herdenkingsteken voor de slachtoffers van die dictatuur voor te maken.
De huidige regering doet dat dus niet, en blijft daarmee haar uiterst-rechtse wortels trouw. Banale overwegingen zouden daar mee kunnen spelen. “Volgens de linkse krant Er Periódico de Catalunya hoopt de regering op jaarlijkse inkomsten van 1,5 miljoen euro’s, door verkoop van entreekaartjes, souvenirs en versnaperingen”, aldus Nu.nl. Het zal wel – maar het zou wel eens een meer dan louter commerciële beslissing kunnen zijn, deze posthume erkenning van de dictator. Als morgen de politie niet enkel meer met rubberkogels schiet maar ook met scherp, als dan naast politie ook leger de straat op gaat tegen protesterende arbeiders, dan kunnen we niet zeggen dat we niet zijn gewaarschuwd.